47 نتیجه برای نوع مطالعه: مروری
رضا خانی جزنی، مصطفی حسنوند،
دوره 5، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: ملاحظات ارگونومیکی در طراحی محصول طی چند دهه گذشته افزایش یافته است. امروزه شرکتهای بیشماری جنبههای ارگونومیکی را در محصولات خود بکار میگیرند تا بدین ترتیب نیاز و و رضایت مشتری را در توسعه محصولات جدید تحقق بخشند.
روش کار: در این مطالعه 435 نفر از کارآموزان 18 تا 22 سال یکی از مراکز آموزش عالی فنی و حرفهای شهر تهران برای تکمیل پرسشنامه کانو از طریق ارتباط مستقیم با کاربر و مصاحبه مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه از روشهای ادغام مدل کانو و گسترش عملکرد کیفیت (QFD) جهت بهبود طراحی کارگاههای موسسات فنی و حرفهای به لحاظ ارگونومیکی و مبتنی بر نیازهای کاربران استفاده گردید. پس از تکمیل پرسشنامه کانو توسط این افراد، پاسخها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج حاصل وارد ماتریس کیفیت ویژگی (HOQ) شد.
یافته ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که طراحی و کاربرد ایمن مهمترین ویژگی بود که کاربر در فضای کاری کارگاههای آموزشی به دنبال آن بود. از سوی دیگر، معیارهای قابلیت تنظیم، ضخامت مواد و مبلمان ارتباط تقریبا معنی داری با ارگونومی و راحتی نداشت. دلیل آن را میتوان به احتمال زیاد از عدم آگاهی آنها از اهمیت پوسچرهای صحیح بدن و مزیت مبلمان قابل تنظیم دانست.
نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که از هر دو رویکرد مدل کانو و روش گسترش عملکرد کیفیت (QFD) میتوان در شناسایی و تعیین اولویتهای طراحی محصول و محیط کاری از دیدگاه کاربر استفاده نمود.
محمد بابامیری، رشید حیدری مقدم، فخرالدین قاسمی، محمد غفاری، مهدی رضیئی، خدیجه بنده الهی، علیرضا مرتضی پور،
دوره 6، شماره 3 - ( 7-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه، استفاده از اینترنت میان دانشجویان رواج زیادی پیدا کرده است. اعتیاد به شبکه‌های مجازی و بازی‌های آنلاین می‌تواند تبعات مختلفی از جمله تهدید سیستم اسکلتی ـ عضلانی را در این افراد برجای بگذارد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین تأثیر اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های آنلاین بر درد مچ دست دانشجویان است.
روش کار: مطالعۀ حاضر بین ۶۶۵ نفر از دانشجویان انجام پذیرفته است. جمع‌آوری اطلاعات به‌وسیلۀ سه پرسشنامۀ استفادۀ آسیب‌زا از بازی‌های اینترنتی، اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و اختلالات اسکلتی عضلانی نوردیک انجام شد. اطلاعات به‌وسیلۀ آزمون‌های کای دو و تی مستقل مقایسه شدند و درنهایت مدل رگرسیون لجستیک در سطح معناداری ۰/۰۵ ارائه شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های آنلاین می‌تواند احتمال ابتلا به درد در ناحیۀ مچ دست را افزایش دهد. جنسیت، در اثرگذاری اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی روی درد در ناحیۀ مچ دست، اختلاف معناداری ایجاد می‌کرد. از دیگر نتایج مطالعۀ حاضر میتوان به تاثیر عدم اختلاف سن و سطح تحصیلات افراد شرکت‌کننده، بر درد در ناحیۀ مچ دست اشاره داشت.
نتیجه‌گیری: طبق نتایج به‌دست‌آمده، میتوان اظهار داشت که احتمال ارتباط بین اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی و انجام بازی‌های آنلاین با درد در ناحیۀ مچ دست وجود دارد. حال با توجه به شیوع نسبتا زیاد این اعتیاد میان دانشجویان، باید تمهیدات مناسبی درخصوص کاهش عوارض و صدمات ناشی از آن به‌ویژه در ناحیۀ مچ دست اندیشیده شود.
سیاوش اعتمادی نژاد، ساعد احمدی گنجه، جمشید یزدانی چراتی، سید اسماعیل حسینی نژاد،
دوره 6، شماره 4 - ( 12-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه کفش‌های متعددی برای کاهش پیامدهای پارامترهای آسیبی و ارتقای پارامترهای عملکردی برای راه‌رفتن ساخته شده است؛ بنابراین مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تأثیر کفش ناپایدار بر پارامترهای کینتیکی مرتبط با اندام تحتانی هنگام راه‌رفتن در دانشجویان سالم پسر با کفش‌هایی با شکل هندسی متفاوت انجام شد.
روش کار: ۲۰ دانشجوی سالم مرد با قد ۳/۹۲ ± ۱۷۸/۹۶ سانتی‌متر، سن ۳±۲۷ سال، جرم ۶/۱۵ ± ۷۳/۹۹ کیلوگرم و شماره پای ۴۲ (EU) انتخاب شدند. پارامترهای کینتیکی مرتبط با اندام تحتانی در چهار وضعیت کفش ناپایدار تولید داخل کشور، کفش ناپایدار مشابه خارجی، کفش کنترل (Regular) و پای برهنه روی صفحه نیروسنج در حین راه‌رفتن ارزیابی شدند. به‌منظور بررسی تفاوت‌های معنادار آماری متغیرهای وابسته میان چهار وضعیت پوشش پا، از روش مدل‌های خطی تعمیم‌یافته و تحلیل واریانس با داده‌های تکراری یا فریدمن در صورت نرمال‌نبودن داده‌ها در سطح آلفای ۵ درصد با استفاده از نسخه ۲۳ نرم‌افزار SPSS استفاده شد.
