25 نتیجه برای پا
محسن شجاعتیان، حیدر صادقی،
دوره 4، شماره 2 - ( 7-1395 )
چکیده
مقدمه: با توجه به مؤثر و کم هزینه‌تر بودن اصل پیشگیری، روش‌های ارزیابی ارگونومیکی به عنوان ابزاری برای پیش بینی پتانسیل بروز آسیب‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از پژوهش حاضر، اعتباریابی و پایایی سنجی آزمون محقق ساخته ارزیابی ارگونومیکی مهارتهای کشتی بود.
روش کار: در این تحقیق، با توجه به آزمون‌های ارگونومیکی ارزیابی مشاغل و تحقیقات آسیب شناسی رشته کشتی، آزمون ارزیابی ارگونومیکی مهارتهای کشتی (WSEAtest)، طراحی شد. اعتباریابی محتوایی و صوری آزمون با استفاده از نظرات متخصصین بیومکانیک و آسیب‌شناسی ورزشی، پزشکان، فیزیوتراپ-ها، مربیان و کشتی‌گیران تیم ملی آزاد انجام شد. همچنین آزمون در دو روز مختلف توسط 5 آزمونگر و با استفاده از نرم افزار kinovea 0.8.15 روی سه مهارت انجام و پایایی درون و بین آزمونگر محاسبه شد. پس از اعتباریابی و پایایی سنجی، آزمون (WSEA) روی فیلم اجرای چهار مهارت منتخب کشتی آزاد کشتی گیران المپیکی ایران حاضر در المپیک 2012 لندن، انجام شد.
یافته‌ها: احتمال آسیب دیدگی در اندام مختلف، عوامل آسیب‌زای مرتبط با برخوردها و اعمال نیروها، وضعیت ورزشکار و وضعیت محیط با تحقیقات آسیب‌شناسی کشتی همخوانی داشت و اعتبار نتایج آزمون تأیید شد.
نتیجه گیری: آزمون WSEA از اعتبار و پایایی کافی برخوردار بوده و مربیان، متخصصین و درمانگران ورزشی می‌توانند از این آزمون برای ارزیابی عوامل آسیب‌زا و تعیین اولویت‌های تمرینی، اصلاحی و درمانی در رشته کشتی در سطوح و سنین مختلف استفاده کنند.
محمد حسنی، فرحناز دهقانی، مهدی کاظم زاده بیطالی،
دوره 4، شماره 3 - ( 9-1395 )
چکیده
مقدمه: ازآنجاکه کارکنان از مهم‌ترین سرمایه‌های هر سازمان از جمله مراکز آموزش عالی به شمار می‌روند، بررسی و شناسایی عوامل تاثیر-گذار بر عملکرد و تنش شغلی آنها از اهمیت روزافزونی برخوردار است. براین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین پاسخگویی فردی و عملکرد شغلی با آزمون نقش میانجی مهارتهای سیاسی و تنش شغلی در بین کارکنان دانشگاه شیراز انجام شده است.
روش‌کار: جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشگاه شیراز که دارای مدرک بالای دیپلم هستند بودند که شامل 726 نفر بودند که از میان آنان 248 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. روش تحقیق توصیفی- همبستگی بود. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامههای استاندارد پاسخگویی هاچوارتر و همکاران (2005)، عملکرد شغلی پاترسون (1990)، استرس شغلی هاوس و ریزو (1972) و مهارت سیاسی فریز و همکاران (2005) استفاده شد. روابط بین متغیرهای مکنون و اندازه‌گیری شده در الگوی مفهومی با استفاده از مدل معادلات ساختاری تعیین شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که عملکرد شغلی کارکنان تحت تأثیر پاسخگویی فردی قرار دارد و کارکنانی که دارای مهارت سیاسی بودند هست بر پاسخگویی آنها اثر می‌گذارد و اثر معنی‌داری بر عملکرد شغلی آنها خواهد داشت. تنش شغلی نیز رابطه منفی و معنی‌دار بر عملکرد شغلی داشت.
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش، مهارت سیاسی و تنش شغلی رابطه بین پاسخگویی فردی با عملکرد شغلی را تحت تأثیر قرار میدهند. این نتایج بر ضرورت بازشناسی نقش میانجی مهارت سیاسی و تنش شغلی در بررسی رابطه علی پاسخگویی فردی با عملکرد شغلی تأکید می‌کند.
مهرداد عنبریان، فاطمه رجبیان، محمدحسین قاسمی، رشید حیدری مقدم،
دوره 5، شماره 3 - ( 8-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: هدف از انجام پژوهش پیشِ رو، بررسی تأثیر گوۀ پاشنه بر میزان فعالیت الکترومایوگرافی عضلات منتخب سمت راست و چپِ ناحیۀ کمر، هنگام بلند کردن بار بود.
روش‌کار: هفده مرد جوان در این مطالعۀ نیمه تجربی داوطلبانه شرکت کردند. آزمودنی‌ها، جعبه‌ای معادل ۱۰ درصد وزن بدن خود را از ارتفاع بالای مفصل ران بلند می‌کردند و با خم کردن زانو تا جایی پایین می‌آمدند که ران به موازات زمین قرار می‌گرفت و دوباره به وضعیت شروع برمی‌گشتند. این وظیفه ۹ بار در دو شرایط همراه و بدون گوۀ پاشنه انجام شد. متغیرهای میزان فعالیت نرمالیز شد و فرکانس میانۀ عضلات ارکتوراسپاین و مولتی‌فیدوس با سیستم الکترومایوگرافی ME۶۰۰۰ ثبت شد. همچنین، آزمودنی‌ها جعبۀ مذکور را در حالت ایستاده و با دست باز به مدت ۳۰ ثانیه در حالت استاتیک نگه می‌داشتند. از تست t همبسته برای تحلیل داده‌ها استفاده شد (۰/۰۵>P).
