کارن فتاحی،
دوره 12، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده
بیان مسأله و هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر مقادیر دی‌اکسید کربن موجود در هوا بر احساس آسایش حرارتی، عملکرد شناختی و ضربان قلب کارکنان فضاهای درمانی حین انجام فعالیت کاری در فضاهای درمانی است که در معرض شلوغی افراد، عدم تهویه مناسب محیط کاری، استقرار در فضاهای زیرزمینی، اماکن فاقد نورگیری و دارای آلایندگی در محل کار هستند.
روش کار: در این مطالعه آزمایشگاهی، 20 نفر از کارکنان یک درمانگاه تخصصی به‌طور تصادفی به دو گروه 10 نفری تقسیم شدند و در دمای 25 درجه سانتی‌گراد در معرض سطوح مختلف دی‌اکسید کربن (1100 ppm با تهویه و 1800 ppm بدون تهویه) قرار گرفتند. پارامترهای ضربان قلب، آسایش حرارتی با استفاده از پرسشنامه استاندارد ASHRAEو عملکرد شناختی (MOCA) ثبت شد و داده‌ها با آنالیز کواریانس چند متغیره (MANCOVA) تجزیه و تحلیل گردید.
یافته‌ها: مقادیر آماری فیشر به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که عملکرد شناختی و سطوح فاکتور دی‌اکسید کربن موجود در هوا (1800 ppm و 1100 ppm) به‌طور معنی‌داری بر آسایش حرارتی تأثیر می‌گذارند (F(1,15)=13.257، p<0.05 و F(1. 15)=16.694، p<0.05). همچنین سطوح دی اکسید کربن موجود در هوا (1800 ppm و 1100 ppm) و جنسیت افراد نقش مهمی در افزایش ضربان قلب کارکنان فضاهای درمانی در محل کار آن‌ها با مقادیر (F(1,15)=53.381، P<0.05 و F (1،15) =9.642، p<0.05) دارند. یافته‌ها نشان داد وضعیت آسایش حرارتی افرادی که در معرض مقدار دی اکسید کربن 1800)ppm( قرار داشتند به اندازه 0/878 واحد TSV نارضایتی حرارتی و 9/25 ضربان قلب بیشتری نسبت به مقدار دی اکسید کربن 1100)ppm( موجود در محیط کار داشتند.
نتیجه‌گیری: با کنترل مداوم کیفیت هوا در محیط‌های کاری می‌توان توسعه دامنه آسایش حرارتی، بهبود وضعیت عملکرد شناختی و پیشگیری از بروز آسیب به سلامت کارکنان فضاهای درمانی حین انجام فعالیت‌های کاری را ایجاد نمود.