یافته‌ها: پارامترهای کینتیکی اندام تحتانی در چهار حالت پوشش پا بررسی شد که در میزان اوج نیروی ترمزی و اوج نیروی عمودی فعال تغییراتی مشاهده نشد (۰/۰۵≤ P). در صورتی که در میزان اوج نیروی پیش‌ران، اوج نیروی عمودی غیرفعال، اوج گشتاور آزاد و اوج سرعت بارگذاری تغییرات معناداری مشاهده شد (۰/۰۵>P).
نتیجه‌گیری: نتایج نشان‌دهنده ناکارآمدی کفش ناپایدار تولید داخل در کاهش آسیب و افزایش راحتی در اندام‌های تحتانی افراد است.
دکتر عادل مظلومی، لیلا حاجی زاده، وفا فیضی،
دوره 7، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه سالمندی پدیده‌ای مهم در جهان است. طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی به افراد با سن ۶۰ سال و بالاتر سالمند گفته می‌شود. به موازات افزایش سن سالمندان توانایی افراد کاهش یافته و محدودیت‌های آنان افزایش می‌یابد. در نتیجه توجه به محیط زندگی و متناسب‌سازی آن برای افراد بسیار مهم است. بنابراین هدف این پژوهش طراحی و اعتبار‌بخشی سیاهه ریسک فاکتورهای ارگونومیکی در منازل سالمندان و سیاهه ارزیابی توانایی عملکردی سالمندان است.
روش کار: این پژوهش به صورت توصیفی ـ تحلیلی است که در سال ۱۳۹۷ بین ۲۰ نفر از سالمندان شهرستان لار انجام گرفت. در این مرحله با استناد بر مقالات و سیاهه‌های موجود، مشاهده و مصاحبه با سالمندان سیاهه اولیه طراحی و روایی و پایایی آنها انجام شد. ابزار ارائه‌شده در این پژوهش از لحاظ روایی و پایایی در سطح بالا و مناسبی قرار دارد.
یافته‌ها: ارتفاع آینه روشویی، ارتفاع روشویی، وسیع بودن ابعاد حیاط و ابعاد نامتناسب در منزل در سیاهه ریسک فاکتورهای ارگونومیکی و گشودن در با استفاده از زنگ معمولی در سیاهه ارزیابی توانایی عملکردی امتیاز روایی کمتر از ۰/۷۸ را کسب کرده و از سیاهه‌ها حذف شدند.
نتیجه‌گیری: همچنین با توجه به نتایج به‌دست‌آمده توجه به نیازهای سالمندان، طراحی محیط و ابزار متناسب با محدودیت‌ها و توانایی‌های آنان در حل مشکلات و ارتقای کیفیت زندگی افراد بسیار مهم است.
ندا مهدوی، مسعود شفیعی مطلق، ابراهیم درویشی،
دوره 7، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: براساس قوانین و الزامات داخلی و بین‌المللی، ضروری است میزان مواجهه کارکنان با ریسک فاکتورهای ارگونومی مدیریت شود. فعالیتی که براساس آن فرد ملزم به استفاده از بدن برای حمل، بالا‌آوردن، پایین‌بردن، هل‌دادن، کشیدن و نگه‌داشتن بار باشد، وظیفه دستی نامیده می‌شود. هدف مطالعه حاضر، معرفی چگونگی اجرای برنامه ارگونومی مشارکتی و آشناسازی ارگونومیست‌ها با آن برای مشاغلی است که وظایف دستی دارند.
روش کار: مطالعه حاضر در طول سال ۱۳۹۶ بر روی همه کارکنان شاغل در واحد شارژ راکتور یک شرکت رزین‌سازی که تعداد آنها ۲۰ نفر بود انجام شد. برای انجام مطالعه از ارگونومی مشارکتی به روش پرفورم Participatory Ergonomics for Manual tasks (PErforM)M استفاده شد. با استفاده از گام‌های اجرایی این روش مشارکتی، پس از برگزاری جلسه‌های متعدد آموزشی، ریسک‌های ارگونومیک به کمک کارکنان و با استفاده از فرم من‌ترا (ManTRA)ی Manual Task Risk Assessment tool شناسایی و ارزیابی شد. سپس با استفاده از ابزار دات‌موکراسی (DotMocracy) مداخلات پیشنهادی کارکنان به دست آمد و برای اجرا استفاده شد. همچنین این مداخلات پیش از اجرا شبیه‌سازی شدند تا امکان‌پذیری اجرای آنها بررسی شود.
یافته‌ها: با استفاده از ManTRA مشخص شد که هل‌دادن پالت‌های حاوی کیسه‌های ۸۰۰ کیلوگرمی و شارژ ماشین‌آلات با کیسه‌های ۲۵ کیلوگرمی، پرخطرترین وظایف دستی هستند. پس از اجرای مداخلات با استفاده از ارگونومی مشارکتی، شدت وظایف تکراری و اعمال نیرو در نواحی دست، شانه و پایین کمر کاهش یافتند.
نتیجه‌گیری: پرفورم، ظرفیت بالایی برای تعدیل مواجهه کارکنان با ریسک فاکتورهای ارگونومی و کشف راه‌حل‌های کنترلی اثربخش ساده و کاربردی دارد، اما دستیابی به این هدف نیازمند ارتقای دانش ارگونومی تیم‌های کاری و تعهد مدیریت است.
احمد بالش زر، میمنت تعبدی، زهرا رجحانی شیرازی،
دوره 7، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: طراحی محیط کار از عوامل مؤثر بر عملکرد و کارایی کارکنان است. بهره‌وری نه تنها ممکن است تحت تأثیر عوامل محیطی قرار گیرد، بلکه از عوامل درونی مانند ویژگی‌های جمعیت‌شناختی نیز تأثیر می‌پذیرد؛ بنابراین این پژوهش رابطه عوامل محیطی و جمعیت‌شناختی را با بهره‌وری کارکنان دانشکده‌های دانشگاه آزاد شیراز بررسی میکند.
