مجله ارگونومی

مقدمه: از جمله عوامل خطر مؤثر در بروز ناراحتی‌های اسکلتی-عضلانی می‌توان به وزن زیاد بار یا فاکتورهای شغلی و فردی متفاوت اشاره کرد. لذا هدف مطالعه حاضر بررسی ارتباط بین توانایی انجام کار و حد مجاز بلند کردن بار با شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در بین کارکنان آشپزخانه می‌باشد.

روش‌کار: این مطالعه تحلیلی-مقطعی به‌صورت سرشماری (60 =n ) در بین کارکنان شاغل در آشپرخانه بیمارستان‌های آموزشی شهر قزوین در سال 1395 انجام شد. داده‌ها توسط پرسش‌نامه‌های شیوع درد، شاخص توانایی انجام کار و حد مجاز بلند کردن بار صورت گرفت. داده‌ها با آزمون‌های رگرسیون تک و چندگانه و توسط نرم-افزار 20 SPSS تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: بیش‌ترین میزان شیوع در ناحیه کمر (%3/78) گزارش شد. %7/61 از کارکنان در سطح خوب شاخص توانایی انجام کار و %3/58 ایستگاه‌ها از نظر جابجایی بار در شرایط ناایمن قرار داشتند. شرایط غیرمجاز حمل بار به تنهایی حدود 7 برابر، شیوع گردن و شانه‌درد و 5 برابر شیوع کمردرد را افزایش می‌دهد و در تعامل با سایر ریسک فاکتورها شیوع گردن 25 برابر و شیوع شانه 28 برابر افزایش می‌یابد. افراد با سطح توانایی خوب نسبت به افراد با سطح توانایی عالی، 9 برابر بیش‌تر در معرض شیوع کمردرد قرار دارند.

نتیجه‌گیری: ریسک فاکتورهایی نظیر شاخص توده بدنی، توانایی انجام کار و حد مجاز بلند کردن بار می‌توانند بر شیوع ناراحتی اسکلتی-عضلانی تاثیرگذار باشند لذا انتخاب افراد با سطح توانایی خوب و عالی و رعایت حد مجاز بلند کردن بار از جمله روش‌های مؤثر در افزایش بهره‌وری و کاهش شیوع اختلالات در کارکنان آشپرخانه می‌باشد.