مجله ارگونومی

مقدمه: ترافیک یکی از مشکلات اجتماعی در جوامع امروزی و در شهرهای بزرگ می‌باشد. برای مهار ترافیک، علاوه بر گشایش راه‌ها، نیاز به فرهنگ‌سازی و نیز استفاده از روش‌های هوشمند می‌باشد، بدین سبب سیستم‌های کنترل ترافیک شهری ابداع گردیده است. وظایف اپراتورهای این مراکز برای مدیریت ترافیک، شامل فرآیندهای شناختی گوناگون است. تجزیه و تحلیل کار شناختی (analysis cognitive work) برای تجزیه و تحلیل این سیستم‎های کاری، با هدف بهبود طراحی سیستم، به عنوان یک چارچوب، در این مطالعه معرفی شده است.

روش انجام کار: تجزیه و تحلیل کار شناختی (CWA)، محدودیت‎های سیستم را از طریق پنج فاز شناسایی می‎کند، که در ابتدا با تحلیل قلمرو‎کاری آغاز و بعد از تحلیل وظیفه، تحلیل استراتژی و بررسی همکاری‎ها و سازمان‎های اجتماعی، با شناسایی صلاحیت‎های لازم پرسنل به پایان می‎رسد.

یافته‎ها: نتایج این مطالعه شامل: طرح کلی مراحل اجرای تکنیک CWA، تحلیل قلمرو کاری، نردبان تصمیم، جزئیات مربوط به شاخص‌های سطوح مرتبط، استراتژی‎های موجود،  نقشه جریان اطلاعات (IFM)، نقشه جریان اطلاعات (IFM) برای چارچوب‎بندی تحلیل اجتماعی سازمان، و تجزیه و تحلیل شایستگی شخص، می‎باشد.

بحث و نتیجه‌گیری: نتیجه این پژوهش می‎تواند جهت گزینش و آموزش اپراتورهای مرکز کنترل ترافیک استفاده گردد، چرا که به‎کارگیری تجهیزات مدرن در امر کنترل ترافیک نیازمند پرسنل مجرب و با توانمندی‎های شناختی می‎باشد، در غیر این‎صورت موجب به هدر رفتن سرمایه و انرژی سازمان‎ها خواهد بود. هرچه تصمیمات اپراتور بیشتر وابسته به پردازش اطلاعات باشد، توانایی‎های شناختی اپراتور نیز باید بیشتر باشد. فرآیندهای شناختی کاوش دیداری(visual search)، حل مسئله و زمان‌سنجی از ویژگی‎های شناختی لازم برای تصدی این شغل است.

مقدمه: اختلالات اسکلتی‌عضلانی مرتبط با کار (WMSDS)، زمانی رخ می‌دهند که فشار اعمال شده به بافت‌های اسکلتی-عضلانی، بیشتر از ظرفیت تحمل بافت باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی ریسک فاکتورهای ایجادکننده اختلالات اسکلتی‌عضلانی مرتبط با فعالیت‌های دستی با استفاده از روش ManTRA و اجرای برنامه مداخله آموزشی- مهندسی در بین کارگران صنعت چاپ انجام شد.

روش کار: این مطالعه از نوع مداخله‌ای مورد شاهدی می‌باشد که جامعه آماری آن 40 نفر از کارگران صنعت چاپ که فعالیت دستی انجام می‌دهند، می‌باشند. 20 نفر برای گروه مداخله و 20 نفر برای گروه شاهد انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه نقشه بدن (Body map) جهت تعیین میانگین شدت و موضع ناراحتی در اندام‌های مختلف بدن و روش ارزیابی ManTRA جهت تعیین نمره تجمعی در 4 ناحیه بدن (مچ/ دست/ بازو، شانه/ گردن، پشت، اندام تحتانی) برای هر کارگر در محل کار در قبل و بعد از مداخله (آموزشی-مهندسی) گردآوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS استفاده شد.

یافته‌ها: تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که بین میانگین شدت درد در گروه مورد، قبل و بعد از مداخله در نواحی سر وگردن (012/0 = P) شانه و بازوی راست (012/0 = P)، شانه ‌و بازوی‌چپ (043/0 = P)، کمر (003/0 = P)، دست‌ومچ راست (028/0 = P)، دست‌ومچ چپ (027/0 = P)، ران‌وزانوی راست (005/0 = P)، ران‌و زانوی‌چپ (005/0 = P)، پا وساق‌پا راست (012/0 = P)، پا وساق‌پا چپ (0028/0 = P) ارتباط‌معنی‌داری وجود داشته‌است. ازنظر نمره‌تجمعی‌نیز، ارتباط‌معنی‌داری‌در نواحی بازو/مچ/دست (001/0 = P) و شانه/گردن (001/0 = P) قبل‌وبعد از مداخله مشاهده‌شد.

نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این مطالعه می‌توان گفت که مداخلات ارگونومی می‌تواند باعث کاهش میزان شدت درد در قسمت‌های مختلف بدن و کاهش ریسک فاکتورهای ایجاد کننده آسیب‌های تجمعی در محیط کار شود.