روش کار: در این پژوهش مقطعی ۱۸۶ نفر از ۳۶۰ نفر کل کارکنان دانشکده‌های دانشگاه آزاد اسلامی شیراز، به‌عنوان گروه نمونه در دسترس بررسی شدند. از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه محیط فیزیکی کار اداری کارکنان و پرسشنامه بهره‌وری هرسی ـ گلداسمیت استفاده شد. از ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش ارتباط بین متغیرهای کمی، به طور جداگانه، با بهره‌وری استفاده و برای بررسی ارتباط هم‌زمان متغیرهای دموگرافیک و محیطی با بهره‌وری از رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد.
یافته‌ها: بین پنج عامل بررسی‌شده در طراحی محیط کار (صندلی، صدا، دما، روشنایی و چیدمان محیط) با بهره‌وری کارکنان رابطه معنی‌داری وجود دارد. همچنین بین سطح تحصیلات با امتیاز بهره‌وری ارتباط معنی‌داری وجود دارد؛ به‌طوری‌که افراد با سطح تحصیلات دکتری از افراد با سطح تحصیلات زیر دیپلم سطح بهره‌وری بالاتری دارند. همچنین در بررسی تأثیر هم‌زمان عوامل دموگرافیک و محیطی با بهره‌وری تنها عامل چیدمان ارتباط معنی‌داری را نشان می دهد.
نتیجه‌گیری: طراحی مناسب محیط کار با میزان بهره‌وری کارکنان دانشکده‌های دانشگاه آزاد مرتبط است. این امر می‌تواند به مشخصات دموگرافیک افراد مربوط باشد، اما در بررسی تأثیر هم‌زمان هر دو عامل چیدمان بیشترین ارتباط را با بهره‌وری نشان می دهد.
محمدصادق سهرابی، ندا مهدوی،
دوره 7، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از اثربخش‌ترین روشهای مدیریت ریسک فاکتورهای ارگونومی در محیط کاری دخیل‌کردن کارکنان در شناسایی و ارزیابی این ریسک‌ها و درنهایت طرح‌ریزی و اجرای مداخلات از سوی خود آنهاست؛ بنابراین هدف مطالعه حاضر اجرای برنامه ارگونومی مشارکتی با تکیه بر انتقال دانش ارگونومی به کارکنان و بررسی تأثیر مداخلات حاصل از این برنامه بر شاخص‌های ماکروارگونومی است.
روش کار: مطالعه پیش‌رو به‌صورت مداخله‌ای نیمه-تجربی با همکاری یازده نفر از کارکنان یکی از آزمایشگاه‌های تشخیص طبی انجام شده است. برای این منظور، از ابزارهای پرسشنامه رضایت شغلی مینه‌سوتا و شناخت شغل واگنر استفاده شد. برنامه ارگونومی مشارکتی این مطالعه براساس راهنمای کلینیک بهداشت شغلی اُنتاریو کانادا (Occupational Health Clinics for Ontario Workers Inc (OHCOW اجرا شد. تفاوت سطح مؤلفه‌هایی همچون رضایت شغلی و افزایش توان انگیزشی کارکنان، قبل و بعد از اجرای مداخلات حاصل از برنامه ارگونومی مشارکتی OHCOW، با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۳ در این محیط کاری بررسی شد.
یافته‌ها: میزان رضایت شغلی قبل و بعد از اجرای مداخلات ارگونومی مشارکتی با وجود افزایش نسبی، تفاوت معنی‌داری نداشت، اما در یکی از مقیاس‌های آن یعنی «جو سازمانی»، تغییر معنی‌داری ایجاد شده بود (۰/۰۱۶=P). همچنین توان بالقوه انگیزشی کارکنان بعد از اجرای مداخلات در مقایسه با قبل از آن افزایش معنی‌داری داشت (۰/۰۱۳=P).
نتیجه‌گیری: در این مطالعه از ارگونومی مشارکتی با هدف بهبود برخی جنبههای ماکروارگونومی استفاده شد. براساس نتایج، ارگونومی مشارکتی می‌تواند برخی مقیاس‌های رضایت شغلی و توان انگیزشی را در میان کارکنان افزایش دهد. درنهایت پیشنهاد می‌شود زمان بیشتری برای تأثیرگذاری مداخلات در نظر گرفته شود.
اسماعیل شجاع، علی چوپانی، معصومه قرائی، محسن قنبری،
دوره 7، شماره 3 - ( 8-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: استفاده از ابزار مناسب جهت ارزیابی ریسک ارگونومیک ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی، نقش مهمی در کنترل این مخاطرات و تأمین سلامت نیروی کار دارد. هدف از این مطالعه، امکان‌سنجی به‌کارگیری روش WERA (ارزیابی ریسک ارگونومیک محیط کار) به‌منظور ارزیابی ریسک ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی از طریق بررسی همبستگی آن با روش QEC (ارزیابی سریع مواجهه) بود.
روش کار: این مطالعه توصیفی‌‌تحلیلی روی ۷۲ نفر از کارکنان بخش‌های کارگاهی یک صنعت آجرپزی مدرن در مشاغل مختلف انجام شد. ابزارهای جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه نوردیک جهت بررسی شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی در ۱۲ ماه گذشته و دو روش WERA و QEC برای ارزیابی ریسک ارگونومیک ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی بودند. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۸ تحلیل شد.
یافته‌ها: شیوع اختلالات در پشت، شانه‌ها، گردن و مچ دست به ترتیب ۴۱/۷، ۲۰/۸، ۱۶/۷ و ۳۳/۳ درصد بود. نتایج روش WERA نشان داد ۸۸/۹ درصد از افراد دارای اولویت اقدام اصلاحی متوسط و ۱۱/۱ درصد دارای اولویت اقدام اصلاحی بالا بودند. در روش QEC، ۶/۹ درصد، ۲۰/۸ درصد، ۴۸/۶ درصد و ۲۳/۷ درصد از افراد به ترتیب دارای سطح مواجهه یک، دو، سه و چهار بودند. همبستگی بین نمره کل QEC و شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی حاصل از پرسشنامه نوردیک، ۰/۰۳۸ P=و ۰/۶۷ r= بود. ضریب همبستگی بین نمرات نهایی حاصل از دو روش ۰/۰۲۱ P=و ۰/۵۳ r= بود.