یافته‌ها: قرار دادن گوۀ پشت پاشنۀ پا هنگام نگه‌داشتن استاتیک بار، تغییر معناداری در میزان فرکانس میانۀ عضلۀ ارکتوراسپاین سمت راست ایجاد کرد(۰/۰۵>P). همچنین گوۀ پاشنه، باعث کاهش معنادار میزان فعالیت عضلات ارکتوراسپاین هر دو طرف و همچنین عضلۀ مولتی‌فیدوس سمت چپ، هنگام برداشتن دینامیکی بار شد (۰/۰۵>P). برای دیگر متغیرها تفاوت معناداری بین دو وضعیت دیده نشد (۰/۰۵>P).
نتیجه گیری: کاهش سطح فعالیت عضلات ناحیۀ کمر در این تحقیق در وضعیت همراه گوۀ پاشنه احتمالاً میتواند سبب تأخیر در بروز خستگی هنگام انجام این‌گونه وظایف شغلی شود. این نتایج ممکن است در طراحی کفش برای محیط‌های شغلی مفید باشد، هرچند ارائۀ نظر قطعی مستلزم انجام مطالعات دقیق بیشتری است.
نسیم علی پور، مهرانه شعبانی، امیر اسدی فخر، سید علی مهدیون،
دوره 6، شماره 1 - ( 3-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: قصد ترک شغل در نیروهای انسانی از جمله موضوعاتی است که همواره تلاش های مدیریتی درجهت کاهش آن بوده است. عوامل زیادی ترک شغل را تحت تاثیر قرار میدهند که ازجمه آنها عوامل استرسزای شغلی است. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی استرس زاهای شغلی به عنوان پیش بین های قصد ترک شغل پرستاران انجام شده است.
روش کار: طرح پژوهش در این مطالعه از نوع طرح همبستگی است. جامعه مورد نظر در پژوهش حاضر تمامی پرستاران شاغل در بیمارستانهای دولتی شهر همدان بودند که بر اساس روش نمونه‌گیری تصادفی ساده تعداد 300 نفر به عنوان نمونه پژوهش حاضر انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه عدم تعادل تلاش پاداش، پرسشنامه محتوای شغل و پرسشنامه قصد ترک شغل بودند. تحلیل داده ها با استفاده از روش همبستگی و تحلیل رگرسیون و با استفاده از نرم افزارSPSS18 انجام شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که بین میزان تلاش، تقاضاهای شغلی با قصد ترک شغل در پرستاران رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد (p≤0.01) ولی بین میزان پاداش، کنترل شغلی و حمایت اجتماعی با قصد ترک شغل در پرستاران رابطه منفی و معنادار مشاهده شد(p≤0.01).
نتیجه گیری: براساس نتایج میتوان چنین نتیجه گیری کرد که استرس شغلی عامل مهمی در ایجاد قصد ترک شغل در پرسنل است و میتوان از مولفه های هر دو مدل بکار رفته در این پژوهش در جهت کاهش قصد ترک شغل پرستاران استفاده کرد.
بهرام ایپکی،
دوره 6، شماره 3 - ( 7-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: پارکینسون بیماری پیشرونده سیستم عصبی است که با تأثیرگذاشتن بر حرکت‌های بدن، کیفیت زندگی بیماران را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و انجام وظایف روزانه مثل غذاخوردن را برای آنها دشوار و زمان‌بر می‌کند. هدف این مطالعه بهبود وضعیت راحتی بیماران پارکینسون، هنگام غذاخوردن به کمک شناسایی مشکلات ارگونومیک و طراحی محصول برای آن بوده است.
روش‌کار: ۱۲ بیمار پارکینسون با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده وارد مطالعه شدند. بدین ترتیب هنگام غذاخوردن بیمار از طریق مصاحبه ترجمه‌شده بخش Discomfort Questionnaire نرم‌افزار ErgoFellow و مشاهده مستقیم، اطلاعات لازم جمع‌آوری شد و پس از تحلیل نهایی و استخراج دستورالعمل‌های طراحی، ایده‌های طراحی اسکچ، و به کمک AHP ارزیابی شد تا طرح نهایی شکل بگیرد.
یافته‌ها: میانگین نرخ سختی ۱۰/۶ از ۷ (۱/۵۱۴) داده‌های Discomfort Questionnaire در قسمت‌های دست و انگشتان، مچ دست، بازوها، آرنج، گردن، ناحیه کمر بالا تنه و شانه‌های بدن هنگام غذاخوردن بیماران نشان داد نسبت به دیگر قسمت‌های بدن، وضعیت غیرارگونومیک پوسچر شدیدتر است. مشاهدات نیز مشخص کرد برای نزدیک‌شدن دهان بیمار به غذا تغییراتی غیرارگونومیک در پوسچر آن ایجاد میشود و به همین جهت طراحی محصول باید به کمک داده‌های آنتروپومتریک صورت بگیرد.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد کاهش فاصله دهان تا غذا، ناراحتی و خستگی بیمار را کاهش خواهد داد. از همین رو به کمک داده‌های آنتروپومتریک، ظرفی با قابلیت تنظیم ارتفاع طراحی شد و توسعه یافت که سبب بهبود وضعیت پوسچر و کاهش سختی بیمار حین غذا خوردن میشود.
محمد بابامیری، رشید حیدری مقدم، فخرالدین قاسمی، محمد غفاری، مهدی رضیئی، خدیجه بنده الهی، علیرضا مرتضی پور،
دوره 6، شماره 3 - ( 7-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه، استفاده از اینترنت میان دانشجویان رواج زیادی پیدا کرده است. اعتیاد به شبکه‌های مجازی و بازی‌های آنلاین میتواند تبعات مختلفی از جمله تهدید سیستم اسکلتی ـ عضلانی را در این افراد برجای بگذارد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین تأثیر اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های آنلاین بر درد مچ دست دانشجویان است.
