332 نتیجه برای نوع مطالعه: پژوهشي
شیوا محمدجانی کومله، محمد امین رشیدی، عظیم اکبری،
دوره 12، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده
اهداف: کارمندان بخش اداری به‌دلیل سروکار داشتن طولانی‌مدت با رایانه اغلب در معرض ابتلا به اختلالات اسکلتی‌عضلانی قرار دارند. همچنین به‌دلیل سروکار داشتن روزانه با ارباب‌رجوع دارای بارِ کاری ذهنی بالا و استرس شغلی هستند. هدف از این مطالعه ارزیابی شیوع اختلالات اسکلتی‌عضلانی، بارِ کاری ذهنی، سلامت عمومی و استرس شغلی کارمندان اداری به جهت ارتقای شرایط کاری آنان است.
روش کار: مطالعه از نوع مقطعی توصیفی‌تحلیلی است که در بین کارمندان اداری یک شرکت مهندسی در سال ۱۴۰۰ انجام شد و در نهایت ۱۱۹ نفر در مطالعه به روش سرشماری شرکت کردند. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و چک‌لیست‌های ROSA، کرنل، NASA-TLX، GHQ و استرس شغلی HSE-UK استفاده شد و تجزیهوتحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS، آمار توصیفی و آزمونهای تی تست مستقل و آنالیز واریانس یک‌طرفه انجام گرفت.
یافته‌ها: براساس ارزیابی پوسچر با روش ROSA، میانگین نمره نهایی ROSA برابر با ۱/۰۳±۴/۳۳ به دست آمد. بررسی بارِ کاری ذهنی با شاخص NASA-TLX نشان داد که ۷۸% کارکنان دارای بارِ کاری ذهنی بالا هستند. طبق پرسشنامه GHQ، میانگین نمره نهایی سلامت عمومی نیز ۱۱/۷۳±۲۴/۴ است. همچنین، براساس پرسشنامه استرس شغلی HSE-UK، بیش از ۸۰% (۱۰۳ نفر) کارکنان دارای استرس شدید و ۱۲% (۱۵ نفر) در وضعیت استرس بحرانی بودند. ارتباط معناداری بین استرس شغلی با شاخص توده بدنی و سن مشاهده شد (۰/۰۵>P).
نتیجه‌گیری: اقدامات مداخله‌ای و کنترلی درجهت بهبود وضعیت اختلالات اسکلتی‌عضلانی، بارِ کاری، سلامت عمومی و استرس شغلی امری لازم به نظر می‌رسد.
مجید شهبازی، جواد صراف‌زاده، سعید اخلاقی، حسین نگهبان،
دوره 12، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده
اهداف: یکی از مباحث مطرح در بیماران کمردرد کنترل تعادل است. باوجودِ مطالعاتی که تاکنون انجام شده است، مکانیسم کنترل تعادل در بیماران کمردرد، به‌خصوص در شرایط بارگذاری در ارتفاعهای مختلف، هنوز شناخته نشده است. بنابراین، این مطالعه با هدف بررسی تأثیر ارتفاع بر تعادل در حین بارگذاری انجام شده است.
روش کار: در این مطالعه مقطعی، ۵۴ بیمار کمردرد و ۲۰ فرد سالم مرد شرکت داشتند. ارزیابی کنترل تعادل با صفحه نیرو انجام شد. بیماران پایین گذاشتن بار از بالای سر تا سطح کمر و از سطح کمر تا زمین را به‌صورت تصادفی انجام دادند. میزان بار حدود ۱۰ درصد وزن شرکت‌کنندگان بود. سطح معنی داری ۵ درصد در نظر‌گرفته شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که در مقایسه بین‌گروهی در حین گذاشتن بار از بالای سر تا سطح کمر و از سطح کمر تا سطح زمین متغیّرهای سرعت در جهت داخلی‌خارجی و قدامی‌خلفی و کلی و جابه‌جایی مرکز فشار درجهت قدامی‌خلفی اختلاف معنی‌داری وجود دارد (P<۰/۰۵). نتایج مقایسه درون‌گروهی متغیّرها در افراد سالم و بیماران کمردرد نشان داد تمام متغیّرها، به‌جز سرعت درجهت قدامی‌خلفی در افراد سالم اختلاف معنی‌داری دارند (P<۰/۰۵). در حین گذاشتن بار در سطح پایین، هر دو گروه افزایش نوسان داشتند.
نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر نشان می‌دهد که هر گروه از فراد سالم و کمردرد در حین بارگذاری در ارتفاع پایین‌تر، درحالیکه کمر خم شده باشد، تعادل کمتری را نشان می‌دهند که به نظر می‌رسد در نظر گرفتن این یافته‌ها جهت توان‌بخشی، تعیین شرایط شغلی و پیشگیری از حوادث در‌حین کار می‌تواند کمک‌کننده باشد.
سیده‌اقدس حسینی، زینب مرادیان هفت چشمه، فردین زندسلیمی، مهسا مشایخی،
دوره 12، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده
اهداف: شکست‌های شناختی موضوعی مهم جهت کاهش حوادث و افزایش عملکرد هستند و به عوامل متعددی بستگی دارند. با توجه به اینکه این مسئله در ماماها کمتر موردتوجه قرار گرفته، این مطالعه با هدف تعیین وضعیت شکست‌های شناختی در ارتباط با عوامل فردی و ویژگی‌های شخصیتی در ماماها انجام شده است.
روش کار: مطالعه حاضر به‌صورت مقطعی در تابستان ۱۴۰۳ بر روی ۲۱۱ مامای شاغل در استان کرمانشاه انجام شد. نمونه‌ها به روش در دسترس واردمطالعه شدند. از یک پرسشنامه سه‌بخشی استاندارد استفاده شد. قسمت اوّل اطلاعات دموگرافیک و قسمت دوم و سوم نیز به ترتیب سؤالات پرسشنامه شکست‌های شناختی و نسخه کوتاه ویژگی‌های شخصیتی نئو بودند. تجزیهوتحلیل اطلاعات در محیط نرم‌افزار ۲۴SPSS انجام شد.
