مجله ارگونومی

---

مقدمه: با توجه به پیچیدگی و رقابت روز افزون در سازمان ها و بازار کار، توجه به نیروی انسانی و به دنبال آن کیفیت زندگی کاری اهمیت روزافزونی یافته است. این مطالعه با هدف بررسی کیفیت زندگی کاری و تعیین عوامل موثر بر آن در کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، صورت پذیرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه ی مقطعی، 218 نفر از کارکنان ستادی دانشگاه علوم پزشکی شیراز با گستره ی سنی 23 تا 54 سال داوطلبانه شرکت نمودند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بود که از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول ویژگی های دموگرافیک و شغلی و بخش دوم سوالات مربوط به کیفیت زندگی کاری را در بر می گرفت. داده ها با استفاده از آزمون های آماری Pearson Correlation، Kruskal-Wallis و Mann-Whitney U و به وسیله نرم افزار SPSS (V.16) مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفتند. نتایج: میانگین و انحراف استاندارد نمره ی کیفیت زندگی کاری 61/16±51/127 محاسبه شد. آزمون های آماری نشان دادند که بین جنسیت و درآمد افراد مورد مطالعه با نمره کیفیت زندگی کاری ارتباط معناداری وجود دارد (05/0>p)، به گونه ای که کیفیت زندگی کاری در زنان و افراد پردرآمد بیش از مردان و افراد کم درآمد می باشد. از طرفی نتایج نشان دادند بین سن، سابقه کار، وضعیت تاهل، تعداد فرزندان، میزان تحصیلات، نوع استخدام و محل خدمت افراد مورد مطالعه با نمره کیفیت زندگی کاری ارتباط معناداری وجود ندارد. بحث: متغیرهایی همچون جنسیت و سطح درآمد افراد از جمله عوامل موثر بر کیفیت زندگی کاری در جامعه ی مورد مطالعه است.

---

 

مقدمه: وظایف بلند کردن دستی بار بطور گسترده در بسیاری مشاغل وجود دارد. پرسنل شاغل در بخش­های درمانی به ­­­­­­به دلیل بلند کردن دستی بار ، در معرض ریسک بالای اختلالات اسکلتی- عضلانی هستند. شیوه نادرست بلند کردن بار، یک ریسک­ فاکتور مهم برای ایجاد کمردرد محسوب می­شود. هدف از انجام این مطالعه، تحلیل بیومکانیکی بارهای وارد بر کمر کمک بهیاران در فعالیت جابه‌جایی دستی کارتن­های سرم 12.5 کیلوگرمی در بیمارستان و ارائه راهکارهای ارگونومیکی مؤثر در پیشگیری از کمردرد می­باشد.

مواد و روش­ها: این مطالعه به‌صورت تحلیلی در یکی از بیمارستان­های شهرستان اهواز در سال 1392 انجام شده است. پوسچرهای مورد ارزیابی از طریق مشاهده و عکس‌برداری، نمونه‌برداری شدند. سپس شاخص بلند­کردن بار کمپلکس، بوسیله معادله NIOSH و تخمین نیروهای فشاری وارده به مهره­های L₅/S₁ به ‌عنوان شاخص کمی با استفاده از نرم­افزار3DSSPP، طی2 مرحله قبل و بعد از مداخله محاسبه شد. سپس نتایج با استفاده از آزمون­های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین مقدار RWL در ردیف بالا 9.89 کیلوگرم و کمترین مقدار آن در ردیف پایین 5.44 کیلوگرم می‌باشد. بیشترین و کمترین میزان نیروی فشاری نیز در ردیف‌های پایین و بالا به ترتیب 6727 و 3707 نیوتن می‌باشد. نتایج آزمون‌های آماری نشان داد کاهش معنی­داری بین مقادیر شاخص کمپلکس بلند کردن بار (CLI) و همچنین میانگین نیروی فشاری در قبل و بعد از اعمال اصلاحات در ایستگاه کار می­باشد. 

نتیجه‌گیری: از طریق تحلیل بیومکانیکی ایستگاه­های کار به‌ صورت کمی و کیفی می­توان ارزیابی دقیق‌تری انجام داد و شرایط ارگونومیکی ایستگاه­های کار را  با دقت بیشتری اصلاح و تعدیل نمود.

---