نتیجه گیری: بررسی همبستگی بین میانگین نمرات دو روش نشان از وجود همبستگی متوسط بین آنها دارد. همبستگی بین شیوع اختلالات و نمرات حاصل از QEC و WERA نشان داد نتایج QEC با نتایج نوردیک مطابقت بیشتری دارد و میتوان گفت به‌کارگیری روش QEC نسبت به روش WERA برای ارزیابی ریسک ارگونومیک ابتلا به اختلالات اسکلتی-عضلانی برای وظایف مختلف مناسب‌تر بود.
سیاوش اعتمادی نژاد، سید اسماعیل حسینی نژاد، جمشید یزدانی چراتی، فریبا قائم پناه، محمود یوسفی چمازکتی، مجتبی احمدی، علی امانی،
دوره 7، شماره 4 - ( 11-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: خیاطی از جمله مشاغلی است که شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی در آن بالاست. شرایط ایستگاه کار خیاطی به گونه ای است که خیاطان را مترادف با آسیب های اسکلتی عضلانی در نواحی مختلف بدن بخصوص درد در گردن، شانه و قسمت فوقانی پشت و حتی کمر ساخته است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر ایستگاه کاری طراحی شده برای خیاطی با در نظر گرفتن نتایج مطالعات گذشته بر روی عضلات گردن و شانه کاربران توسط الکترومیوگرافی است.
روش کار: در این مطالعه تحلیلی مداخله ای، میزان فعالیت چهار عضله سطحی گردن و شانه (عضلات جناغی چنبری ، دلتوئیدقدامی، دلتوئید میانی ، دلتوئید خلفی) توسط الکترومیوگرافی روی ۳۳ شرکت کننده (زن و مرد) در دو ایستگاه کاری طراحی شده جدید و متداول با هم مقایسه شدند.
یافته ها: میزان فعالیت عضلات در دوایستگاه کاری جدید و متداول، دارای اختلاف معنادار بود(P<. اما بین حالت های مختلف ایستگاه کاری جدید تفاوت معناداری مشاهده نشد.
بحث و نتیجه گیری: هر چهار عضله در ایستگاه کاری جدید در مقایسه با ایستگاه کاری متداول دارای فعالیت کمتری بود، بدین معنی که ایستگاه کاری طراحی شده، توانسته است فعالیت عضلات گردن و شانه را در حین کار کاهش دهد.
محمدصادق سهرابی، مهرداد عنبریان،
دوره 7، شماره 4 - ( 11-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: استفاده از ویژگی‌های آنتروپومتریکی در طراحی ارگونومیک ایستگاه‌های کاری در پیشگیری و کاهش ناراحتی‌های اسکلتی-عضلانی در محیط‌های اداری مفید است. هدف مطالعه حاضر تعیین ابعاد آنتروپومتری کارکنان اداره گاز استان هرمزگان به منظور طراحی میز کار و صندلی برای کار با رایانه بر مبنای متغیرهای آنتروپومتری بوده است.
روش کار: در مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر که در سال ۱۳۹۸ انجام شد، به منظور اندازه‌گیری ۳۶ متغیر آنتروپومتری، ۱۲۱ کارمند شرکت گاز استان هرمزگان به صورت خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. پس از اندازه‌گیری با معیارهای طراحی ارگونومی مشخصات ابعادی میز کار و صندلی اداری طراحی شد.
یافته‌ها: شرکت‌کنندگان پژوهش ۸۰.۲ درصد مرد و ۱۹.۸ درصد زن با میانگین سنی ۳۵.۱۱ و انحراف معیار ۶.۶ در محدوده سنی ۲۵ تا ۵۹ سال بودند. میانگین و انحراف معیار ارتفاع قد اندازه‌گیری‌شده به‌ترتیب ۱۷۰.۷ و ۸.۰۶ سانتی‌متر به دست آمده است. نتایج آنتروپومتری به تفکیک جنسیت و صدک‌ها در جدول‌ها آمده و ویژگی‌های ابعادی صندلی و میز کار اداری بر مبنای داده‌های به‌دست‌آمده طراحی شده است.
نتیجه گیری: جدول‌های آنتروپومتری ارائه‌شده، در مطالعات و طراحی‌های بعدی کاربرد دارد. همچنین مشخصات ابعادی تجهیزات ارائه‌شده راهنمای کاربردی برای طراحی و ساخت محیط کار اداری است.
ندا مهدوی، مریم زارعی، نگین کشوری، یونس محمدی، مهدی زارعی، رشید حیدری مقدم،
دوره 8، شماره 1 - ( 3-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از مهمترین جنبههای برقرار تعادل ارگونومی، برقراری تناسب محدودیت‌ها و توانمندی‌های انسان با ویژگی‌ها و نیازمندی‌های شغل است؛ بنابراین هدف این مطالعه بررسی مشخصات فیزیولوژیک کارکنان خدمات، تأسیسات و انتظامات یک سازمان کاری و تعیین تناسب آنها با مشاغلشان است.
روش کار: در این مطالعه مقطعی که در سال ۱۳۹۸ انجام شد، ۷۰ نفر از کارکنان یک سازمان (۱۵ نفر بخش تأسیسات، ۳۸ نفر بخش خدمات، ۱۷ نفر بخش انتظامات) با استفاده از پله آزمون کوئینز کالج، تحلیلگر ترکیبات بدن مدل N۲۰، ترازوی SECA، ضربان‌سنج Polar مدل RS۸۰۰CX و فرم کوتاه پرسش نامه بین‌المللی فعالیت جسمانی (International Physical Activity Questionnaire: IPAQ) ارزیابی شدند. به منظور تحلیل نتایج از آمار توصیفی استفاده شد. مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون ANOVA، بررسی معناداری تفاوت میانگین‌ها به‌کمک آزمون Tukey و تعیین روابط متغیرها با آزمون همبستگی اسپیرمن و نرم افزار SPSS نسخه ۲۰ صورت گرفت.
