مجله ارگونومی

مقدمه: ازجمله موضوعات بسیار مهم در امر ایمن‌سازی ماشین‌آلات صنعتی، نصب حفاظ‌های مناسب جهت جلوگیری از آسیب‌های ناشی از کارکرد ماشین و برخورد کارگران با آن می‌باشد. طراحی حفاظ ماشین‌آلات، موضوع مهمی در  ارگونومی و ایمنی بوده و در آنتروپومتری دست، توجه زیادی را به خود معطوف داشته است. هدف این تحقیق، استخراج ابعاد بخش‌های مختلف دست کارکنان در یک مرکز صنعتی، طراحی یک نوع حفاظ ثابت شبکه‌ای مستطیل شکل در یک ماشین صنعتی و به‌کارگیری اطلاعات حاصله در استانداردسازی حفاظ ماشین‌آلات صنعتی کشور به‌منظور پیشگیری از حوادث می‌باشد.

مواد و روش­ها: 97 نفر  از کارکنان زن و مرد شاغل در یک واحد صنعتی جهت اندازه‌گیری 13 بعد آنتروپومتری دست راست مورد مطالعه قرار گرفتند. سپس جهت طراحی حفاظ ثابت مناسب، برای ابعاد طولی صدک 99 مردان و برای ضخامت (قطر) و پهنا، صدک 1 زنان محاسبه گردید.

یافته‌ها: بر اساس اندازه‌های به دست آمده، حفاظ ثابت مناسب با فاصله ایمن حفاظ تا قسمت خطرناک 61/196 میلی‌متر، طول شکاف 19/10 میلی‌متر و عرض شکاف 29/8 میلی‌متر  طراحی گردید. مقایسه 6 پارامتر  PIP،DIP،MCP ، DPC،  TEو WRدر این مطالعه  با استاندارد OSHA، نشان داد که پارامترهای PIP و WR کاهش و DIP، MCP و TE افزایش یافته است و DCP به علت نبود اطلاعات کافی در OSHA مقایسه نشد.

بحث و نتیجه‌گیری: طراحی حفاظ ماشین‌آلات جهت جلوگیری از حوادث صنعتی جزء لاینفک ایمنی کار می‌باشد. مقایسه پارامترهایPIP ،DIP ،MCP DPC،TE  و WR در مطالعه حاضر نشان می‌دهد که برخی پارامترها در مقایسه با استاندارد OSHA کاهش و برخی افزایش یافته است. همچنین استاندارد 11800 سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران نیاز به بازبینی دارد.

مقدمه: مشکلات و عوارض ناشی از نامناسب بودن ابعاد میز و صندلی در تغییر شکل تن کودکان یکی از مسائل مورد توجه در سطح جهان است. هدف این مطالعه تعیین مشخصه های آنتروپومتری دانش آموزان ابتدائی در محدوده سنی 6 تا 12 سال استان مازندران و طراحی میز و صندلی ارگونومی براساس مشخصه های آنتروپومتری این دانش آموزان بود.

روش کار: در این مطالعه کاربردی به صورت مقطعی 18 مشخصه آنتروپومتری تعداد 2336 نفر از دانش آموزان 6-12 سال در سال های 1393 تا 1394 مورد بررسی قرار گرفت. جهت جمع آوری داده ها از صندلی آنتروپومتری، دوربین و پایه دوربین، و نرم افزار فتوگرافیکال آنتروپومتر استفاده شد. در نهایت، ابعاد طراحی میز و صندلی ارگونومی محاسبه و طراحی شد.

یافته ها: ابعاد آنتروپومتری به صورت میانگین، حداقل، حداکثر، انحراف معیار، میانه و مقدار صدک های 5/2 تا 5/97 برای دانش آموزان بدست آمد. نتایج نشان داد در گروه سنی 6 تا 7 و 7 تا 8 سال (کلاس اول و دوم) جنسیت اثری بر ارتفاع رکبی نداشت اما سن بر ارتفاع رکبی تاثیر داشت (005/0 > P). در گروه سنی 8 تا 9 و 9 تا 10 سال (کلاس سوم و چهارم) و همچنین گروه سنی 10 تا 11 و 11 تا 12 سال (کلاس پنجم و ششم) مشخص شد که جنسیت و سن هر دو بر روی ارتفاع رکبی اثر داشت (005/0 > P).

نتیجه گیری: اداره بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE)، شرکت پالایش نفت آبادان، شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران، آبادان، ایران نتایج نشان داد با حذف اثر جنس، به ازای هر سال افزایش سن 2/16 میلیمتر ارتفاع رکبی افزایش یافت. همچنین مشخص شد که با حذف اثر سن، ارتفاع رکبی برای دختران 39/20 میلیمتر بیشتر از پسران افزایش یافت. یعنی تا قبل از سن بلوغ، میزان افزایش ابعاد آنتروپومتری در دختران بیشتر از پسران بود. با استفاده از ابعاد آنتروپومتری اندازه گیری شده، ابعاد میز و صندلی ارگونومی در سه سایز برای دانش آموزان طراحی گردید.

مقدمه: بسیاری از شاغلین در حرفه های مختلف از جمله پرستاران، با برنامه نوبت کاری، مشغول به کار هستند. وجود نوبت کاری مختلف و یا طولانی، می تواند سلامت جسمی و روحی پرستاران را به مخاطره بیندازد. از این رو این پژوهش، با توجه به معیارهای ارگونومی، به طراحی مدلی جهت برنامه نوبت کاری می پردازد تا مشکلات ناشی از چرخش در زمان کار، برای پرستاران، به حداقل رسانده شود.

روش کار: در این پژوهش، کلّ پرستاران (35 نفر) شاغل در بخش اورژانس بیمارستان امام سجّاد(ع) رامسر وارد مطالعه شدند. با پاسخگویی ایشان به پرسشنامه های MEQ (ریتم سیرکادین) و SSI (خصوصیّات فردی و اجتماعی)، اطلاعات حاصل از آنها، تبدیل به مدل شده و از تطبیق آنها با اصول ریتم سیرکادین، مدل مجدّداً مورد بازسازی قرار گرفته است. مدل نهایی توسط نرم افزار گمز (GAMS) اجراگردیده  و در انتها برنامه نوبت کاری با معیارهای ارگونومی پیشنهاد شده است.

یافته ها: برنامه نوبت کاری برای هر پرستار طراحی شد. مقدار تابع هدف ( ^16- e 1.110223 = Z) بدست آمده بیانگر این مطلب است که مدل طراحی شده بسیار نزدیک به مدل ایده آل می باشد. در صورت افزودن 5 نفر به شاغلین فعلی، برنامه پیشنهادی نوبت کاری می تواند با توجه به قوانین و سیاست های بیمارستان، از طرفی کارائی و رضایت پرستاران را بهبود بخشد و از طرف دیگر آثار اختلالات ناشی از نوبت کاری آنان را کاهش دهد.

نتیجه گیری: بیمارستان ها می توانند با اعمال رویکردی علمی در جهت تنظیم برنامه کاری پرستاران، نیروی کاری با انگیزه تر و سالم تر داشته باشند و تعداد نیروی از کار افتاده و میزان بازنشستگی زودرس نیز کاهش یابد.