یافته‌ها: نمرات شکست‌های شناختی در سه بُعد حافظه، اقدام و توجه به ترتیب برابر با ۳/۰۴±۱۶/۷۹ و ۲/۸۰±۱۷/۴۱ و ۶۲/۳۰±۱۶/۳ بود. بین سن، سابقه کار و BMI با شکست‌های شناختی رابطه مثبت و بین ورزش کردن و شکست‌های شناختی رابطه منفی وجود داشت. بین شکست‌های شناختی و روان‌رنجوری، سازگاری و تجربه‌پذیری رابطه مثبت و بین شکست‌های شناختی و مسئولیت‌پذیری رابطه منفی وجود داشت.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که وضعیت شکست‌های شناختی در ماماها با عوامل فردی و ویژگی‌های شخصیتی آن‌ها ارتباط معنادار دارد. براین‌اساس، توجه به ویژگی‌های شخصیتی در هنگام طراحی مداخلات شناختی می‌تواند مؤثر باشد.
مهدی گنجی، میلاد کریمی، بهنوش بهاری،
دوره 12، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده
اهداف: امروزه استفاده از نمایشگرهای دیجیتال داخل خودرو، فراوانی زیادی پیدا کرده است؛ از این رو، بحث انعکاس صفحه نمایشگر به صورت تصویر مجازی روی شیشه‌های جانبی خودرو هنگام شب، از مباحث بحث‌برانگیز در طراحی موقعیت ارگونومی نمایشگر است. با توجه به اهمیت فراوان وظایف بصری، لازم است در فرایند طراحی خودرو ملاحظات ارگونومی، جهت طراحی موقعیت بهینه نمایشگر صورت پذیرد.
روش کار: در پژوهش حاضر با شناسایی عوامل موثر در جانمایی نمایشگر مرکزی در داخل خودرو و تعیین بازه مقداری برای آن‌ها، با استفاده از روش آماری طراحی آزمایش به روش طراحی عاملی کامل، ۲۴۳ حالت از ترکیب عوامل شناسایی‌شده با استفاده از نرم‌افزار MINITAB نسخه ۱۸، حاصل شد و با اجرای تمامی حالت‌های استخراج‌شده، میزان انعکاس ناشی از نمایشگر مرکزی روی شیشه‌های جانبی، تحلیل آماری واریانسی (ANOVA) شد.
یافته‌ها: عوامل موثر به لحاظ آماری (شامل برهم‌کنش آن‌ها)، بر روی خروجی میزان انعکاس تصویر مجازی روی ناحیه حساس دید و مجموع انعکاس روی شیشه سمت راست و چپ راننده شناسایی شد و با ارائه مدل رگرسیون خطی، میزان و نحوه اثرگذاری عوامل روی خروجی‌های بیان‌شده، تحلیل شد.
نتیجه‌گیری: حین فرایند طراحی داخلی خودرو و هنگام جانمایی نمایشگر، می‌توان عوامل شناسایی‌شده را در این پژوهش به عنوان ابزاری کنترلی جهت کاهش یا از بین بردن نگرانی میزان انعکاس نمایشگر روی شیشه‌های جانبی به کار گرفت تا از بروز مشکلات ارگونومی دید راننده، هنگام رانندگی در شب، جلوگیری شود.
علی سبحانی درگاه، محسن علی‌آبادی، رستم گل محمدی، مریم فرهادیان، محمد بابامیری، شیوا محمدجانی کومله،
دوره 12، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده
اهداف: هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر صدای زمینه تونال و گفتار بر روی پارامترهای نوروفیزیولوژیک و آزار صوتی درک‌شده ازسوی افراد با توجه به ویژگی‌های شخصیتی آنان است.
روش کار: در این مطالعه تجربی ۲۵ نفر از دانشجویان مرد در یک محیط آزمایشگاهی شبیه‌سازی‌شده در ۴ سناریوی مواجهه با صدای تونال، گفتار و صدای باند پهن به‌عنوان سناریوی مرجع قرار گرفتند. میزان شاخص LF/HF و پاسخ الکتریکی پوست قبل و حین مواجهه با صدا ثبت شد. میزان آزار صوتی افراد در آخر هر جلسه آزمایش توسط پرسشنامه آزار صوتی طبق استاندارد ISO ۱۵۶۶۶ تعیین گردید.
یافته‌ها: نتایج آنالیز واریانس با اندازه‌گیری مکرّر نشان داد که اختلاف بین مقادیر شاخص‌های نوروفیزیولوژیک و آزار صوتی در سناریوهای مختلف مواجهه با صدا معنادار بوده است (۰/۰۵>P). تأثیر سطوح مختلف صدای تونال بر روی پاسخ الکتریکی پوست و آزار صوتی معنادار بوده است (۰/۰۵>P). همچنین، تأثیر تراز صدای ۶۵ دسی‌بل تونال و ۵۵ دسی‌بل گفتار بر روی شاخص LF/HF معنادار گزارش شده است (۰/۰۵>P). اندازه اثر ۹۱۹/۱ در مواجهه با تراز صدای ۶۵ دسی‌بل تونال نیز نسبت به دیگر سناریوهای مواجهه با صدا برای متغیّر آزار صوتی بیشترین مقدار را دارا بوده است.
نتیجه‌گیری: مواجهه با سطوح مختلف صدای تونال و گفتار به اختلال در پارامترهای نوروفیزیولوژیک افراد منجر می‌شود و می‌تواند باعث آزار صوتی افراد با درنظر گرفتن برخی خصوصیات فردی و ویژگی‌های شخصیتی آنان شود.