روش کار: مطالعۀ حاضر بین ۶۶۵ نفر از دانشجویان انجام پذیرفته است. جمع‌آوری اطلاعات به‌وسیلۀ سه پرسش‌نامۀ استفادۀ آسیب‌زا از بازی‌های اینترنتی، اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و اختلالات اسکلتی عضلانی نوردیک انجام شد. اطلاعات به‌وسیلۀ آزمون‌های کای دو و تی مستقل مقایسه شدند و درنهایت مدل رگرسیون لجستیک در سطح معناداری ۰/۰۵ ارائه شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های آنلاین میتواند احتمال ابتلا به درد در ناحیۀ مچ دست را افزایش دهد. جنسیت، در اثرگذاری اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی روی درد در ناحیۀ مچ دست، اختلاف معناداری ایجاد می‌کرد. از دیگر نتایج مطالعۀ حاضر میتوان به تاثیر عدم اختلاف سن و سطح تحصیلات افراد شرکت‌کننده، بر درد در ناحیۀ مچ دست اشاره داشت.
نتیجه‌گیری: طبق نتایج به‌دست‌آمده، میتوان اظهار داشت که احتمال ارتباط بین اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و انجام بازی‌های آنلاین با درد در ناحیۀ مچ دست وجود دارد. حال با توجه به شیوع نسبتا زیاد این اعتیاد میان دانشجویان، باید تمهیدات مناسبی درخصوص کاهش عوارض و صدمات ناشی از آن به‌ویژه در ناحیۀ مچ دست اندیشیده شود.
الهام احمدی کیونانی، مصطفی پویاکیان، عباس علیپور،
دوره 6، شماره 4 - ( 12-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: سنجش دقیق رضایتمندی کارمندان از صندلی‌های اداری میتواند بازخوردی مناسب و معتبر از کیفیت طراحی صندلی را در اختیار سازندگان و پژوهشگران قرار دهد؛ از این‌رو هدف از مطالعه حاضر طراحی و روان‌سنجی پرسشنامهای معتبر به‌منظور سنجش رضایتمندی از صندلی‌های اداری است.
روش کار: با مطالعه متون ارگونومی مرتبط با صندلی‌های اداری، استاندارد ارگونومی صندلی اداری ایران به شماره ۱-۱۱۳۸۸ و پرسشنامه رضایتمندی از صندلی آموزشی میرمحمدی و همکاران، ابتدا پرسشنامهای با ۳۹ پرسش رضایتمندی از صندلی اداری طراحی شد. سپس روایی صوری به دو روش کمی (تأثیر آیتم) و کیفی، و روایی محتوا نیز به دو روش کمی (شاخص روایی محتوا و نسبت روایی محتوا) و کیفی صورت گرفت. پایایی پرسشنامه به کمک دو روش معتبر تعیین ثبات درونی (ضریب آلفای کرونباخ) و آزمون-بازآزمون بررسی شد. همچنین برای تعیین حساسیت، ویژگی و نقطه برش از منحنی ROC استفاده شد و آنالیز اطلاعات به کمک نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۱ و Stata نسخه ۱۴ صورت گرفت.
یافته‌ها: میانگین نسبت روایی محتوای (CVR) و شاخص روایی محتوی (CVI) پرسشنامه به‌ترتیب ۰/۹۳ و ۰/۹۵ برآورد شد. ضریب آلفای کرونباخ کل پرسشنامه نیز ۰/۸ به دست آمد. درمجموع تست آماری کاپا نمره بالایی را میان نتایج آزمون-بازآزمون نشان داد (۰/۹۱) که بیانگر همبستگی زیاد و ثبات خوب پرسشنامه است. در آزمون تشخیصی ROC، نقطه برش با حساسیت و ویژگی ۸۶/۲ ، ۱۰۰و ۷۵/۵ به دست آمد و سطح زیر منحنی در این نقطه برش ۰/۹۶ بود.
نتیجه‌گیری: پرسشنامه ۳۴ پرسشی رضایتمندی صندلی اداری، روایی و پایایی پذیرفته‌ای برای ارزیابی میزان رضایتمندی از صندلی‌های اداری دارد.
سیاوش اعتمادی نژاد، ساعد احمدی گنجه، جمشید یزدانی چراتی، سید اسماعیل حسینی نژاد،
دوره 6، شماره 4 - ( 12-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه کفش‌های متعددی برای کاهش پیامدهای پارامترهای آسیبی و ارتقای پارامترهای عملکردی برای راه‌رفتن ساخته شده است؛ بنابراین مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تأثیر کفش ناپایدار بر پارامترهای کینتیکی مرتبط با اندام تحتانی هنگام راه‌رفتن در دانشجویان سالم پسر با کفش‌هایی با شکل هندسی متفاوت انجام شد.
روش کار: ۲۰ دانشجوی سالم مرد با قد ۳/۹۲ ± ۱۷۸/۹۶ سانتی‌متر، سن ۳±۲۷ سال، جرم ۶/۱۵ ± ۷۳/۹۹ کیلوگرم و شماره پای ۴۲ (EU) انتخاب شدند. پارامترهای کینتیکی مرتبط با اندام تحتانی در چهار وضعیت کفش ناپایدار تولید داخل کشور، کفش ناپایدار مشابه خارجی، کفش کنترل (Regular) و پای برهنه روی صفحه نیروسنج در حین راه‌رفتن ارزیابی شدند. به‌منظور بررسی تفاوت‌های معنادار آماری متغیرهای وابسته میان چهار وضعیت پوشش پا، از روش مدل‌های خطی تعمیم‌یافته و تحلیل واریانس با داده‌های تکراری یا فریدمن در صورت نرمال‌نبودن داده‌ها در سطح آلفای ۵ درصد با استفاده از نسخه ۲۳ نرم‌افزار SPSS استفاده شد.
یافته‌ها: پارامترهای کینتیکی اندام تحتانی در چهار حالت پوشش پا بررسی شد که در میزان اوج نیروی ترمزی و اوج نیروی عمودی فعال تغییراتی مشاهده نشد (۰/۰۵≤ P). در صورتی که در میزان اوج نیروی پیش‌ران، اوج نیروی عمودی غیرفعال، اوج گشتاور آزاد و اوج سرعت بارگذاری تغییرات معناداری مشاهده شد (۰/۰۵>P).
