زمینه و هدف: در بین فعالیتهای کشاورزی، کار و رانندگی با تراکتورهای کشاورزی در شرایط آب و هوایی مختلف، باعث ایجاد خستگی راننده میشود. هدف از مطالعهی حاضر، بررسی کیفیت خواب رانندگان تراکتورهای کشاورزی در شرایط مختلف آب و هوایی بود.
روشکار: رانندگان تراکتور مناطق کوار (فارس)، بهبهان (خوزستان) و اقلید (فارس) جامعهی آماری را تشکیل دادند که از بین آنها تعداد ۹۰ نفر (کوار: ۲۷ نفر، اقلید: ۳۳ نفر، بهبهان: ۳۰ نفر) به عنوان نمونهی آماری انتخاب شدند. اطلاعات از طریق پرسشنامههای ویژگیهای دموگرافیک و کیفیت خواب پیتزبورگ (Pittsburgh Sleep Quality Index) PSQI جمعآوری شد. برای تحلیل دادهها از آزمون Kruskal-Wallis و مقایسههای دوتایی تعقیبی استفاده شد (۰/۰۵ = α).
یافتهها: نتایج نشان داد که در کیفیت کلی خواب، تفاوت معنیداری بین رانندگان در مناطق مختلف وجود ندارد (۰/۰۵ < P)؛ اما بین رانندگان تراکتور مناطق کوار و بهبهان در مقیاسهای کیفیت ذهنی خواب (۰/۰۳ = P)، تأخیر در به خواب رفتن (۰/۰۲ = P) و طول مدت به خواب رفتن (۰/۰۴ = P) و بین رانندگان تراکتور کوار و اقلید در مقیاسهای کیفیت ذهنی خواب (۰/۰۴ = P) و طول مدت به خواب رفتن (۰/۰۴ = P) تفاوت معنیداری وجود دارد (۰/۰۵ > P).
نتیجهگیری: بهتر است با برنامهریزی کاری مناسب فعالیت در شرایط بسیار سرد (شب در اقلید) و یا بسیار گرم (ظهر در بهبهان) به خصوص هنگام کار با تراکتورهای بدون کابین راننده را کمتر کرد. افزودن کابین راننده به تراکتورها به حفظ رانندگان در مقابل حرارت، وزش باد و گرد و خاک و در نتیجه به راحتی بیشتر رانندگان و بهبود کیفیت خواب آنها کمک خواهد نمود.