فریده آقاحسنی مهابادی، عباس فرجاد پزشک، محمد یوسفی،
دوره 12، شماره 2 - ( فصلنامه تخصصی انجمن ارگونومی و مهندسی عوامل انسانی ایران 1403 )
چکیده
اهداف: استفاده از کوله‌پشتی با کمربند لگن باعث محدود شدن حرکات لگن و اختلال در هماهنگی لگن و تنه می‌شود؛ لذا هدف این مطالعه مقایسه‌ی تأثیر مکانیسم‌های رایج در طراحی کمربند لگن در کوله‌پشتی کوهنوردی بر هماهنگی بین اندام‌های تنه و لگن طی راه رفتن بود.
روش کار: روش تحقیق از نوع نیمه‌تجربی بود و پژوهش درباره‌ی ۱۶ نفر از مردان انجام شد. از سه نوع کوله‌پشتی با کمربند لگن متفاوت استفاده شد. شرکت‌کنندگان کوله‌پشتی‌ها را با بار معادل ۱۳ کیلوگرم حمل کردند. برای بررسی هماهنگی از روش فاز نسبی پیوسته و تغییرپذیری آن استفاده شد. از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آزمون آنالیز واریانس با اندازه‌گیری مکرر برای مقایسه‌ی متغیرها در چهار حالت استفاده شد.
یافته‌ها: با توجه به نتایج، بین میزان هماهنگی در دو وضعیت بدون کوله‌پشتی و با کوله‌پشتی معمولی تفاوت وجود داشت؛ به‌طوری که هنگام حمل کوله‌پشتی معمولی، هماهنگی کاهش معناداری داشت (۰/۰۵P<). نتایج همچنین حاکی از این مطلب بود که تغییرپذیری در هماهنگی به دنبال استفاده از کوله‌پشتی‌های دارای کمربند لگن متحرک و فریم ضربدری نسبت به راه رفتن بدون کوله‌پشتی افزایش پیدا می‌کند (۰/۰۵P<).
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های موجود، کوله‌پشتی‌هایی که فریم متحرک ضربدری دارند با ایجاد آزادی حرکتی در دو اندام تنه و لگن، هماهنگی آنتی‌فاز بین این دو اندام را حفظ می‌کنند. همچنین، این کوله‌پشتی با افزایش تغییرپذیری در هماهنگی انعطاف‌پذیری بیشتری ایجاد می‌کند.
سعید ایل‌بیگی، زهرا کریمی، عباس فرجاد پزشک،
دوره 13، شماره 2 - ( فصلنامه تخصصی انجمن ارگونومی و مهندسی عوامل انسانی ایران- در دست انتشار 1404 )
چکیده
زمینه و هدف: در حمل وسایل در پیمایش‌های طولانی، کوله‌پشتی دارای کمربند لگنی ابزاری رایج و مهم است که به توزیع بهتر بار و کاهش انرژی عضلانی کمک می‌کند، هرچند ممکن است حرکت را محدود کند. هدف این تحقیق، مقایسه سه نوع مکانیسم طراحی کمربند لگنی در کوله‌پشتی از نظر تأثیر بر کنترل پاسچر و تغییرات مرکز فشار در وضعیت ایستاده و حین راه رفتن است.
روش کار: این مطالعه نیمه‌تجربی روی ۲۰ دانشجوی مرد رشته تربیت‌بدنی (۱۹ تا ۲۵ سال) انجام شد. آزمودنی‌ها سه نوع کوله‌پشتی (با کمربند لگنی متحرک، با فریم ضربدری، و معمولی) را با بار ۱۳ کیلوگرمی روی سطح هموار حمل کردند. همچنین آزمون راه‌رفتن بدون کوله‌پشتی نیز جهت کنترل انجام شد. شاخص‌های مورد ارزیابی شامل مساحت، نوسانات، سرعت حرکت، و تغییرات مرکز فشار بودند. تحلیل داده‌ها با آزمون شاپیرو-ویلک، آنالیز واریانس با اندازه‌های تکراری، و آزمون بونفرونی انجام شد.
یافته‌ها: بین انواع کوله‌پشتی در شاخص مساحت مرکز فشار تفاوتی مشاهده نشد. در ایستادن با چشم بسته، تفاوت معناداری در تغییرات و سرعت حرکت مرکز فشار در راستای قدامی-خلفی بین کوله‌پشتی‌ها (p=0.009) دیده شد. همچنین، نوسانات مرکز فشار در راستای داخلی-خارجی (p=0.030) بین سه نوع کوله‌پشتی تفاوت داشت، اما در مقایسه‌های دو به دو تفاوتی یافت نشد.
نتیجه‌گیری: کوله‌پشتی با کمربند لگنی متحرک در کنترل شاخص‌های مرکز فشار عملکرد بهتری داشت و تفاوت‌های طراحی در شرایط با پیچیدگی بیشتر آشکارتر می‌شوند.
عباس فرجاد، سعید ایل‌بیگی، محمدرضا وفایی،
دوره 13، شماره 2 - ( فصلنامه تخصصی انجمن ارگونومی و مهندسی عوامل انسانی ایران- در دست انتشار 1404 )
چکیده
زمینه و هدف: سختی ساق در پوتین‌های نظامی اهمیت زیادی دارد، اما بیشتر پژوهش‌ها فقط به اندازه‌گیری این سختی پرداخته‌اند و کمتر به تأثیر ترکیب مواد به‌کاررفته در ساقه پوتین بر عملکرد توجه کرده‌اند. این مطالعه بررسی می‌کند که چگونه مواد مختلف در ساقه پوتین بر پارامترهای کینتیکی تأثیر می‌گذارند. در این راستا، پوتین‌های چرمی رایج با یک طراحی ترکیبی از چرم و مواد مصنوعی مقایسه شده‌اند تا اثر آن‌ها بر تحرک‌پذیری و کارایی بیومکانیکی ارزیابی شود.
روش کار: طراحی این تحقیق از نوع اندازه‌گیری تکراری بود و روی بیست مرد سالم انجام شد که در چهار وضعیت مختلف راه رفتند: با کفش رسمی و سه نوع پوتین نظامی که هرکدام ساقه‌هایی با مواد متفاوت داشتند (دو مدل چرمی و یک مدل ترکیبی چرم-مصنوعی). نیروهای عکس‌العمل زمین (GRF)، نرخ توسعه نیرو (RFD) و ضربه (impulse) با استفاده از صفحه نیرو ثبت شدند. تحلیل آماری با استفاده از ANOVA اندازه‌گیری تکراری و اصلاح بنفرونی صورت گرفت.
یافته‌ها: پوتین شماره ۳ که در ساقه خود از مواد مصنوعی بهره می‌برد، منجر به کاهش کاهش ضربه منفی حین راه رفتن می شد. ضربه مثبت نیز در پوتین شماره 3 در مقایسه با پوتین‌های چرمی سنتی افزایش معنی داری داشت.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد که طراحی‌های ترکیبی پوتین دارای مزایای بیومکانیکی هستند و کاهش سختی ساق می‌تواند باعث بهبود تحرک‌پذیری و بازده کینتیکی شود. این مطالعه بر اهمیت بهینه‌سازی مواد پوتین‌های سنتی برای ارتقاء عملکرد حرکتی و کاهش خطر آسیب، به‌ویژه در نیروهای نظامی، تأکید دارد.