کامیار رستم‌آبادی، یداله حمیدی، محمد بابامیری، لیلی تاپاک، زهرا طوسی،
دوره 12، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده
اهداف: مراکز بهداشتی‌درمانی به‌عنوان اوّلین سطح ارائه مراقبت سلامت به مردم هستند و عملکرد کارکنان این مراکز برای دستیابی به اهداف نظام سلامت حائز اهمیت است. ازآنجاکه یکی از عوامل تأثیرگذار بر عملکرد شغلی کارکنان، فرهنگ سازمانی است، مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط بین فرهنگ سازمانی و عملکرد شغلی کارکنان انجام شده است.
روش کار: مطالعه حاضر به روش توصیفی‌تحلیلی و مقطعی بر روی ۲۱۰ نفر از کارکنان یکی از مراکز بهداشت استان کرمانشاه به روش سرشماری در طی سال‌های ۱۴۰۱-۱۴۰۰ انجام شد. جهت جمعآوری اطلاعات، از پرسشنامههای استاندارد استفاده شد که شامل پرسشنامه استاندارد فرهنگ سازمانی دنیسون و پرسشنامه ارزیابی عملکرد شغلی کارکنان بود. اطلاعات جمع‌‌آوری‌شده وارد نرم‌افزار ۲۵SPSS- و با آزمونهای آماری تجزیهوتحلیل شدند. سطح معنی‌داری کمتر از ۰/۰۵ در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد ابعاد فرهنگ سازمانی با ابعاد عملکرد شغلی کارکنان رابطه مستقیم و معناداری دارد (۰/۰۵p<). همچنین، سن و سابقه کار با عملکرد شغلی کارکنان در دو بُعد «کیفیت کار و ابتکار عمل» رابطه معکوس دارد. ازسوی‌دیگر، جنسیت کارکنان با تمامی ابعاد «رهبری سازمانی» و وضعیت تأهّل با بُعد «ابتکار عمل» رابطه معناداری دارند (p<۰/۰۵).
نتیجه‌گیری: فرهنگ سازمانی با ابعاد عملکرد شغلی کارکنان رابطه مستقیم و معناداری دارد. بنابراین، می‌توان با ارتقای فرهنگ سازمانی، شاهد تغییرات مؤثر و پایدار در عملکرد شغلی کارکنان بود. همچنین، برخی از متغیّرهای دموگرافیک با سطح عملکرد شغلی کارکنان در ارتباط‌اند که مدیران سازمان در هنگام استخدام باید به این متغیّرها توجه کنند.
فاطمه فراغتی، محمدجواد اسداله‌زاده، مریم حسنی،
دوره 13، شماره 1 - ( 3-1404 )
چکیده
اهداف: اختلالات اسکلتی‌عضلانی ازجمله مشکلات شایع سلامت شغلی هستند که به‌ویژه در مشاغل رانندگی، بروز بالایی دارند. هدف این مطالعه، ارزیابی وضعیت بدنی و تعیین خطر ابتلا به اختلالات اسکلتی‌عضلانی در راهبران قطار شهری مشهد با استفاده از روشREBA بود.
روش کار: در این مطالعه مقطعی، ۱۴۰ نفر از راهبران قطار شهری مشهد به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. داده‌های دموگرافیک و اطلاعات مربوط به اختلالات اسکلتی‌عضلانی با استفاده از پرسشنامه نوردیک و ارزیابی پوسچر کاری با روش REBAجمعآوری شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمونهای آماری پارامتریک (آزمون مقایسه میانگین دو گروه مستقل) و ناپارامتریک (آزمون کای‌دو) استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که ۸۷/۱ درصد از شرکت‌کنندگان حداقل در یکی از نواحی بدن دچار اختلالات اسکلتی‌عضلانی بودند. بیشترین شیوع درد مربوط به نواحی گردن (۶۰ درصد)، کمر (۵۷/۱ درصد) و پشت (۳۳/۶ درصد) بود. براساس نتایج ارزیابی پوسچر REBA، ۷۱/۴ درصد از افراد در سطح خطر متوسط قرار داشتند. همچنین، ارتباط معناداری بین شاخص توده بدنی، سابقه کاری و ابتلا به اختلالات عضلانی‌اسکلتی مشاهده شد (۰/۰۵p<).
نتیجه گیری: با توجه به شیوع زیاد اختلالات اسکلتی‌عضلانی میان راهبران قطار شهری مشهد و وضعیت‌های بدنی با خطر متوسط، نیاز به مداخلات ارگونومیک و آموزش اصول پوسچر صحیح احساس می‌شود.
فاطمه رضایی پورمشیزی، بهروز حاجیلو، رشید حیدری مقدم، سارا عنبریان، مهرداد عنبریان،
دوره 13، شماره 1 - ( 3-1404 )
چکیده
اهداف: عضلات مرکزی بدن افراد مبتلا به کمردرد، الگوی متفاوتی از فعالیت را نسبت به گروه سالم حین بلند کردن بار نشان می‌دهند. این موضوع ممکن است به‌علت تغییر مکانیسم‌های کنترلی نخاعی نظیر سینرژی‌های عضلانی باشد. هدف از این مطالعه، مقایسه الگوی سینرژی منتخبی از عضلات مرکزی بدن و اندام تحتانی حین بلند کردن و پایین گذاشتن بار با دو روش متفاوت در زنان مبتلا به کمردرد غیراختصاصی در مقایسه با گروه سالم است.
روش کار: در این مطالعه، هجده زن سالم و هجده زن با سابقه کمردرد غیراختصاصی شرکت کردند. فعالیت هشت عضله مرکزی بدن و اندام تحتانی حین بلند کردن بار به مقدار ده درصد جرم آزمودنی‌ها با دو تکنیک استوپ و اسکات ثبت شد. سپس با استفاده از روش الگوریتم فاکتورسازی ماتریس غیرمنفی، الگوی سینرژی‌های عضلانی استخراج شد. از روش همبستگی پیرسون و تی مستقل نیز برای مقایسه الگوهای سینرژی استفاده شد (۰/۰۵<p).
