مجله ارگونومی

---

مقدمه: کارکنان بانک به دلیل ماهیت انجام کارشان در معرض استرس شغلی بالایی قراردارند. یکی از پیامدهای استرس تأثیر بر عملکرد شغلی است. از آنجاکه مطالعات داخلی در این حوزه نسبتاً نادر است، این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین عوامل روانی- اجتماعی کار با عملکرد شغلی در بین کارکنان بانک انجام گرفت. مواد و روش‌ها: تمام کارکنان شعب بانک در این مطالعه شرکت کردند. داده‌ها با استفاده از دو پرسشنامه عمومی نوردیک و پرسشنامه بهره‌وری نیروی انسانی گردآوری شدند. از ضریب همبستگی و مدل رگرسیون برای بررسی چگونگی ارتباط بین عوامل استرس‌زای شغلی و مقیاس‌های آن به عنوان متغیر مستقل و عملکرد شغلی به‌عنوان متغیر وابسته استفاده گردید. به علاوه، به منظور ارزیابی دقیق روابط بین متغیرها، از مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‌ها: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که شیوع استرس در بین کارکنان بانک در حد متوسط (46.6%) بود. همچنین همبستگی منفی و معناداری بین استرس در "حیطه وظیفه" و "حیطه سازمانی- اجتماعی" با عملکرد شغلی وجود داشت. در میان مقیاس‌های استرس در حیطه سازمانی- اجتماعی، مقیاس فرهنگ سازمانی و رهبری ارتباط منفی و معنادار بالایی با عملکرد شغلی نشان دادند (p= 0.001). نتیجه‌گیری: باتوجه به نتایج به دست آمده، حیطه سازمانی- اجتماعی می‌تواند به عنوان عامل اصلی افت بهره‌وری مورد توجه قرارگیرد. از این رو، پیشنهاد می‌شود تلاش بیشتر به منظور کنترل عوامل روانی- اجتماعی محیط کار و جلوگیری از افت عملکرد به‌ ویژه در مقیاس‌های فرهنگ سازمانی و رهبری صورت پذیرد.

---

زمینه و هدف: تصادفات رانندگی از مهمترین علل مرگ ومیر و آسیب های جدی محسوب می شود. رفتار رانندگان یکی از عوامل تاثیرگذار در این زمینه است. هدف مطالعه حاضر تعیین وضعیت رفتار نا ایمن و ارتباط آن با تصادفات جاده ای در رانندگان بین شهری ارومیه بود.

روش کار: این پژوهش یک مطالعه مقطعی بر روی 378 نفر از رانندگان بین شهری مراجعه کننده به مرکز طب کار دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام گرفت. نمونه گیری به روش در دسترس انجام شد. از پرسشنامه استاندارد رفتار رانندگیDBQ  استفاده شد. داده ها با استفاده از نسخه 24 نرم افزار SPSS در سطح معناداری 05/0 تجزیه و تحلیل شد.

یافته‌ها: بیشترین امتیاز رفتارهای نا ایمن مربوط به تخلفات غیرروتین با میانگین 44/0±33/1 بود. رابطه مثبت و معنی داری بین هر چهار خرده مقیاس DBQ و تصادفات جاده ای وجود داشت (001/0p<). براساس مدل رگرسیون خطی، از میان چهار زیر مقیاس DBQ، تخلفات روتین و اشتباهات به طور معناداری 3/24% تغییرات واریانس تصادفات سالانه را پیش بینی کردند.

نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر نشان داد که بین رفتارهای نا ایمن رانندگان و تصادفات رانندگی ارتباط معنادار وجود دارد و این نکته بر نیاز به مداخلات هدفمند برای کاهش رفتارهای پرخطر رانندگی تأکید می‌کند.