عباسعلی جعفری ندوشن، گلناز باقری، فاطمه سادات موسوی ندوشن،
دوره 8، شماره 3 - ( فصلنامه تخصصی انجمن ارگونومی و مهندسی عوامل انسانی ایران 1399 )
چکیده
زمینه و هدف: اعضای هیئتعلمی دانشگاه نقش اساسی در آموزش و کیفیت آن ایفا می‌‌کنند. بااین‌حال، شرایط کاری آن‌ها به‌گونه‌‌ای است که با اختلالات جدی اسکلتی‌‌عضلانی مواجه هستند. شیوع ویروس کووید-۱۹ و تعطیلی دانشگاه‌‌ها و آموزش مجازی شرایط کاری اعضای هیئتعلمی را سخت‌‌تر از قبل کرده است. هدف این تحقیق بررسی تأثیر این ویروس روی شیوع اختلالات اسکلتی‌‌عضلانی اعضای هیئتعلمی دانشگاه یزد و استخراج متغیرهای تأثیرگذار بر این اختلالات بود.
روش‌کار: این تحقیق توصیفی‌‌پیمایشی در سال ۱۳۹۹ روی ۲۲۰ نفر از اعضای هیئتعلمی دانشگاه یزد انجام شد. این افراد به روش نمونه‌‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامۀ استاندارد نوردیک در دو مرحلۀ قبل و بعد از شیوع ویروس جمعآوری و در نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۲۵ با آزمون‌های مقایسۀ زوجی و t مستقل و آنالیز واریانس تجزیه‌‌و‌تحلیل شد.
یافتهها: اختلالات اسکلتی‌‌عضلانی بعد از شیوع ویروس در اکثر اندام‌‌ها افزایش معناداری را تجربه کرد؛ به‌طوری‌که درصد فراوانی در گردن برای سه پردیس دانشگاه از ۳۶ و ۴۰ و ۳۱درصد به ۵۵ و ۵۲ و ۴۴درصد افزایش یافت. ناگفته نماند بین جنسیت و سابقۀ کار و روش تدریس با شیوع اختلالات رابطه معناداری وجود داشت و بیشترین اختلال نیز در کمر و گردن و زانو بود.
نتیجه گیری: درصد کمی از اعضای هیئتعلمی فعالیت‌های ورزشی و نرمش‌های روزانه را انجام می‌دادند که می‌توان با برنامه‌ریزی روی این فعالیت‌ها، اختلالات را کاهش داد. همچنین، دانشگاه می‌تواند با تقسیم‌بندی آموزش مجازی در طول روز و هفته از تمرکز آموزش در زمانی خاص جلوگیری کند و باعث کاهش این اختلالات شود.
عباسعلی جعفری ندوشن، محمدرضا زارع بنادکوکی، نیلوفر ندافی،
دوره 9، شماره 4 - ( فصلنامه تخصصی انجمن ارگونومی و مهندسی عوامل انسانی ایران 1400 )
چکیده
زمینه و هدف: با شیوع ویروس کووید-۱۹، ممکن است رضایت شغلی و سلامت روان کارکنان به خصوص مراکز بهداشت و درمان در معرض خطر قرار گیرد. هدف پژوهش، بررسی تأثیر ویروس کووید-۱۹ روی رضایت شغلی و سلامت روان کارکنان مراکز بهداشت و درمان شهرستان یزد در سال ۱۳۹۹ می‌باشد.
روش‌کار: مطالعه‌ی حاضر از نوع توصیفی- پیمایشی است و با انتخاب ۲۶۵ نمونه‌ی تصادفی طبقه‌ای از کارکنان مراکز بهداشت و درمان شهرستان یزد انجام شده است. ابزار پژوهش شامل پرسش‌نامه‌های رضایت شغلی مینه‌سوتا (Minnesota Satisfaction Questionnaire)، سلامت عمومی (General Health Questionnaire) و مقیاس اضطراب کرونا بود. تحلیل داده‌ها توسط آزمون‌های ANOVA، Chi-square و همبستگی Pearson انجام شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که رضایت شغلی و سلامت روان کارکنان به ترتیب در وضعیت متوسط و خطرناک قرار دارد و اضطراب کرونا روی رضایت شغلی (r=-۰/۶۱۱، P=۰/۰۰۹) و سلامت روان (r=-۰/۸۲۶، P=۰/۰۰۱) همبستگی معنی‌دار دارد. سن، جنسیت و تأهل روی رضایت شغلی، سلامت روان و اضطراب کرونا تأثیر معنی‌دار دارند (۰/۰۵ > P).
نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌گردد متولیان حوزه بهداشت و سلامت در شرایط شیوع ویروس کووید-۱۹ حمایت‌های مالی و معنوی خود از کارکنان مراکر بهداشت و درمان افزایش دهند. همچنین نوبتی کردن کارکنان و استخدام پرسنل جدید نیز از جمله مواردی است که می‌تواند جهت بهبود رضایت شغلی و سلامت روان پرسنل، توسط مدیران مربوطه اتخاذ گردد.
عباسعلی جعفری ندوشن، امیرعباس ابویی مهریزی، فاطمه‌سادات موسوی ندوشن،
دوره 10، شماره 4 - ( فصلنامه تخصصی انجمن ارگونومی و مهندسی عوامل انسانی ایران 1401 )
چکیده
اهداف: همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ و اجرای قرنطینه می‌تواند اثرات مختلفی بر جنبه‌های روانی و اختلالات اسکلتی- عضلانی دانشجویان بگذارد. هدف از این مطالعه، بررسی تأثیر ویروس کووید-۱۹ بر اختلالات اسکلتی- عضلانی و سلامت روان دانشجویان دانشگاه میبد می‌باشد.
روش کار: برای این منظور، نمونه‌ای تصادفی شامل ۳۵۰ نفر از دانشجویان دانشگاه میبد در سال ۱۴۰۰ انتخاب گردید. اطلاعات بر اساس سه پرسش‌نامه‌ی اختلالات اسکلتی- عضلانی Nordic، پرسش‌نامه‌ی سلامت عمومی و مقیاس اضطراب کرونا ویروس جمعآوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از رگرسیون لجستیک و آزمون Chi-square استفاده گردید.
یافتهها: نتایج نشان داد که اضطراب ناشی از شیوع ویروس کووید-۱۹، روی سلامت روان دانشجویان تأثیر معنی‌دار دارد. همچنین پاندمی کووید-۱۹ موجب بروز اختلالات اسکلتی- عضلانی در اکثر اندام‌های بدن دانشجویان گردیده است. مقطع تحصیلی، ورزش، نرمش‌های روزانه و تعداد مبتلایان به ویروس از جمله متغیرهایی هستند که در این شرایط روی اختلالات اندام‌های بدن و سلامت روان دانشجویان تأثیر معنی‌دار دارند.
نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت سلامت جسمی و روحی دانشجویان، لازم است در رابطه با کلاس‌های درسی دانشجویان برنامه‌ریزی صحیحی صورت گیرد. همچنین با شیوع ویروس و لزوم رعایت محدودیت‌ها، برنامه‌ریزی برای ورزش و حرکت‌های کششی ساده می‌تواند روی کاهش اختلالات و افزایش نشاط دانشجویان تأثیرگذار باشد.