یافته‌ها: بیماران مبتلا به کمردرد، الگوی سینرژی عضلانی متفاوتی در مقایسه با گروه سالم در هر دو تکنیک استوپ و اسکات داشتند. پیک الگوهای سینرژی عضلانی افراد بیمار در هر دو تکنیک با افراد سالم متفاوت بود، چراکه در چرخه زمانی متفاوتی از بلند کردن بار، ایجاد شده بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که افراد مبتلا به کمردرد غیراختصاصی از الگوهای سینرژی متفاوتی برای بلند کردن بار استفاده می‌کنند و احتمال دارد سیستم کنترلی بدن در افراد مبتلا به کمردرد به‌صورت متفاوتی نسبت به افراد سالم پاسخ دهد. البته ممکن است تغییرات مشاهده‌شده در وزن نسبی عضلات در افراد بیمار و سالم ناشی از تغییرات به‌وجودآمده در الگوهای سینرژی عضلانی باشد که نیازمند مطالعات بیشتر است.
ساحل فوری، تیمور اللهیاری، ایرج محبی،
دوره 13، شماره 1 - ( 3-1404 )
چکیده
اهداف: تصادفات رانندگی از مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر و آسیب‌های جدی به شمار می‌روند. رفتار رانندگان یکی از عوامل تأثیرگذار در این باره است. هدف مطالعه‌ی حاضر تعیین وضعیت رفتار ناایمن و ارتباط آن با تصادفات جاده‌ای در رانندگان بین‌شهری ارومیه است.
روش کار: این پژوهش یک مطالعه‌ی مقطعی است که بر ۳۷۸ نفر از رانندگان بین‌شهری مراجعه‌کننده به مرکز طب کار دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شد. نمونه‌گیری به روش در دسترس انجام شد. از پرسش‌نامه‌ی استاندارد رفتار رانندگیDBQ استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نسخه‌ی ۲۴ نرم‌افزار SPSS در سطح معناداری ۰/۰۵ تجزیهوتحلیل شدند.
یافته‌ها: بیشترین امتیاز رفتارهای ناایمن مربوط به تخلفات غیرروتین با میانگین ۰/۴۴±۱/۳۳ است. رابطه‌ی مثبت و معناداری بین هر چهار خرده‌مقیاس DBQ و تصادفات جاده‌ای وجود داشت (۰/۰۰۱<p). براساس مدل رگرسیون خطی، از میان چهار زیرمقیاس DBQ، تخلفات روتین و اشتباهات به‌طور معناداری ۲۴/۳ درصد تغییرات واریانس تصادفات سالانه را پیش‌بینی کردند.
نتیجه‌گیری: مطالعه‌ی حاضر نشان داد که بین رفتارهای ناایمن رانندگان و تصادفات رانندگی ارتباط معنادار وجود دارد و این نکته بر نیاز به مداخلات هدفمند برای کاهش رفتارهای پرخطر رانندگی تأکید می‌کند.
سمیرا گوران، سمانه پورهادی، آرام تیرگر، زهرا گرایلی،
دوره 13، شماره 1 - ( 3-1404 )
چکیده
اهداف: استفاده از پارک‌ها به دلایل مختلفی مانند جنبه‌های جسمی، روانی و اجتماعی برای سالمندان بسیار ارزشمند است. از این رو تناسب این فضاها با نیازهای سالمندان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. هدف از این پژوهش، تعیین و معرفی معیارهایی جهت ارزیابی و طبقه‌بندی پارک‌ها بر اساس میزان تناسب ساختاری آن‌ها با نیازهای سالمندان است.
روش کار: این مطالعه‌ی روش‌شناختی در سال ۱۴۰۳ طراحی شد و همزمان با روان‌سنجی و اعتباریابی ابزار ارزیابی تناسب ساختاری پارک‌های دوستدار سالمند اجرا شد. تعیین مولفه‌های ساختاری از طریق بررسی متون و اعتباریابی گویه‌ها به روش دلفی انجام گرفت. پس از تعیین روایی محتوا، طبقه‌بندی گویه‌ها به بخش‌های الزامی، اساسی و ایده‌آل به ترتیب با کسب حداقل دو سوم و یک سوم آرای متخصصان صورت پذیرفت. در پردازش داده‌ها از شاخص آمار توصیفی استفاده شد.
یافته‌ها: بررسی نهایی ۵۸ گویه توسط متخصصان نشان داد که بخش اعظم گویه‌ها (۴۱ مورد معادل ۷۱ درصد) الزامی، ۱۳ مورد (۲۲ درصد) اساسی و ۴ مورد ایده‌آل بودند. بیشترین سهم موارد الزامی را ارگونومیست‌ها و کمترین آن را متخصصان سالمندشناس اعلام کردند.
نتیجه‌گیری: مولفه‌های ساختاری طراحی پارک‌ها متناسب با ویژگی‌های گروه سالمندان در بیشتر موارد مورد بررسی، الزامی یا اساسی هستند و تنها تعداد اندکی از آن‌ها به‌عنوان موارد ایده‌آل شناخته شدند. بنابراین، طراحی پارک‌های دوستدار سالمند نیازمند توجه به جنبه‌های مختلفی از جمله دسترسی، ایمنی و راحتی است.
داوود افشاری، شکیبا باباخانی فرشکار، مریم نوراللهی درآباد، مریم سیدطبیب،
دوره 13، شماره 1 - ( 3-1404 )
چکیده
اهداف: رویدادهای نامطلوب که به خطاهای رخ‌داده در طول مراقبت‌های پرستاری تعریف می‌شوند، به یکی از جدی‌ترین تهدیدها برای ایمنی بیمار و کیفیت مراقبت در بیمارستان‌ها تبدیل شده‌اند. این مطالعه با هدف بررسی نقش عوامل مختلف بر رویدادهای نامطلوب میان پرستاران انجام شده است.
