مجله ارگونومی

مقدمه: ازآنجاکه کارکنان از مهم‌ترین سرمایه‌های هر سازمان از جمله مراکز آموزش عالی به شمار می‌روند، بررسی و شناسایی عوامل تاثیر-گذار بر عملکرد و تنش شغلی آن‌ها از اهمیت روزافزونی برخوردار است. براین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین پاسخگویی فردی و عملکرد شغلی با آزمون نقش میانجی مهارت‌های سیاسی و تنش شغلی در بین کارکنان دانشگاه شیراز انجام شده است.

روش‌کار: جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشگاه شیراز که دارای مدرک بالای دیپلم هستند بودند که شامل 726 نفر بودند که از میان آنان 248 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. روش تحقیق توصیفی- همبستگی بود. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه‌های استاندارد پاسخگویی هاچوارتر و همکاران (2005)، عملکرد شغلی پاترسون (1990)، استرس شغلی هاوس و ریزو (1972) و مهارت سیاسی فریز و همکاران (2005) استفاده شد. روابط بین متغیرهای مکنون و اندازه‌گیری شده در الگوی مفهومی با استفاده از مدل معادلات ساختاری تعیین شدند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که عملکرد شغلی کارکنان تحت تأثیر پاسخگویی فردی قرار دارد و کارکنانی که دارای مهارت سیاسی بودند هست بر پاسخگویی آن‌ها اثر می‌گذارد و اثر معنی‌داری بر عملکرد شغلی آن‌ها خواهد داشت. تنش شغلی نیز رابطه منفی و معنی‌دار بر عملکرد شغلی داشت.

نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش، مهارت سیاسی و تنش شغلی رابطه بین پاسخگویی فردی با عملکرد شغلی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این نتایج بر ضرورت بازشناسی نقش میانجی مهارت سیاسی و تنش شغلی در بررسی رابطه علی پاسخگویی فردی با عملکرد شغلی تأکید می‌کند.

زمینه و هدف: پیشرفت و پسرفت سازمان‌ها به میزان بهره‌وری آنان بستگی دارد. عوامل بسیاری بر بهره‌وری سازمان تأثیرگذار است. با شناسایی این عوامل می‌توان از پسرفت سازمان جلوگیری کرد. در این پژوهش رابطه فرسودگی شغلی با بهره‌وری کارکنان بررسی شده است.
روش کار: این پژوهش کاربردی و جامعه آماری ۱۲۶۵ نفر از کارکنان بیمارستان‌های شریعتی و غرضی اصفهان هستند. ۲۹۴ نفر از این کارکنان، با توجه به فرمول کوکران، به روش نمونه‌گیری دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. جمع‌آوری داده‌های آماری از طریق پرسشنامه استاندارد فرسودگی شغلی Maslach و پرسشنامه استاندارد بهره‌وری نیروی انسانی Hersey و Goldsmith انجام و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز از آزمون همبستگی پیرسون و نرم‌افزار SPSS نسخۀ 18 استفاده شد. 
یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که فرسودگی شغلی، خستگی احساسی، مسخ شخصیت و کاهش احساس کفایت شخصی بهترتیب با همبستگی: ۰/۸۲-، ۰/۸۶-، ۰/۸۳- و ۰/۸۵- با بهره‌وری کارکنان بیمارستان‌های شریعتی و غرضی اصفهان رابطه معکوس و معناداری دارند. 
نتیجه‌گیری: لازم است که سازمان‌ها تدابیری برای کاهش احساس فرسودگی شغلی در کارکنان اعمال کنند. نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش‌های دیگر مطابقت دارد. در پایان بر اساس نتایج پژوهش چند پیشنهاد پژوهشی ارائه می‌شود.