نتیجه‌گیری: نتایج نشان‌دهنده ناکارآمدی کفش ناپایدار تولید داخل در کاهش آسیب و افزایش راحتی در اندام‌های تحتانی افراد است.
الناز رجبی شاملی، رحمان شیخ حسینی، شکیبا اسدی ملردی،
دوره 7، شماره 3 - ( 8-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: اختلالات عضلانی-اسکلتی در دانش‌آموزان شیوع زیادی دارد که عوامل مختلفی را برای آن میتوان در نظر گرفت. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط ارگونومی میز و صندلی کلاس بر پاسچر دانش‌آموزان و ارتباط آن با اختلالات عضلانی-اسکلتی در دانش‌آموزان مقطع ششم ابتدایی شهر کرج انجام شد.
روش کار: در این تحقیق مقطعی، ۳۴۶ دانش‌آموز پسر از مقطع ششم ابتدائی شهر کرج انتخاب شدند. به منظور اندازه‌گیری زوایای کایفوز سینه‌ای و لوردوز کمری، یک خط‌کش منعطف به کار رفت. برای ثبت اطلاعات ارگونومی و آنتروپومتری دانش‌آموزان از خط‌کش فلزی ۵۰ سانتی‌متری استفاده شد. برای تحلیل اطلاعات از آزمون همبستگی اسپیرمن در سطح معناداری ۰/۰۵ استفاده شد.
یافته ها: نتایج نشان داد ارتفاع میز، عمق نیمکت و ارتفاع نیمکت به ترتیب فقط در ۱۸ درصد، ۱۲ درصد و ۵۰ درصد دانش‌آموزان در حالت ارگونومی نرمال قرار دارد. بین عمق نیمکت و نمره کامل نوردیک، رابطه معنی‌دار منفی مشاهده شد.
نتیجه گیری: وضعیت ارگونومی میز و نیمکت مدارس ابتدایی شهر کرج در مقطع ششم ابتدایی در حد قابل قبول نبود. بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم برای جلوگیری از عواقب احتمالی آن، استانداردسازی ارگونومیک میز و نیمکت مدارس در دستور کار قرار گیرد.
صدیقه کریمی آورگانی، علی ملکی، شاهین بشارتی، رضا ابراهیمی،
دوره 8، شماره 3 - ( 8-1399 )
چکیده
زمینه و هدف:حمل سمپاش های پشتی بخشی اجتناب ناپذیر طی عملیات کشاورزی است که باعث افزایش خطر آسیب به همراه ایجاد تغییرات نامطلوب در مکانیک راه رفتن میشود. این مطالعه با هدف فرموله کردن تغییرات گشتاورهای ماهیچهای مفاصل زانو، ران و مچ پا برای بدن اپراتور سمپاش پشتی انجام شده است.
روش کار: در مطالعه حاضر یک مدل هفت لینکی اپراتور سمپاش طراحی شده و تغییرات گشتاور در مفاصل ران، زانو و مچ پا مورد بررسی قرار گرفته است. داده‌ها با استفاده از نرم افزار (Plot-digitizer)، به دست آمده و جهت برازش منحنی درجه سه بر داده ها از نرم افزار (Excel) استفاده شده است.
یافته ها: در مفصل ران با تغییر زاویه از صفر تا °۱۵، اندازه گشتاور کاهش مییابد. در انتهای شناوری و افزایش تا °۳۰، گشتاور وارد شده به مفصل ران، زیاد میشود. برای مفصل زانو در بخش شروع شناوری، زانو از °۵۵- شروع به باز شدن مینماید. با نزدیک شدن به بخش انتهای شناوری، زانو تا زاویه °۵- باز گردیده و گشتاور وارده به مفصل زانو، به طور ملایم زیاد میشود. با تغییر زاویه مچ پا از °۵/۷- تا °۵/۷، مقدار گشتاور وارد شده به مفصل مچ پا افزایش مییابد. زاویه مفاصل نیز با گذشت زمان زیاد میشود.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، میزان تغییرات گشتاور مفاصل ران، زانو و مچ پا نیروی وارد شده به بدن اپراتور سمپاش پشتی را تحت تأثیر قرار می دهد. با علم نسبت به تغییرات ممان مفاصل، راه حل های کاربردی برای کاهش میزان آسیب وارده به این مفاصل میتواند ارائه شود.
مصطفی رحمیانی ایرانشاهی، مسعود شفیعی مطلق، الهه درتاج، مریم فرهادیان،
دوره 9، شماره 4 - ( 12-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: آسایش بینایی، عاملی مهم و مؤثر بر ایمنی، بهداشت روان، کیفیت خواب و اختلالات اسکلتی- عضلانی کارکنان در محیط‌های کاری است. هدف از این مطالعه، طراحی و توسعه‌ی پرسش‌نامه‌ی ارزیابی آسایش بینایی کارکنان در محیط‌های کاری بود.
روش‌کار: این مطالعه بر روی ۱۰۱ نفر (۸۸ مرد و ۱۳ زن) در یک کارخانه‌ی مواد غذایی انجام شد. ابتدا پرسشنامههای موجود در زمینه‌ی روشنایی بررسی و بانک سؤالات تهیه گردید. بر اساس نظر ۱۰ نفر متخصص، پرسشنامهای مشتمل بر ۲۰ سؤال تخصصی در دو بخش ارزیابی روشنایی طبیعی و مصنوعی (۱۰ سؤال در هر بخش) تدوین گردید. روایی پرسشنامه بر اساس نظرات خبرگان و با استفاده از شاخص روایی محتوایی (Content validity index) CVI ارزیابی شد. جهت اعتبارسنجی پرسشنامه در محیط‌های کاری، اندازه‌گیری و ارزیابی روشنایی ایستگاه‌های کاری کارکنان بر اساس استانداردهای انجمن مهندسین روشنایی آمریکای شمالی (Illuminating Engineering Society of North America) IESNA انجام و با نتایج پرسشنامه مقایسه گردید.