روش کار: این مطالعه‌ی تحلیلی اپیدمیولوژیک روی ۳۶۰ پرستار شاغل در بیمارستان‌های دولتی اهواز انجام شد. از پرسش‌نامه‌ی اطلاعات شخصی، چک‌لیست ثبت عوامل محیطی، پرسش‌نامه‌ی استاندارد فرهنگ ایمنی بیمار، پرسش‌نامه‌ی شخصیتی NEO، پرسش‌نامه‌ی روانی‌اجتماعی کپنهاگن درباره‌ی عوامل روانی‌اجتماعی محیط کار و چک‌لیست استاندارد رویدادهای نامطلوب استفاده شد. داده‌ها با استفاده از SPSS و SMART PLS تحلیل شدند.
یافته‌ها: شایع‌ترین رویدادهای گزارش‌شده مربوط به شکایات بیماران یا خانواده‌های آن‌ها بود، درحالیکه عفونت‌های زخم جراحی کمتر گزارش شدند. افزون‌براین، ۳۱ نفر (6/8 درصد) بیش از ۲۰ گزارش حادثه را در ۱۲ ماه گذشته گزارش کردند. براساس مدل این مطالعه، صدای محیط بر فرهنگ ایمنی و رویدادهای نامطلوب تأثیرگذار است و عوامل روانی‌اجتماعی بر فرهنگ ایمنی اثر دارند، درحالیکه فرهنگ ایمنی به‌تنهایی تأثیر معناداری بر بروز رویدادهای نامطلوب نداشت.
نتیجه‌گیری: به‌طورکلی شیوع رویدادهای نامطلوب بین پرستاران مورد مطالعه بالا بود. مواجهه با صدای محیط و عوامل روانی‌اجتماعی به‌طور قابل‌توجهی بر فرهنگ ایمنی تأثیر می‌گذارند. نتایج مطالعه‌ی حاضر می‌تواند برای بهبود وضعیت رویدادهای نامطلوب و فرهنگ ایمنی بیمار مفید باشد.
فرحناز دسترنج، علی محمدی، حسن صادقی نائینی، هانیه نیکومرام، رضا عزیزی‌نژاد،
دوره 13، شماره 1 - ( 3-1404 )
چکیده
اهداف: ارگونومی مشارکتی با تمرکز بر مشارکت فعال ذی‌نفعان در طراحی و بهبود سیستم‌های کاری می‌تواند به‌عنوان راهکاری کلیدی در مدیریت پایدار محیط‌زیست مطرح شود. این پژوهش بر آن است تا با بررسی سازکارهای تلفیق اصول ارگونومی و مشارکت کارکنان، چگونگی تحقق پایداری زیست‌محیطی در محیط‌های کاری را تبیین کند.
روش کار: این مطالعه توصیفی‌تحلیلی در یکی از صنایع خودروسازی ایران انجام شد. برنامه ارگونومی مشارکتی با تیم چهارده‌نفره از کارشناسان با جلسات هفتگی دو ساعت تئوری و یک ساعت عملی به مدت سه ماه برگزار شد. اهداف اصلی دوره شامل آموزش جامع سرفصل‌های چک‌پوینت‌های ارگونومی سازمان بین‌المللی کار (ILO)، تلفیق مباحث ارگونومی با موضوعات محیط‌زیستی و ایجاد توانایی عملیاتی کردن آموخته‌ها در محیط کار واقعی بود.
یافته‌ها: تیم ارگونومی پس از اتمام برنامه ارگونومی مشارکتی و بررسی دقیق مشکلات محیط کار، موفق به ارائه پنجاه پیشنهاد کاربردی شد که از این تعداد، بیست درصد به مسائل زیست‌محیطی اختصاص داشت. پس از شش ماه همکاری مستمر کارگران و پشتیبانی مدیریت، ده مورد از پیشنهادهای ارائه‌شده به مرحله اجرا رسید.
نتیجه‌گیری: کاربست اصول ارگونومی مشارکتی با محوریت مشارکت ذی‌نفعان در طراحی سیستم‌های کاری می‌تواند به‌عنوان راهکاری کلیدی در مدیریت پایدار محیط‌زیست ایفای نقش کند. این رویکرد نه‌تنها سلامت جسمی و روانی کارکنان را ارتقا می‌بخشد، بلکه با کاهش استرس‌های شغلی و مصرف منابع طبیعی، پیوندی ناگسستنی میان فناوری، انسان و محیط‌زیست برقرار می‌سازد. بی‌تردید پژوهش‌های میان‌رشته‌ای در حوزه ارگونومی و پایداری زیست‌محیطی می‌توانند نقشی راهبردی در تحقق توسعه‌ای متوازن برای نسل‌های آینده ایفا کنند.
مریم ممتازبخش، سعید قاسمی، نبی امیدی، محمدرضا امیدی، وحیده منتی،
دوره 13، شماره 2 - ( 5-1404 )
چکیده
زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی-عضلانی از چالش‌های اصلی سلامت شغلی در صنایع با شرایط کاری چالش برانگیز مانند پتروشیمی هستند. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر مداخله ترکیبی ارگونومیک و ورزشی بر کاهش درد و بهبود عملکرد حرکتی کارکنان پتروشیمی ایلام انجام شد.
روش کار: این پژوهش نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون بر روی ۴۰ کارگر مرد انجام شد. شرکت‌کنندگان به صورت تصادفی به دو گروه مداخله (ترکیب آموزش ارگونومی و تمرینات ورزشی) و کنترل تقسیم شدند. داده‌ها با پرسشنامههای نوردیک (NMQ) و عملکرد حرکتی (MPQ) جمعآوری و با آزمونهای t مستقل و تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر تحلیل شدند.
