اهداف: امروزه، با افزایش حجم حوادث، پرسنل اورژانس پیشبیمارستانی بهعنوان خط مقدم درمان در امدادرسانی و کمک به بیماران و آسیبدیدگان حوادث مختلف، با چالشها و مشکلات مختلف مرتبط با کار، از جمله بیماریهای قلبیعروقی، گوارشی، خستگی مفرط و کاهش کیفیت خواب مواجه شدهاند. در این پژوهش، به بررسی ارتباط بین نوبت کاری، کیفیت خواب و شاخص توانایی انجام کار در پرسنل اورژانس پیشبیمارستانی پرداخته شده است.
روش کار: در این پژوهش، ۱۰۲ نفر از پرسنل عملیاتی اورژانس پیشبیمارستانی شهرستان ارومیه وارد مطالعه شدند و پس از جمعآوری اطلاعات دموگرافیک و تعداد شیفتهای کاری در هفته و میزان ساعات کاری در ماه، کیفیت خواب و توانایی انجام کار در پرسنل با استفاده از پرسشنامهی کیفیت خواب پیترزبورگPSQI) ) و پرسشنامهی شاخص توانایی انجام کار (WAI) سنجیده شد. ارتباط بین متغیرهای پژوهش با استفاده از آزمونهای ضریب همبستگی، فیشر و آنالیز واریانس یکطرفه بررسی شد.
یافتهها: میانگین نمرهی کل کیفیت خواب پرسنل برابر با ۲/۳۸±۶/۰۱ به دست آمد که نشاندهندهی کیفیت خواب ضعیف و نامطلوب است. نمرات شاخص توانایی انجام کار در ۳۴/۳ درصد از افراد در سطح ضعیف، در ۵۲ درصد در حد متوسط و در ۱۳/۷ درصد در سطح خوب و عالی به دست آمد. در بررسی مقایسهی دو متغیر نوبت کاری و نمرات کیفیت خواب، اختلاف معناداری به دست آمد و ارتباط بین کیفیت خواب و شاخص توانایی انجام کار قوی و معنادار بود.
نتیجهگیری: با افزایش تعداد نوبتهای کاری و ساعات کاری، کیفیت خواب پرسنل نامطلوب و ضعیف میشود و به دنبال آن، با کاهش کیفیت خواب، نمرهی شاخص توانایی انجام کار نیز کاهش مییابد و عملکرد شغلی پرسنل تضعیف میشود. کاهش ساعات کاری، استفاده از افراد جوان با توانایی کار بالا، مدیریت و کنترل تعداد نوبتهای کاری پرسنل با در نظر گرفتن زمان استراحت بین شیفتهای گردشی صبح و عصر و شب بهصورت متعادل و برابر، جلوگیری از فعالیت افراد بهصورت نوبت کاری یکنواخت (فعالیت صرفاً به شکل شبکاری یا فقط روزکاری) و جلوگیری از فعالیت در نوبتهای کاری پشتسرهم بدون داشتن زمان استراحت و تعطیلی، بهمنظور بهبود کیفیت خواب و عملکرد شغلی پیشنهاد میشود.