یافته‌ها: شاخص توده بدنی (Body Mass Index: BMI) و درصد چربی (Fat percentage: Fat%) در میان کارکنان فراتر از گستره‌های بهینه بود. نسبت کمر به لگن (Waist to Hip Ratio: WHR) نیز در محدوده مجاز قرار داشت. همچنین، میانگین بیشترین اکسیژن مصرفی کارکنان (Maximum Volume of Oxygen consumption: VO۲max) mL/kg/min (۱/۴۲) ۳۳/۶۲ و میانگین بیشینه ظرفیت کاری (Physical Work Capacity: PWCmax) آنها kcal/min (۴/۴۶) ۱۶/۶۳ بود.
نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده نامناسب‌بودن سطح برخی ترکیبات بدنی، آمادگی جسمانی ضعیف و تناسب نداشتن قابلیت‌های فرد و نیازمندی‌های شغلی است. استفاده از آزمون‌های استاندارد استخدام، فراهم‌آوری امکان فعالیت‌های ورزشی (از سوی سازمان‌ها) و یافتن شاخص‌های تلفیقی که هم‌زمان قابلیت‌های جسمانی، روانی، اجتماعی و محیطی، افراد را برای تعیین ظرفیت کاری مدنظر قرار می‌دهد. (از سوی محققان) می‌تواند گام‌هایی تسهیل‌کننده برای برقراری تعادل ارگونومیکی در محیط‌های کاری باشد.
علی صالحی سهل آبادی، افسانه ریاضت، شعری سوری، نگار صفاری نیا، زهرا دمرچی، مصطفی پویا کیان،
دوره 8، شماره 1 - ( 3-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: خطاهای پرستاری تهدیدی جدی برای حفظ ایمنی بیمار است که تکرار آن می‌تواند به افزایش نگرانی عمومی و سلب اعتماد از دریافت‌کنندگان خدمات نظام سلامت و امتناع از روند درمان منجر شود؛ از این‌رو در مطالعه حاضر به بررسی انواع خطاها و علل بروز آن در پرستاران، دلایل گزارش ندادن آن و راهکارهای کاهش خطاها پرداخته شده است.
روش کار: پژوهش حاضر مطالعه‌ای مروری-روایتی بر مقالات انگلیسی و فارسی در زمینه خطاهای پرستاران در بازه زمانی (۲۰۱۸-۲۰۰۸) بوده که در سال ۱۳۹۸ انجام شده است. جست‌وجوی مقالات در سه پایگاه داده‌ای داخلی مانند SID، Magiran و Iran Medex و در پنج پایگاه خارجی Google scholar، PubMed، Scopus، Science Direct، Springer انجام شد.
یافته‌ها: بیشترین خطاهای پرستاری از نوع خطاهای عملکردی با ۲۶ مورد بوده است. عوامل ایجادکننده خطرات، به عوامل ایجادکننده خطاهای مرتبط با پرستار، سازمان، بخش و بیمار تقسیم‌بندی شده است. از دلایل گزارش ندادن خطاهای پرستاران میتوان به ترس از عواقب، مجازات و سوء‌رفتار سازمانی اشاره کرد که ۳۸ درصد از مطالعات بررسی‌شده به این مورد اشاره کردهاند. از راهکارهای کاهش خطاها میتوان به مواردی مانند آموزش پرستاران و کنترل‌های مدیریتی اشاره کرد.
نتیجه گیری: خطاهای پرستاری از راه‌های مختلف مطالعه شده است. این مطالعات نه تنها برای شناسایی خطاهای پرستاران بوده، بلکه با هدف تقویت دانش و آگاهی در زمینه علل احتمالی و عوامل پیشگیری از آن انجام شده است. فواید این دیدگاه مقالات، به ارائه خدمات مناسب مراکز درمانی، برنامه‌ریزی صحیح برای بیمارستان‌ها توسط مدیران و پیشرفت آموزش‌های پرستاران منجر می‌شود. با این حال در مطالعات کمتر از روشهای نوین شناسایی خطرات استفاده شده است.
فرزاد ناظم، عباس رضایی، مجید جلیلی، حسین ساکی،
دوره 8، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: سنجش دقیق و سریع کارایی دستگاه قلبی- تنفسی به روشهای تخمینی بدون توجه به سطح پایه آمادگی فیزیولوژیک، محیط جغرافیایی، فرهنگ و تغذیه افراد از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف این مطالعه، طراحی معادلات خطی رگرسیونی برای برآورد ظرفیت هوازی پسران نوجوان سالم بدون استفاده از آزمون‌های ورزشی و اعتبارسنجی این معادلات است.
روش‌کار: در تحقیق نیمه‌تجربی حاضر، ۱۵۶ پسر نوجوان سالم ۱۳ تا ۱۷ سال با میانگین شاخص توده بدنی Kg/m۲ ۵/۴ ± ۴۳/۲۱ به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. جهت طراحی معادله غیرورزشی برآورد حداکثر اکسیژن مصرفی (VO۲peak) از مدل خطی رگرسیونی چندگانه و در اعتبارسنجی معادلات از همبستگی پیرسون استفاده گردید.
یافته‌ها: همبستگی معناداری بین VO۲peak اندازه گیری شده به روش معیار با متغیرهای آنتروپومتریکی و فیزیولوژیکی مشاهده شد (۰/۷۷۹ – ۰/۱۲۲ = R، ۰/۰۰۱ >p). همچنین معادله خطی معتبر غیرورزشی پیشگوی VO۲peak پسران با متغیرهای سن، BMI و ضربان قلب استراحت طراحی شد (ml/kg/min ۳/۵۹ = SEE ، ۰/۷۱۲ = R۲- ۰/۰۰۱>P). VO۲peak برآورد شده از معادلات بدست آمده، همبستگی معناداری با مقدار اندازه‌گیری شده معیار داشت (۰/۰۱>p، ۰/۷۳۰ – ۰/۷۰۷ = R).
نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق حاضر میتوان از معادلات برآورد ظرفیت هوازی که یک ابزار ساده، دقیق، ایمن در ارزیابی پایه آمادگی قلبی-تنفسی (VO۲peak) است.می‌تواند به‌عنوان اقدام بالینی روزانه، در جمعیت‌های بزرگ پسران نوجوان و حتی بیماران قلبی و افراد مسن با اهداف ارتقای تندرستی، بهداشت قلب و عروق، اقدامات پیشگیرانه و نیز تنظیم برنامه ورزش هوازی، مورد استفاده قرار گیرد.
محمدامین موعودی، فاطمه رزاقی پهنه کلایی، فریبا قائم پناه، امیرحسین مهدوی، احمدرضا ویسی،
دوره 8، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
زمینه و هدف:دو نوع توالت درحالت نشسته( فرنگی)و وضعیت چمباتمه ( سنتی)استفاده می گردند.از آنجایی که هریک ازاین دو نوع،معایب و محاسن خاص خود را دارند،این پژوهش جهت بر طرف نمودن معایب سنگ توالت نوع چمباتمه ای مبتنی بر اصول ارگونومی انجام گردید.
روش کار: ۶۱ نفر( ۲۹نفرمذکرو ۳۲ نفرمونث)در محدوده سنی ۱۹ تا ۶۰ سال وارد این مطالعه گردیدند. ۷مشخصه آنتروپومتری با استفاده از مترنواری در این افراد اندازه گیری گردید. پرسشنامه ای حاوی ۴ سوال در اختیار آنان قرار داده شد.هر یک از افراد روی شیب های مختلف از صفر تا ۲۰ درجه به حالت چمباتمه به مدت ۲ دقیقه می نشستند. ارزیابی ناراحتی وضعیتی موضعی (LPD) با پرسش از افراد در ۳ نقطه از بدن ، در شیب های مختلف،وگونیومتری در (A)، ( B)،(C)و (D) نیز انجام شد.
نتایج: براساس مشخصه‌های آنتروپومتری افراد، یافته‌های حاصل از ال‌پی‌دی و گونیومتری در نواحی مختلف بدن، ابعاد موردنیاز در سنگ‌توالت در جایگاه کف پا، به طول ۳۲/۳۳ و پهنای ۱۲/۷۴سانتی‌متر به دست آمد. زاویۀ بین کف پاها ۲۳/۳۳ درجه و شیب موردنیاز در کف پا ۱۲ درجه مشخص شد.
نتیجه گیری: یافته های حاصل از این تحقیق، نشان داد که اصلاح جایگاه پا در سنگ توالت چمباتمه ای و طراحی آن به صورت شیبدار می تواند در ایجاد احساس راحتی در کاربران، موثر باشد. با توجه به اندک بودن مطالعات در مورد این نوع توالت ، به نظر می رسد تحقیقات بیشتر در این زمینه و از جمله پژوهش بر روی جمعیت های خاص همچون معلولین، کودکان ، زنان باردار،کهنسالان و ... ضروری می باشد.
محمدرضا جنتی، حامد آقائی، طالب عسکری پور، مهدی خزائی، احسان بیات خلجی، الهه کاظمی،
دوره 8، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: باوجود نقش اصلی جرثقیل‌ها در پیشبرد عملیات ساختمانی، اما حوادث و صدمات شغلی ناشی از فعالیت آنها، به یک موضوع مهم تبدیل‌شده است. شواهد اخیر نشان داده است که علت این مشکلات می‌تواند به عدم طراحی فضای داخلی اتاقک جرثقیل و وظایف اپراتورها، بر اساس اصول ارگونومی، مرتبط باشد. این پژوهش، باهدف ارزیابی ریسک ارگونومی فعالیت اپراتورهای جرثقیل برجی و بازطراحی ابعاد و فضای داخلی اتاقک این جرثقیل‌ها، بر اساس ابعاد آنتروپومتری اپراتورهای ایرانی انجام گرفت.
روش کار: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، 30 اپراتور مرد جرثقیل برجی، شاغل در سه پروژه ساخت‌وساز بزرگ شهر تهران موردبررسی قرار گرفتند. در ابتدا، باهدف تعریف مشکل، از یک رویکرد چند معیارِ و مکمل، شامل مشاهده شرایط کاری، مصاحبه با اپراتورها، پرسشنامه اختلالات اسکلتی عضلانی نوردیک و روش ارزیابی سریع اندام فوقانی (رولا)، استفاده شد. در ادامه، با استفاده از داده های آنتروپومتری، بازطراحی ابعاد و فضای داخلی اتاقک جرثقیل، انجام گرفت.
یافته‌ها: نتایج روش ارزیابی سریع اندام فوقانی، نشان داد که فعالیت‌های اپراتورهای جرثقیل برجی، در سطح ریسک بالا و بسیار بالا قرار داشته است. همچنین، 85 درصد و 5/38 درصد افراد، به ترتیب در 12 ماه و 7 روز گذشته، دریکی از نواحی 9 گانه بدن خود، احساس درد و ناراحتی را گزارش کردهاند. در این پژوهش، ابعاد فضای داخلی اتاقک جرثقیل برجی بازطراحی شده، 7/199×1/144×8/160 سانتی‌متر به دست آمد.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج مطالعه میتوان نتیجه گرفت که طراحی موجود فضای داخلی اتاقک جرثقیل برجی، نیازهای اپراتورها را برآورده نمی‌کند. لذا، بازطراحی آن، جهت افزایش تطابق بین انسان و ماشین، بهبود سطح ایمنی و بهره‌وری و پیشگیری از آسیب‌های اسکلتی – عضلانی، ضروری به نظر می‌رسد.
الهام سلورزی، علیرضا چوبینه، مهدی جهانگیری، ساره کشاورزی،
دوره 8، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
مقدمه: آنتروپومتری و بررسی نسبت های آنتروپومتریک سر و صورت در علومی همچون دندانپزشکی، پزشکی، جراحی فک و صورت، مطالعات رشد، جراحی پلاستیک، مهندسی زیست و شاخه های غیرپزشکی از جمله ساخت تجهیزات حفاظت فردی ناحیه سر و صورت کاربرد دارد. هدف از این مطالعه معرفی نرم افزار Digimizer جهت اندازه گیری ابعاد اشیاء به روش فوتوگرافی و اعتباریابی اندازه گیری ابعاد صورت با این نرم افزار می باشد.