یافته‌ها: مداخله ترکیبی منجر به کاهش معنادار درد کمر (۵۵٪)، شانه (۵۶٪) و زانو (۵۷٪) و بهبود نمره کل عملکرد حرکتی (۴۳٪) شد (p < 0.001). اندازه اثر کوهن در محدوده ۱.۸ تا ۲.۵ نشان‌دهنده اثربخشی بالا بود.
نتیجه‌گیری: ترکیب مداخلات ارگونومیک و ورزشی منجر به کاهش معنادار دردهای اسکلتی-عضلانی و بهبود عملکرد حرکتی در کارکنان پتروشیمی شد. این یافته‌ها نشان‌دهنده تأثیر مثبت مداخله بر شاخص‌های عملکرد حرکتی کارکنان است.
نبی امیدی، مریم شکری، هادی مفتاحی، محمدرضا امیدی، فرشید مدیری،
دوره 13، شماره 2 - ( 5-1404 )
چکیده
زمینه و هدف: پروفایل‌های عقب‌نشینی پنهان به‌عنوان یکی از پدیده‌های رفتاری کمتر مشهود در محیط‌های شغلی، می‌توانند پیامدهای مهمی بر شاخص‌های حیاتی عملکرد منابع انسانی داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل تأثیر این پروفایل‌ها بر «قصد ترک شغل»، «مقاصد شغلی» و «عملکرد شغلی» در کارکنان بیمارستان بوستان اهواز انجام شد
روش کار: مطالعه حاضر از نوع توصیفی-پیمایشی و کاربردی است. جامعه آماری شامل ۲۴۰ نفر از کارکنان بیمارستان بوستان اهواز بوده که با استفاده از فرمول کوکران، نمونه‌ای به حجم ۱۴۶ نفر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها مجموعه‌ای از پرسشنامههای استاندارد و معتبر در حوزه منابع انسانی بود. داده‌ها از طریق نرم‌افزارهای SPSS و SmartPLS تحلیل شدند و روایی و پایایی ابزار با شاخص‌های آماری KMO، بارتلت، AVE، CR و Rho_A ارزیابی و تأیید شد.
یافته‌ها: نتایج تحلیل مسیر نشان داد که پروفایل‌های عقب‌نشینی پنهان با قصد ترک شغل رابطه مثبت و معناداری دارند (β = 0.636, t = 13.297)، درحالیکه بر مقاصد شغلی (β = -0.482, t = 9.519) و عملکرد شغلی (β = -0.803, t = 21.079) تأثیر منفی و معناداری دارند. مقادیر t برای همه روابط بالاتر از ۱.۹۶ و سطوح معناداری کمتر از 0.001 بودند
نتیجه‌گیری: پروفایل‌های عقب‌نشینی پنهان نقش مهمی در افت عملکرد و افزایش گرایش به ترک شغل دارند. یافته‌های این پژوهش بر لزوم شناسایی زودهنگام الگوهای رفتاری پنهان و طراحی مداخلات روان‌شناختی و مدیریتی برای ارتقاء انگیزش و نگهداشت کارکنان تأکید می‌کند.
سیمین‌دخت کلنی، ماندانا کاتبی، فرزین امامی‌فر،
دوره 13، شماره 2 - ( 5-1404 )
چکیده
زمینه و هدف: تعامل میان نقش‌های کاری و خانوادگی می‌تواند به پیامدهای متفاوتی از جمله تعارض یا غنی‌سازی کار-خانواده منجر شود. نحوه‌ی مدیریت مرزهای بین این دو حوزه نقش مهمی در تعیین کیفیت این تعامل ایفا می‌کند و نشخوارهای فکری کاری یکی از نمودهای رایج ادغام نقش‌ها هستند. پژوهش حاضر به بررسی رابطه میان نشخوارهای فکری کاری با تعارض و غنی‌سازی کار-خانواده می‌پردازد.
روش کار: این مطالعه مقطعی،330 نفر از کارکنان یک سازمان صنعتی در اصفهان به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامههای تعارض کار-خانواده، غنی‌سازی کار-خانواده، نشخوارهای فکری مرتبط با کار، تأمل کاری مثبت و منفی، مقیاس تحریک و خرده مقیاسهای تعهد افراطی و ناتوانی در بازیابی را تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام تحلیل شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که از بین نه نوع نشخوار فکری مرتبط با کار، بهترتیب تحریک شناختی (001/0>p)، نشخوار عاطفی کاری (001/0>p ) و تأمل کاری منفی (001/0>p)، تعارض کار-خانواده را پیش‌بینی و در مجموع 56% واریانس تعارض کار-خانواده را تبیین کردند. تفکر مبتنی بر حل مسئله (001/0>p)، تأمل‌کاری مثبت (001/0>p) و تأمل‌کاری منفی (003/0>p)، نیز غنی‌سازی کار-خانواده را پیش‌بینی و در مجموع 12% واریانس غنی‌سازی کار-خانواده را تبیین کردند.
نتیجه‌گیری: نشخوارهای فکری لزوماً اثر منفی بر روابط کار–خانواده نداشته و می‌توانند بسته به ماهیت‌شان، پیامدهای متفاوتی ایجاد کنند. برخی از نشخوارهای فکری، ممکن است به انتقال تجربیات سودمند کاری به حوزه خانواده کمک کنند. این نتایج بر اهمیت بررسی پیامدهای انواع خاصی از ادغام کار در خانه به‌جای تمایل کلی برای رد هرگونه ادغام، تأکید می کند.