یافته‌ها: آلفای کرونباخ پرسش‌نامه‌ی آسایش بینایی بخش روشنایی طبیعی و مصنوعی به ترتیب برابر با ۰/۸۵۸ و ۰/۹۲۲ و مقدار CVI کلی پرسشنامه برابر با ۱ بود. بین میانگین امتیاز آسایش بینایی حاصل از پرسش‌نامه‌ی روشنایی و شدت روشنایی در ایستگاه کاری، رابطه‌ی معنی‌دار مثبتی وجود داشت (۰/۰۰۱ = P). بیش از ۹۷ درصد کارکنانی که در ایستگاه‌های کاری دارای روشنایی مطلوب بودند سطح آسایش بینایی خوب و خیلی خوب را گزارش کردند.
نتیجه‌گیری: پرسش‌نامه‌ی ارزیابی آسایش بینایی از پایایی و روایی خوب و مورد قبولی برخوردار بود. با توجه به کم بودن تعداد سؤالات و سادگی جملات، استفاده از این ابزار جهت ارزیابی آسایش بینایی کارکنان در محیط‌های کاری پیشنهاد می‌گردد.
عباسعلی جعفری ندوشن، محمدرضا زارع بنادکوکی، نیلوفر ندافی،
دوره 9، شماره 4 - ( 12-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: با شیوع ویروس کووید-۱۹، ممکن است رضایت شغلی و سلامت روان کارکنان به خصوص مراکز بهداشت و درمان در معرض خطر قرار گیرد. هدف پژوهش، بررسی تأثیر ویروس کووید-۱۹ روی رضایت شغلی و سلامت روان کارکنان مراکز بهداشت و درمان شهرستان یزد در سال ۱۳۹۹ می‌باشد.
روش‌کار: مطالعهی حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است و با انتخاب ۲۶۵ نمونه‌ی تصادفی طبقهای از کارکنان مراکز بهداشت و درمان شهرستان یزد انجام شده است. ابزار پژوهش شامل پرسشنامههای رضایت شغلی مینه‌سوتا (Minnesota Satisfaction Questionnaire)، سلامت عمومی (General Health Questionnaire) و مقیاس اضطراب کرونا بود. تحلیل داده‌ها توسط آزمون‌های ANOVA، Chi-square و همبستگی Pearson انجام شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که رضایت شغلی و سلامت روان کارکنان به ترتیب در وضعیت متوسط و خطرناک قرار دارد و اضطراب کرونا روی رضایت شغلی (r=-۰/۶۱۱، P=۰/۰۰۹) و سلامت روان (r=-۰/۸۲۶، P=۰/۰۰۱) همبستگی معنی‌دار دارد. سن، جنسیت و تأهل روی رضایت شغلی، سلامت روان و اضطراب کرونا تأثیر معنی‌دار دارند (۰/۰۵ > P).
نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌گردد متولیان حوزه بهداشت و سلامت در شرایط شیوع ویروس کووید-۱۹ حمایت‌های مالی و معنوی خود از کارکنان مراکر بهداشت و درمان افزایش دهند. همچنین نوبتی کردن کارکنان و استخدام پرسنل جدید نیز از جمله مواردی است که میتواند جهت بهبود رضایت شغلی و سلامت روان پرسنل، توسط مدیران مربوطه اتخاذ گردد.
هادی میری، صدرالدین شجاع الدین، امیرحسین براتی، ملیحه حدادنژاد، شهرام آهنجان،
دوره 10، شماره 1 - ( 4-1401 )
چکیده
اهداف: اسپرین مچ پا منجر به کاهش در حس عمقی و آگاهی از حس حرکت شده و تبعات حرکتی را در بر دارد. از طرفی آسیب این مفصل، عامل مهمی در کاهش تعادل و در نتیجه آسیب مجدد می‌باشد. تقویت عوامل مؤثر در حفظ تعادل و کنترل پاسچر و از جمله حس عمقی میتواند به عنوان یک راهبرد اساسی در درمان مشکلات تعادلی و پاسچرال و همچنین آسیب‌های افراد باشد.
روش کار: ۳۰ فرد مبتلا به بی‌ثباتی مزمن مچ پا در این مطالعهی نیمه تجربی به طور تصادفی به دو گروه آزمون و شاهد تقسیم شدند از هر دو گروه پیش‌آزمون گرفته شد و گروه آزمون شش هفته تمرینات تعادلی در برابر اغتشاش انجام داد. مجدداً از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس یک طرفه بررسی گردید. عملیات آماری در سطح معنی‌داری ۰/۰۵ α ≤ انجام شد.
یافته‌ها: شاخص کنترل پاسچر در افراد گروه آزمون در وضعیت‌های اول بیشتر و در وضعیت ششم، کمتر از سایر وضعیت‌ها بود. میانگین شاخص کنترل پاسچر در افراد گروه آزمون نسبت به گروه شاهد معنی‌دار بود (۰/۰۵ ≤α ).
نتیجه‌گیری: انجام تمرینات تعادلی یا تمرین روی سطوح ناپایدار همراه با درگیری گیرنده‌های حس عمقی، احتمالاً باعث میشود عضلات به طور فعال‌تری درگیر شوند و سیستم عصبی مرکزی تحریکات مناسب‌تر و مؤثرتری از اعصاب آوران گیرنده‌های حسی مختلف دریافت نمایند و بدین صورت این تمرینات باعث بهبود کنترل پاسچر می‌گردد.
اعظم ملکی قهفرخی، ایمان دیانت، محمد اصغری جعفرآبادی، محمد پرنیان پور، محمودرضا آذغانی، مریم خسروی فر، سینا صمدی،
دوره 10، شماره 1 - ( 4-1401 )
چکیده
اهداف: پرسش‌نامه‌ی راحتی ابزار دستی، مقیاسی برای ارزیابی طراحی ابزار دستی در جهت بهبود می‌باشد. هدف از این مطالعه، بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه‌ی فارسی این پرسشنامه بود.