روش کار: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی نمونه ها از بین دانشجویان دختر دانشگاه علوم پزشکی شیراز به تعداد ۱۲ نفر انتخاب و اندازه گیری ابعاد صورت آنها به دو روش دستی و فوتوگرافی انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله ی نرم افزار SPSS (نسخه ۱۹) و با استفاده از آزمون های توصیفی- تحلیلی انجام گرفت.
یافته ها: نتایج نشان داد که در سه بعد فاصله بین ریشه بینی تا سپتوم (طول بینی)، فاصله ریشه بینی تا چانه (طول صورت) و قوس بخش زائده گوش (تراگوس) تا چانه اختلاف معنی داری مشاهده شد (۰/۰۵< p). در بقیه ابعاد اختلاف معنی داری مشاهده نشد. ضریب(Intra Class Correlation) ICC برای دو روش در بازه ۰/۹۴- ۰/۵۶ بدست آمد.
بحث: این مطالعه نشان داد که آنالیز ابعاد صورت بوسیله نرم افزار Digimizerدر اکثر ابعاد اندازه گیری شده اعتبار دارد و روش خوبی جهت جایگزینی اندازه گیری به روش دستی می باشد.
حسین منوچهری، پیام مرادپور، محمد امین موعودی، ابراهیم آقا رفیعی،
دوره 8، شماره 3 - ( 8-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: استفاده از میز و صندلی آموزشی با طراحی مناسب علاوه بر یادگیری مناسب، می تواند از تغییرات فرم بدن کاربر جلوگیری کند. لذا هدف از این مطالعه، تعیین مشخصه‌های آنتروپومتری دانشجویان پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران جهت طراحی میز و صندلی ارگونومی بود.
روش کار: در این پژوهش، 18 مشخصه آنتروپومتری شامل: ارتفاع رکبی، ارتفاع زانو نشسته، ارتفاع شانه نشسته، ارتفاع چشم نشسته، ارتفاع نشسته، ارتفاع تکیه‌گاه آرنج نشسته، ارتفاع آرنج نشسته، طول آرنج - مشت گره‌کرده، طول باسن – رکبی، طول باسن- زانو نشسته، ضخامت ران، عمق شکم، عمق سینه، پهنای باسن نشسته، پهنای شانه، پهنای عرضی آرنج‌ها، قد و همچنین وزن برای 260 نفر از دانشجویان (130 دختر و 130 پسر) با رده سنی 18 تا 35 سال موردبررسی قرار گرفتند. جهت جمع‌آوری داده‌ها، از استادیومتر و صندلی آنتروپومتری استفاده شد. درنهایت با توجه به ابعاد بدنی اندازه‌گیری شده از دانشجویان، ابعاد میز و صندلی ارگونومی مطابق با استاندارد 9697-1 INSO محاسبه و طراحی گردید.
یافته‌ها: ابعاد آنتروپومتری دانشجویان به‌صورت میانگین، حداقل، حداکثر، انحراف معیار، میانه و مقدار صدکهای 5/2 تا 5/97 با نرم‌افزار SPSS نسخه 20 به دست آمد. نتایج نشان دادند سن کاربر بر روی سایزبندی میز و صندلی اثر معنی‌داری ندارد. همچنین نتایج حاصله نشان داد ارتفاع رکبی بین دختران و پسران دارای اختلاف معنی‌داری می‌باشد.
نتیجه‌گیری: با در نظر گرفتن اختلاف ابعادی بین دانشجویان دختر و پسر مشخص شد که ارتفاع رکبی در صدک 5 برای پسران 4 سانتی‌متر بیشتر از دختران می‌باشد. لذا با استفاده از ابعاد آنتروپومتری اندازه‌گیری شده، ابعاد میز و صندلی ارگونومی در دو سایز طراحی شد.
مریم موسوی قهفرخی، داود افشاری، غلام عباس شیرالی،
دوره 8، شماره 4 - ( 11-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: در دهه های اخیر، چندین حادثه ی بزرگ در صنایع با قابلیت اطمینان بالا مانند شرکت های پتروشیمی رخ داده است. بررسی حوادث نشان می دهد که وقوع بیش از ۹۰ درصد حوادث در صنایع به عامل انسانی وابسته است و فقط با اقدامات فنی- مهندسی و وضع قوانین و مقررات ایمنی نمی توان رفتارهای ایمن را در صنعت نهادینه کرد و علیرغم کاهش کمی حضور انسان در این صنایع، هنوز پتانسیل وقوع خطرات ناشی از خطاهای انسانی، بالا می باشد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی و ارزیابی پیش‌بینانه خطاهای شناختی اپراتورهای اتاق کنترل یکی از صنایع پتروشیمی انجام گرفت.
روش کار: در این مطالعه که در سال ۱۳۹۶ انجام شد، تمام اپراتورهای اتاق کنترل یکی از صنایع پتروشیمی مناطق جنوبی کشور که هشت نفر بودند و در چهار شیفت کار می‌کردند، بررسی شدند. ابتدا وظایف با استفاده از آنالیز سلسله‌مراتبی به زیروظایف تفکیک شدند. سپس برای همه زیروظایف، حالت‌های مختلف خطا (بیرونی و درونی)، سازوکارهای روانشناختی خطا و عوامل شکل‌دهنده عملکرد شناسایی شد.