عباس فرجاد، سعید ایل‌بیگی، محمدرضا وفایی،
دوره 13، شماره 2 - ( 5-1404 )
چکیده
زمینه و هدف: سختی ساق در پوتین‌های نظامی اهمیت زیادی دارد، اما بیشتر پژوهش‌ها فقط به اندازه‌گیری این سختی پرداخته‌اند و کمتر به تأثیر ترکیب مواد به‌کاررفته در ساقه پوتین بر عملکرد توجه کرده‌اند. این مطالعه بررسی می‌کند که چگونه مواد مختلف در ساقه پوتین بر پارامترهای کینتیکی تأثیر می‌گذارند. در این راستا، پوتین‌های چرمی رایج با یک طراحی ترکیبی از چرم و مواد مصنوعی مقایسه شده‌اند تا اثر آن‌ها بر تحرک‌پذیری و کارایی بیومکانیکی ارزیابی شود.
روش کار: طراحی این تحقیق از نوع اندازه‌گیری تکراری بود و روی بیست مرد سالم انجام شد که در چهار وضعیت مختلف راه رفتند: با کفش رسمی و سه نوع پوتین نظامی که هرکدام ساقه‌هایی با مواد متفاوت داشتند (دو مدل چرمی و یک مدل ترکیبی چرم-مصنوعی). نیروهای عکس‌العمل زمین (GRF)، نرخ توسعه نیرو (RFD) و ضربه (impulse) با استفاده از صفحه نیرو ثبت شدند. تحلیل آماری با استفاده از ANOVA اندازه‌گیری تکراری و اصلاح بنفرونی صورت گرفت.
یافته‌ها: پوتین شماره ۳ که در ساقه خود از مواد مصنوعی بهره می‌برد، منجر به کاهش کاهش ضربه منفی حین راه رفتن می شد. ضربه مثبت نیز در پوتین شماره 3 در مقایسه با پوتین‌های چرمی سنتی افزایش معنی داری داشت.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد که طراحی‌های ترکیبی پوتین دارای مزایای بیومکانیکی هستند و کاهش سختی ساق می‌تواند باعث بهبود تحرک‌پذیری و بازده کینتیکی شود. این مطالعه بر اهمیت بهینه‌سازی مواد پوتین‌های سنتی برای ارتقاء عملکرد حرکتی و کاهش خطر آسیب، به‌ویژه در نیروهای نظامی، تأکید دارد.
محسن علی‌آبادی، رامین رحمانی، مریم فرهادیان، سیدقوام‌الدین عطاری، هادی آیینی،
دوره 13، شماره 2 - ( 5-1404 )
چکیده
اهداف: در صنعت مبلمان کارگرانی که با دستگاه های نجاری کار می کنند در معرض ارتعاش دست-بازو می باشند. هدف مطالعه حاضر تعیین سطح مواجهه شغلی و اثرات سلامتی مرتبط با ارتعاش منتقله به دست در کار با تجهیزات مرتعش درکارگاه های نجاری مبلمان بود.
روش کار: این مطالعه مورد شاهدی با حضور 59 نجار (گروه مورد) و 39 رنگ کار (گروه شاهد) در شهر ملایر انجام شد. اندازه گیری مواجهه با ارتعاش دست-بازو طبق ISO 5349 سنجش شد. علایم ناشی از ارتعاش دست بازو با پرسشنامه، سطح اختلالات عروقی با آزمون احیاء دمای دست طبق ISO 14835، آزمون حسی توسط کیت مونوفیلامانت، قدرت چنگش دست و انگشتان و میزان چابکی نیز برای هر دو گروه ثبت شد. به کمک SPSS 26 داده ها تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: شتاب معادل 8 ساعته ارتعاش دست-بازو درکارگران نجاری 85/0±74/2 متر بر مجذور ثانیه بود. درد دست، سوزن سوزن شدن و خارش انگشتان بیشترین علائم و سپیدانگشتی کمترین علامت گزارش شده در بین کارگران نجاری بود. قدرت چنگش دست و انگشتان و چابکی و مهارت دست در گروه مواجهه در مقایسه با گروه کنترل کاهش معناداری داشت (05/0>p). در 10 درصد نجاران کاهش حس لمس سطحی گزارش شد. اما بین اختلالات عروقی در گروه مورد مبلمان و گروه کنترل تفاوتی مشاهد نگردید.
نتیجه‌گیری: مواجهه مزمن شاغلین کارگاه های نجاری مبلمان با ارتعاش دست-بازو حتی در مقادیر پایین تر از حد مجاز، می تواند منجر به بروز علائم متعدد حسی-عصبی، عروقی و اسکلتی-عضلانی در ناحیه دست و بازو شود و عملکرد حرکتی این افراد را تحت تأثیر قرار دهد.
زهرا جهانی، مهشید نامداری، نسترن کشاورز محمدی، مهناز صارمی،
دوره 13، شماره 2 - ( 5-1404 )
چکیده
زمینه و هدف: اختلالات اسکلتی-عضلانی، از جمله کمردرد، در کودکان دانش‌آموز رو به افزایش است. وضعیت‌های نامناسب بدنی و حمل نادرست کوله پشتی مدرسه از عوامل مؤثر در بروز این مشکلات هستند. با این حال، ابزار استاندارد و جامعی برای سنجش دانش ارگونومی کودکان در زمینه مراقبت از ستون فقرات وجود ندارد.
روش کار: این مطالعه‌ی روش‌شناسی در سال 1402 و در مدارس دولتی منتخب شهر تهران انجام شد. از یک فرایند 7 مرحله‌ای برای طراحی ابزار استفاده شد. پس از طراحی نسخه اولیه پرسشنامه و بررسی روایی صوری، روایی محتوای پرسشنامه با شاخص‌های CVI و CVR توسط ۱۰ متخصص و پایایی ابزار از طریق روش بازآزمایی با مشارکت 15 دانش آموز و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ توسط 180 دانش آموز ارزیابی شد.
