مجله ارگونومی

مقدمه: پیشرفت فن‌آوری و استفاده از سیستم‌های پیچیده در محیط‌های کار بار کار فکری زیادی به اپراتورها تحمیل می‌کند. از اینرو پایش پیوسته آن می‌تواند به پیشگیری از عوارض روانی و حفظ سلامت روانی آنها کمک کند. بنابراین، این مطالعه با هدف بررسی تأثیر سطوح بار کار فکری بر پاسخ‌های فیزیولوژک و ذهنی انجام گردید.

روش‌کار: این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی- تحلیلی بر روی 16 نفر از دانشجویان سالم در شرایط آزمایشگاهی در سال 1393 انجام گردید. شاخص‌های فیزیولوژیک: الکتروکاردیوگرافی و الکترومیوگرافی سطحی در شش مرحله (استراحت، کارفکری زیاد، متوسط، کم، خیلی کم و استراحت بعد) با استفاده از دستگاه NeXus-4 اندازه‌گیری شدند و شاخص بار کار ناسا بلافاصله پس از انجام هر سطح از کار فکری تکمیل گردید. داده‌ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 21 در سطح معنی‌داری 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها: نتایج مطالعه تفاوت معنی‌داری را برای میانگین شاخص بار کار ناسا در بین سطوح مختلف بار کار فکری نشان داد (05/0 > P). همچنین نتایج نشان داد که تفاوت آماری معنی‌داری بین شاخص ضربان قلب و برخی از پارامترهای تغییرپذیری ضربان قلب در شش مرحله وجود داشت (05/0 > P) اما برای فعالیت عضلات شانه تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد.

نتیجه‌گیری: سطوح مختلف بار کار فکری بر پاسخ ذهنی و برخی از پاسخ‌های فیزیولوژیک افراد می‌تواند تأثیر بگذارد. از این‌رو در چنین محیط کاری اجرای برنامه ارگونومی برای مدیریت سلامت روانی، ضروری به نظر خواهد رسید.