یافته‌ها: آنالیز وظایف و تجزیه‌وتحلیل خطاها نشان می‌دهد، از مجموع ۱۱۷۱ خطای شناسایی‌شده، سهم حالت بیرونی خطا و حالت درونی خطا به‌ترتیب ۵۰/۶۷درصد (۵۹۳) و ۴۹/۳۳درصد (۵۷۸) درصد خطا بود. برایناساس، خطاهای مربوط به «زمان‌بندی و توالی» با ۳۶/۳۵درصد و خطاهای «کیفیت و انتخاب» با ۳۰/۰۳درصد به‌ترتیب به‌عنوان بیشترین و کمترین خطاهای حالت بیرونی مشخص شدند. در دسته‌بندی خطاهای حالت درونی، خطاهای مربوط به «اجرا» با ۳۱/۸۷درصد بیشترین و خطاهای «تصمیم‌گیری» با ۱۰/۷۳درصد کمترین مقدار را به خود اختصاص دادند. در میان مکانیسم روانشناختی خطا، «حواس‌پرتی/مشغولیت ذهنی» با ۲۳/۶۱درصد بیشترین مقدار را داشتند. درباره فاکتورهای شکل‌دهنده عملکرد نیز بیشترین عامل مربوط به «عوامل سازمانی» با ۲۷/۹۵درصد تعیین شد.
نتیجه گیری: در مطالعه حاضر، بسیاری از خطاها و شرایطی که بر عملکرد اپراتورها تأثیرگذار بود، شناسایی شد. درنتیجه، این مطالعه می‌تواند مبنایی برای مدیران و صاحبان صنایع با پیچیدگی و ریسک بالا مانند صنایع شیمیایی، به‌منظور اولویت‌بندی برنامه‌های پیشگیری از خطای انسانی معرفی شود.
رضا سپهوند، معصومه مومنی مفرد،
دوره 8، شماره 4 - ( 11-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: بهبود و توسعۀ ارائۀ خدمات به گردش آزادانۀ اطلاعات و دانش نیاز دارد؛ به‌همین‌دلیل، پرداختن به این عامل و بررسی نقش عوامل تعیین‌کنندۀ آن به خوش‌نامی سازمان در ارائۀ خدمات می‌تواند منجر شود. یکی از این عوامل عمده طردشدگی کارکنان در محیط است که به تنش شغلی فراوانی منجر می‌شود. برایناساس، هدف این مطالعه بررسی اثرگذاری طردشدگی در محیط کار بر پنهان‌سازی دانش باتوجهبه نقش میانجی تنش شغلی است.
روش کار: این مطالعه ازنظر هدف کاربردی است و ازنظر نحوۀ جمع‌آوری داده‌ها، در حوزۀ مطالعات توصیفی از نوع پیمایشی قرار می‌گیرد. جامعۀ آماری پژوهش را تمام کارکنان بیمارستان‌های دولتی استان لرستان تشکیل می‌دادند که با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای‌تصادفی، ۱۲۴ نفر به‌عنوان نمونۀ پژوهش تعیین شدند. در این مطالعه، داده‌های موردنیاز با استفاده از پرسشنامۀ طردشدگی در محیط کار لیو و همکاران (۲۰۱۶) و پرسشنامۀ پنهان‌سازی دانش اوریلی و همکاران (۲۰۱۴) و پرسشنامۀ تنش شغلی پنگ (۲۰۱۳) و براساس طیف پنج‌گزینه‌ای لیکرت جمع‌آوری شد. ناگفته نماند برای تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده، از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری به‌کمک نرم‌افزار اسمارت‌پی‌ال‌اس بهره برده می‌شود.
یافته‌ها: نتایج تحقیق حاضر نشان می‌دهد که طردشدگی در محیط کار به گسترش رفتارهای پنهان‌ساز دانش می‌تواند منجر شود.
نتیجه گیری: باتوجهبه نتایج این مطالعه، مدیران سازمان‌های خدماتی با تدوین استراتژی‌هایی باید سعی کنند میزان پذیرش متقابل افراد در محیط کار را بهبود بخشند و از طردشدن افراد پیشگیری کنند تا رفتارهای پنهان‌سازی دانش کاهش یابد.
رشید حیدری مقدم، علی اکبر خاصه، حسین وکیلی مفرد، عباس فتاحی، محمدرضا امیری،
دوره 9، شماره 2 - ( 7-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: هر فعالیت علمی، نیازمند آگاهی از فعالیت‌های مرتبط پیشین است؛ به‌گونه‌ای که جنبههای مختلف آن بهتر بررسی شود تا بتوان به میراث فکری غنی‌تری دست یافت. از این رو هدف این پژوهش، شناسایی سیر تکاملی و تاریخی پژوهش‌های حوزه ارگونومی با استفاده از دو تکنیک علم سنجی RPYS و RPYSCO است.
روش کار: این پژوهش کاربردی با روش علم‌سنجی انجام شده است که از نظر گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی می‌باشد. داده‌های پژوهش از ۳۱۲۳۹ مقاله در حوزه ارگونومی که بین سالهای ۲۰۰۰ تا پایان ۲۰۱۹ در پایگاه Web of Science نمایه شده‌اند، بدست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های این پژوهش، همه آثاری که در فهرست منابع این مقالات مورد استناد قرار گرفته بودند، با استفاده از نرم‌افزار CRExplorer مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: براساس داده‌های حاصل از این پژوهش، در حوزه ارگونومی، از سال ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰ به طور کلی ۱۹ جهش در دو بازه زمانی ۱۷۰۰-۱۹۰۰ و ۲۰۰۰-۱۹۰۰ رخ داده است. مقالۀ Fitts با عنوان «The Information Capacity Of The Human Motor System In Controlling The Amplitude Of Movement» در سال ۱۹۵۴ به عنوان اثر قدیمی و شاخص شناسایی شد. بر اساس نتایج روش RPYS-CO بیش تر تأثیر در هم‌استنادی مربوط به آثار سالهای ۱۹۹۷ و ۲۰۰۴ است که در مورد قانون Fittsبوده و بیش ترین هم‌استنادی با مقاله شاخص را داشتند.
نتیجه‌گیری: در سالهای ۱۷۰۰-۱۹۰۰ اثرهای تاثیرگذار در حوزه روان‌شناسی، بیولوژی و اقتصاد بوده و در سالهای ۲۰۰۰-۱۹۰۰ اثرهای تاثیرگذار در حوزه تئوری‌های روان‌شناسی، محیط کار و متدولوژی تحقیق بودند.