یافته ها: نسخه نهایی پرسشنامه آگاهی کودکان از ارگونومی ستون فقرات KidSEA) (Kids Spine Ergonomics Awareness:، با ۱۳ سؤال در سه بُعد "آناتومی ستون فقرات"، "پوسچر صحیح"، و "ارگونومی حمل وسایل" طراحی شد. CVI و CVR برای هر سوال به ترتیب بیش از 79/0 و 62/0 به دست آمد و در نتیجه تمام سوالات تایید شدند. ضریب توافق کاپا برای هر سوال بیش از 41/0 و آلفای کرونباخ 74/0 محاسبه شد، که نشان‌دهنده‌ی پایایی قابل توجه و مطلوب ابزار است.
نتیجه گیری: پرسشنامه KidSEA، ابزاری معتبر و پایا برای سنجش دانش ارگونومی مراقبت از ستون فقرات در کودکان بوده و می‌تواند در سنجش سطح سواد سلامت ستون فقرات، طراحی مداخلات و برنامه‌ریزی آموزشی مناسب برای گروه سنی مورد مطالعه استفاده شود. بررسی اعتبار ابزار برای سایر گرو‌های سنی از طریق انجام مطالعات بعدی مورد پیشنهاد است.
سعید ایل‌بیگی، زهرا کریمی، عباس فرجاد پزشک،
دوره 13، شماره 2 - ( 5-1404 )
چکیده
زمینه و هدف: در حمل وسایل در پیمایش‌های طولانی، کوله‌پشتی دارای کمربند لگنی ابزاری رایج و مهم است که به توزیع بهتر بار و کاهش انرژی عضلانی کمک می‌کند، هرچند ممکن است حرکت را محدود کند. هدف این تحقیق، مقایسه سه نوع مکانیسم طراحی کمربند لگنی در کوله‌پشتی از نظر تأثیر بر کنترل پاسچر و تغییرات مرکز فشار در وضعیت ایستاده و حین راه رفتن است.
روش کار: این مطالعه نیمه‌تجربی روی ۲۰ دانشجوی مرد رشته تربیت‌بدنی (۱۹ تا ۲۵ سال) انجام شد. آزمودنی‌ها سه نوع کوله‌پشتی (با کمربند لگنی متحرک، با فریم ضربدری، و معمولی) را با بار ۱۳ کیلوگرمی روی سطح هموار حمل کردند. همچنین آزمون راه‌رفتن بدون کوله‌پشتی نیز جهت کنترل انجام شد. شاخص‌های مورد ارزیابی شامل مساحت، نوسانات، سرعت حرکت، و تغییرات مرکز فشار بودند. تحلیل داده‌ها با آزمون شاپیرو-ویلک، آنالیز واریانس با اندازه‌های تکراری، و آزمون بونفرونی انجام شد.
یافته‌ها: بین انواع کوله‌پشتی در شاخص مساحت مرکز فشار تفاوتی مشاهده نشد. در ایستادن با چشم بسته، تفاوت معناداری در تغییرات و سرعت حرکت مرکز فشار در راستای قدامی-خلفی بین کوله‌پشتی‌ها (p=0.009) دیده شد. همچنین، نوسانات مرکز فشار در راستای داخلی-خارجی (p=0.030) بین سه نوع کوله‌پشتی تفاوت داشت، اما در مقایسه‌های دو به دو تفاوتی یافت نشد.
نتیجه‌گیری: کوله‌پشتی با کمربند لگنی متحرک در کنترل شاخص‌های مرکز فشار عملکرد بهتری داشت و تفاوت‌های طراحی در شرایط با پیچیدگی بیشتر آشکارتر می‌شوند.
اکرم محمودی، تیمور اللهیاری،
دوره 13، شماره 2 - ( 5-1404 )
چکیده
زمینه و هدف: در محیط‌های کاری پرفشار امروزی، تاب‌آوری فردی کارکنان و جو ارگونومی از عوامل کلیدی در حفظ بهره‌وری و رفاه نیروی انسانی محسوب می‌شوند. جو ارگونومی نشان دهنده‌ی درک کارکنان از میزان توجه و حمایت سازمان نسبت به طراحی و اصلاح شغل برای ارتقای (سلامت و رفاه کارکنان ) و (عملکرد عملیاتی ) آن‌ها اشاره دارد این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین جو ارگونومی و تاب‌آوری کارکنان در یک شرکت گاز انجام شد.
روش کار: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و مقطعی بود و داده‌ها با استفاده از دو پرسشنامه معتبر جو ارگونومی و تاب‌آوری جمعآوری شد. نمونه‌گیری به روش خوشه‌ای تصادفی در میان 170 نفر از کارکنان ادارات مرکزی و منطقه‌ای این شرکت انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار spss ، آمار توصیفی و آزمون های همبستگی، تی تست تک نمونه ای و رگرسیون انجام شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که میانگین جو ارگونومی، عملکرد عملیاتی، رفاه و تاب‌آوری فردی کارکنان بالاتر از سطح میانگین نظری بوده و بین تمامی ابعاد جو ارگونومی با تاب‌آوری، رابطه‌ای مثبت و معنادار وجود داشته، اما میان متغیرهای دموگرافیک و تاب آوری فردی کارکنان ارتباط معناداری وجود ندارد.
نتیجه گیری: جو ارگونومی مطلوب نقش موثری در کاهش استرس و بهبود شرایط روانی محیط کار ایفا می‌کند ارتقای سلامت جسمانی و روانی، کاهش استرس، افزایش رضایت شغلی و بهبود کیفیت زندگی کاری به شکل‌های گوناگون بر تاب‌آوری کارکنان تاثیرگذار باشد. توجه سازمان به مباحث ارگونومیک و راهبردهای حمایتی برای بهبود وضعیت ارگونومی محیط کار می‌تواند منجر به ارتقا سطح تاب‌آوری فردی کارکنان گردد.