روش کار: در این مطالعهی مقطعی، ۱۶۳ دانشجو شرکت کردند. در ابتدا پرسش‌نامه‌ی ۱۷ سؤالی راحتی ابزار دستی انتخاب و از طریق روش Forward-backward به فارسی ترجمه شد. روایی محتوایی آن توسط یک تیم ده نفری از خبرگان مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل عاملی اکتشافی جهت بررسی روایی ساختاری استفاده شد. جهت ارزیابی ثبات درونی و تکرارپذیری آزمون- بازآزمون از آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی درون طبقهای استفاده گردید. اثر سقف و کف جهت بررسی استفاده‌ی آسان از ابزار تخمین زده شدند.
یافته‌ها: نسخه‌ی فارسی راحتی ابزار دستی، روایی محتوایی خوبی را نشان داد. شاخص روایی محتوایی از ۰/۸۰ تا ۱/۰۰ و نسبت روایی محتوایی از ۰/۶۲ تا ۱/۰۰ بود. تحلیل عاملی منتج به استخراج دو عامل از بین داده‌ها گردید. اولین عامل عمدتاً مربوط به عملکرد و تعامل فیزیکی و دومین عامل مربوط به اثرات منفی بر بدن بود. آلفای کرونباخ برابر ۰/۷۴ و تکرارپذیری آزمون- بازآزمون برابر ۰/۷۴ به دست آمده که هر دو رضایت‌بخش بودند. مقادیر اثرات کف یا سقف مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: نسخه‌ی فارسی پرسش‌نامه‌ی راحتی ابزار دستی، مقیاسی مفید و قابل قبول برای ارزیابی راحتی ابزار دستی می‌باشد.
حسین حجازی‌فر، رحمان شیخ حسینی، هاشم پیری، پریسا صیادی،
دوره 10، شماره 1 - ( 4-1401 )
چکیده
اهداف: یکی از مشکلات عمده‌ی کارگران، اختلالات اسکلتی- عضلانی ناشی از شغل می‌باشد. هدف از مطالعهی حاضر، مقایسه‌ی خستگی و پاسچر تنه و گردن در حین کار در خیاطان با و بدون گردن درد مزمن غیراختصاصی می‌باشد.
روش کار: در این مطالعهی مقطعی، تعداد ۳۰ اپراتور خیاطی در دو گروه با (۱۵ نفر) و بدون (۱۵ نفر) گردن درد مزمن غیراختصاصی به صورت داوطلبانه شرکت نمودند. زاویه‌های کرانیوورتبرال، کرانیال و زاویه‌ی شانه در ۳ نوبت (شروع به کار، بعد از ۲ ساعت کار مداوم، بعد از ۴ ساعت کار مداوم) با استفاده از روش فوتوگرافومتریک محاسبه گردید. خستگی ناشی از کار هم به کمک مقیاس Borg اندازه‌گیری شد. برای تحلیل داده‌ها از روش واریانس اندازه‌ی مکرر یک‌طرفه و سطح معنی‌داری کوچک‌تر مساوی ۰/۰۵ استفاده شد.
یافته‌ها: با گذشت زمان، تفاوت معنی‌داری بر زاویه‌های کرانیوورتبرال، کرانیال و زاویه‌ی شانه (۰/۰۰۱ > P) دو گروه مشاهده شد. به طوری‌که تغییرات پاسچرال تنه و سر و گردن در گروه مبتلا به گردن درد مزمن غیراختصاصی بیش از گروه بدون درد بود. اما در میزان خستگی، تفاوت معنی‌داری بین دو گروه وجود نداشت (۰/۶۳۹ = P).
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد پاسچر بالاتنه‌ی کارگرانی که به گردن درد مزمن غیراختصاصی مبتلا بودند، در حین کار بیش از سایر افراد دچار تغییرات منفی میشود. لذا پیشنهاد میشود که باید حفظ پاسچر مناسب این افراد در حین کار بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
رامین رفیعی، محمد افتخاری یزدی، کوروش نخعی، سیامک خرمی‌مهر،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1401 )
چکیده
اهداف: بررسی عوامل مؤثر در کنترل و افرایش پایداری در نتیجه تضعیف بخش‌های تعادلی بدن در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان جهت پیشگیری از افتادن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، بنابراین در این مطالعه، تأثیر کفپوش‌های ضد لغزش در تحریک بخش سوماتوسنوری کف پا جهت بهبود پایداری وضعیتی و تعادل در راه رفتن در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان مورد ارزیابی قرار گرفته است.
روش کار: تعداد ۲۲ سالمند (۱۱ نفر سالمند خانم مبتلا به پوکی استخوان شدید، ۱۱ نفر سالمند زن سالم) در این مطالعه در دو وضعیت ایستا و پویا در سه سطح مختلف شامل کفپوش بدون لغزش اسفنجی (Non-slippery flooring) FL، کفپوش بدون لغزش طرح‌دارPVC (Patterned non-slippery flooring) SF و سطح کنترل (Control surface) CO شرکت کردند. در بخش استاتیک، هر شرکت‌کننده برای مدت ۳۰ ثانیه بر روی صفحه‌ی نیرو در وضعیت چشم باز و چشم بسته در حالت کاملا ایستاده قرار داشتند. مقادیر طول، انحراف و سرعت متوسط قدامی- خلفی و داخلی- خارجی مرکز فشار کف پا اندازه‌گیری شد. در بخش پویا، هر یک از شرکت‌کننده‌ها با سرعت انتخابی بر روی سطوح مختلف راه رفتن و مقادیر طول نرمالایز قدم و گام، عرض قدم، زمان گام و قدم و همچنین سرعت متوسط قدم و گام اندازه‌گیری شد.
