زمینه و هدف: تناسبنداشتن ابزارهای دستی با دست انسان میتواند منجر به اختلالهای اسکلتی عضلانی و کاهش کارایی شود. بهمنظور طراحی ابزارهای دستی، نیاز به داده های آنتروپومتری جامعۀ هدف است. مطالعات اندکی، ابعاد آنتروپومتری دست ایرانیها را گزارش کردهاند. بنابراین، هدف مطالعۀ حاضر، اندازهگیری مهمترین ابعاد آنتروپومتری دست در جمعیتی از کارمندان شهر ارومیه بود.
روشکار: در این مطالعه 20 بعد دست غالب، برای 345 شرکت کننده (217 مرد و 128 زن) با استفاده از کالیپر دیجیتال و متر نواری پلاستیکی اندازهگیری و صدکهای مهم به تفکیک جنسیت گزارش شد. از آزمون t مستقل برای مقایسۀ میانگین ابعاد دست زنان و مردان استفاده و طول و پهنای دست با دادههای مرتبط در مقالات منتشرشده مقایسه شد.
یافتهها: مقادیر صدکهای 5ام، 50ام و 95ام به تفکیک جنسیت محاسبه و به شکلِ جدول ارائه شد. اندازۀ دست مردان، بزرگتر از زنان بود. میانگین ابعاد دست مردان، تفاوت آماری معنیداری با ابعاد دست زنان داشت (0/001=P value). برعکس زنان، طول و پهنای دست مردان مطالعۀ حاضر با بیشتر جوامع مقایسهشده، تفاوت معنیداری داشت.
نتیجهگیری: طراحان یا واردکنندگان ابزارهای دستی و دستکشها میتوانند، از نتایج این مطالعه استفاده کنند. با توجه به اختلاف معنیدار ابعاد دست زنان با مردان، توصیه میشود در طراحی محصولات مدنظر برای هر جنس از دادههای آنتروپومتری دست آنها استفاده شود.