مجله ارگونومی

زمینه و هدف: استفاده از پارک‌ها به دلایل مختلفی مانند جنبه‌های جسمی، روانی و اجتماعی برای سالمندان بسیار ارزشمند است. از این رو تناسب این فضاها با نیازهای سالمندان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف از این پژوهش تعیین و معرفی معیارهایی جهت ارزیابی و طبقه‌بندی پارک‌ها از حیث تناسب ساختاری برای سالمندان بوده است.
روش ­کار: این مطالعه روش شناختی در سال 1403 طراحی، و همزمان با روان‌سنجی و اعتباریابی ابزار ارزیابی تناسب ساختاری پارک دوست‌دار سالمند اجرا شد. تعیین مؤلفه‌های ساختاری از طریق بررسی متون و اعتباریابی گویه‌ها به روش دلفی انجام گرفت. پس از تعیین روایی محتوا، طبقه‌بندی گویه‌ها به بخش‌های الزامی، اساسی و ایده‌آل به ترتیب با کسب حداقل دوسوم و یک سوم آرای متخصصان صورت پذیرفت و در پردازش داده‌ها از شاخص‌های آمار توصیفی استفاده شد.
یافته‌ها: بررسی نهایی 58 گویه توسط متخصصان نشان داد که بخش اعظم گویه‌ها (41 مورد معادل 71 درصد) الزامی، 13 مورد (22 درصد) اساسی و 4 مورد ایده‌آل بودند. بیشترین سهم موارد الزامی را ارگونومیست‌ها و کمترین آن را متخصصان سالمندشناس اعلام کردند.
نتیجه‌گیری: مؤلفه‌های ساختاری طراحی پارک‌ها متناسب با ویژگی‌های گروه سالمندان در بیشتر موارد مورد بررسی، الزامی یا اساسی هستند و تنها تعداد اندکی از آن‌ها به‌عنوان موارد ایده‌آل شناخته شدند. بنابراین، طراحی پارک‌های دوست‌دار سالمند نیازمند توجه به جنبه‌های مختلفی از جمله دسترسی، ایمنی و راحتی است.