یافته‌ها: کفپوش PVC (SF) و سطح کنترل (CO) کلیه‌ی متغیرهای مربوط به پایداری وضعیتی و پارامترهای زمانی- مکانی راه رفتن (۰/۰۵ > P) در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان و سالم را نسبت به کفپوش نرم اسفنجی SF کاهش دادند. همچنین تمامی متغیرهای پایداری وضعیتی و پارامترهای زمانی- مکانی راه رفتن در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان به طور معنی‌داری بیشتر از سالمندان سالم بود (۰/۰۵ < P). علاوه بر آن، سرعت متوسط قدامی- خلفی در وضعیت چشم باز نسبت به چشم بسته به طور معنی‌داری در دو گروه سالمندان کاهش یافت (۰/۰۵ > P).
نتیجه‌گیری: سطوح سخت و طرح‌دار نسبت به سطح نرم اسفنجی در تحریک بخش سوماتوسنسوری کف پا در راستای بهبود ثبات و پایداری در هر دو گروه سالمندان سالم و مبتلا به پوکی استخوان تأثیرگذار می‌باشد. نتایج این مطالعه میتواند به درک بهتر ویژگی‌های سالمندان هنگام راه رفتن و ایستادن بر کفپوش‌های ضد لغزش در محیط‌های مختلف و طراحی ارگونومی محیط در جهت کاهش لغزش و سقوط و در نتیجه شکست احتمالی در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان شدید کمک دهد. علاوه بر آن، مشاهده‌ی ناپایداری بین سالمندان مبتلا به پوکی استخوان و سالم، ضرورت بررسی بیشتر و بکارگیری تمرینات کمکی جهت اصلاح و بهبود پایداری را پیشنهاد می‌دهد.
محمد بابامیری، رامین رحمانی، رشید حیدری مقدم، مهرانه شعبانی،
دوره 11، شماره 2 - ( 6-1402 )
چکیده
اهداف: در محیط‌های کاری، آن عامل اصلی که میتواند کنترل کارکنان را در هم بشکند و زمینه‌ی بروز پرخاشگری در کارکنان را فراهم کند، استرس شغلی است. به همین دلیل، در این پژوهش، نقش مدل عدم تعادل تلاش-پاداش در بروز زورگویی در محیط‌کار بررسی شده است.
روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی و تحلیلی است. در پژوهش حاضر، به‌منظور سنجش متغیرها، از دو پرسش‌نامه‌ی خود‌گزارش‌دهی عدم توازن تلاش-پاداش سیگریست و اعمال منفی استفاده شد. جامعه‌ی پژوهش کارکنان یکی از پتروشیمی‌های واقع در جنوب کشور بودند و با استفاده از روش سرشماری، تعداد ۲۰۲ نفر وارد مطالعه شدند. تجزیه‌و‌تحلیل‌ها با نرم‌افزار SPSS۱۸ و با روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی انجام شد.
یافته‌ها: میانگین و انحراف معیار سن و سابقه‌ی کار افراد شرکت‌کننده در مطالعهی حاضر به‌ترتیب، برابر با ۹/۳۲±۴۰/۱۳ و ۹/۵۰±۱۵/۹ سال بود. ۱۴۷ نفر (۷۲/۸ درصد) از شرکت‌کنندگان زن و ۱۷۴ نفر (۸۶/۱ درصد) متأهل بودند. از نظر وضعیت تحصیلات نیز مشخص شد که ۱۰/۹ درصد دارای مدرک کاردانی، ۸۱/۲ درصد دارای مدرک کارشناسی و مابقی افراد دارای مدرک کارشناسی‌ارشد یا بالاتر بودند. حدود سه‌چهارم افراد استخدام رسمی بودند. بر اساس نتایج مدل رگرسیون چندمتغیره، از بین متغیرهای بررسی‌شده در این مطالعه، عدم توازن تلاش-پاداش و تعهد افراطی به‌صورت معناداری قادر به پیش‌بینی تغییرات نمره‌ی زورگویی بودند (۰/۰۰۱>P).
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، کارکنانی که بین درون‌دادها و برون‌دادها در شغل احساس عدم تعادل دارند و همچنین، کارکنانی که دارای ویژگی تعهد افراطی هستند، بیشتر رفتارهای منفی به‌شکل زورگویی در محیط کار بروز میدهند.
علی سلمانی‌نژاد، مریم حسنی، سحر رضایان،
دوره 11، شماره 2 - ( 6-1402 )
چکیده
اهداف: بار روانی مانند حجم کاری، نه‌تنها عملکرد کاری را مختل می‌کند، بلکه میتواند اثر مستقیمی بر ایمنی کارکنان از طریق حوادث داشته باشد. علی‌رغم این مسئله، تلاش‌های زیادی برای توسعه‌ی ابزارهای ارزیابی به‌منظور سنجش بار روانی مرتبط با ایمنی و سلامت کاری کارکنان صورت نگرفته است؛ لذا، پژوهش حاضر با هدف اعتباریابی مقیاس بار روانی کارگران کیم و همکاران (۲۰۱۸) از منظر ایمنی و بهداشت شغلی طراحی شد.
روش کار: جامعه‌ی آماری پژوهش عبارت است از تمام کارگران شرکت البرز شرقی شهر شاهرود. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، ۳۴۹ نفر از کارگران در پژوهش شرکت کردند. در پژوهش حاضر، از مقیاس بار روانی کیم و همکاران (۲۰۱۸)، مقیاس روانی‌اجتماعی کپنهاگ (COPSOQ) و مقیاس استرس شغلی (HSE) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل عامل تأییدی و با استفاده از از نرم‌افزار آماری ۲۲-SPSS و لیزرل نسخه‌ی ۸/۵ تجزیه‌وتحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که تمام مؤلفه‌های بار روانی کارگران از منظر ایمنی و بهداشت شغلی با نمره‌ی کلی این مقیاس و با مقیاس روانی‌اجتماعی و مقیاس استرس شغلی رابطه‌ی مثبت و معنی‌داری دارد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نیز نشان‌دهنده‌ی برازش خوب مدل در تعیین عامل‌ها به‌شکل اولیه‌ی بیان‌شده توسط کیم و همکاران (۲۰۱۸) بود. برای تعیین پایایی مقیاس نیز مقدار ضریب همبستگی پیرسون در مراحل آزمون و بازآزمون، ۰/۸۲ به دست آمد. همچنین، نتایج این مطالعه نشان داد که ۲۶/۱ درصد از کارگران بار روانی کم، ۴۹/۶ درصد از کارگران بار روانی در حد متوسط و ۲۴/۴ درصد بار روانی شدید را تجربه می‌کنند.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، مقیاس بار روانی کارگران مقیاسی روا و پایاست و میتواند برای ارزیابی وضعیت بار روانی کارگران در مطالعات پژوهشی و مداخله‌ای، به کار رود.
زهرا رفعت، حمیدرضا مختاری نیا، محسن واحدی،
دوره 11، شماره 4 - ( 11-1402 )
چکیده
اهداف: تغییرات بار کار ذهنی با عملکرد و میزان خستگی، استرس، خطای انسانی و نارضایتی شغلی ارتباط دارد. پرسش‌نامه‌‌ها ابزارهایی ساده، دردسترس و معتبر برای سنجش بار کار ذهنی هستند؛ لذا، هدف این مطالعه ترجمه، انطباق فرهنگی و بررسی خصوصیات روان‌سنجی پرسش‌نامه‌ی بار کاری ذهنی کارمن-کیو است.
روش کار: در این مطالعه، تعداد ۲۹۶ نفر (۱۰۰ نفر خانم و ۱۹۶ نفر آقا) با میانگین سنی ۳۸/۹۵ و انحراف معیار ۷/۶۱ سال از شاغلان در بخش‌های صنعتی و اداری در چندین مرکز در شهرستان ساوه شرکت کردند. فرایند ترجمه و انطباق فرهنگی مطابق با گایدلاین‌های مرتبط انجام شد و دارای مراحل ترجمه‌ی رو به جلو و عقب، سنتز کردن و تهیه‌ی نسخه‌ی نهایی، انجام پایلوت و سپس، تأیید نهایی نسخه‌ی فارسی بود. ویژگی‌های روان‌سنجی شامل روایی صوری (سادگی و خوانایی)، روایی محتوا (از طریق شاخص روایی محتوا)، روایی همگرا (از طریق همبستگی با پرسش‌نامه‌ی ناسا-تی‌ال‌ایکس) و همسانی درونی (با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ) بود.
یافته‌ها: ترجمه، انطباق فرهنگی و روایی صوری طبق گایدلاین‌های مطرح‌شده انجام شد و اصلاحات مختصری در پرسشنامه صورت گرفت. مقادیر شاخص روایی محتوا برای هریک از گویه‌ها و کل آن (۰/۹۱۴) قابل قبول بود. مقدار آلفای کرونباخ برای کل آیتم‌‌ها (۰/۹۱) و برای هر زیرمقیاس (بالاتر از ۰/۸) قابل قبول بود. ضریب همبستگی پیرسون رابطه‌ای متوسط تا خوب را بین مقیاس‌های کارمن-کیو و ناسا-تی‌ال‌ایکس نشان داد.
نتیجه‌گیری: نسخه‌ی فارسی پرسش‌نامه‌ی کارمن-کیو ابزاری معتبر (روا) و تکرارپذیر (پایا) برای ارزیابی بار کار ذهنی در جامعه‌ی ایرانی است.
رها صیدی، مهناز صارمی، اعظم ملکی، مهشید نامداری،
دوره 12، شماره 2 - ( 5-1403 )
چکیده
اهداف: پایبندی کاربر به احساس تعلّق و رضایت فرد هنگام تعامل با فنّاوری‌های دیجیتال اشاره دارد. جذّابیت بصری با ویژگی‌هایی چون سادگی و تنوّع در طراحی محصولات و استراتژی‌های فروش آنلاین مهم است. این مطالعه به بررسی ارتباط بین جذّابیت بصری و پایبندی کاربران در یک شبکه اجتماعی منتخب پرداخته است.
روش کار: این مطالعه توصیفی‌تحلیلی همبستگی است که به بررسی جذّابیت دو صفحه با محتوای مشابه آموزشی، ولی با معیارهای جذّابیت متفاوت در یکی از شبکه‌های اجتماعی می‌پردازد. صفحه محقّق‌ساخته، شامل استانداردهای جذّابیت بیشتری نسبت به صفحه پایه است. داده‌ها ازطریق پرسشنامههای آنلاین جمع‌آوری و در نرم‌افزار SPSS تحلیل شدند.
یافته‌ها: در این مطالعه ۱۱۶ نفر شرکت کردند که ۹۱ نفر (۷۸/۴ درصد) خانم بودند و میانگین سنّی آنها ۲/۵۴ ±۲۶/۸ سال بود. بیشترین سهم در تحصیلات مربوط به افراد دارای مدرک کارشناسی (۵۷/۸ درصد) بود. میانگین امتیاز جذّابیت بصری صفحات تولید محتوای محقّق‌ساخته و پایه به ترتیب ۹۵/۹۲ و ۸۴/۹ بود که نشان‌دهنده جذّابیت بصری بیشتر صفحه محقّق‌ساخته است. همچنین، امتیاز پایبندی کاربر برای صفحات محقّق‌ساخته و پایه به ترتیب ۱۰۷/۹ و ۱۰۰/۰۲ بود. همبستگی مثبت و معناداری بین جذّابیت بصری و پایبندی کاربر در دو صفحه وجود داشت (۰/۰۰۱P<)، ارتباط معناداری بین جنسیت و سطح تحصیلات با این مقیاس‌ها مشاهده نشد (۰/۰۵P>).
نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان می‌دهد که جذّابیت بصری صفحات تولید محتوای مجازی تأثیر معناداری بر پایبندی کاربران دارد. این یافته اهمیت رعایت معیارهای جذّابیت در طراحی محتوا را تأکید می‌کند و میتواند برای طراحان محتوا، مدیران و صاحبان کسب‌وکارها مفید باشد.
