27 نتیجه برای طراحی
محمد امین موعودی، محسن حسینی،
دوره 5، شماره 3 - ( 8-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: نشستن طولانی‌مدت، یکی از عوامل بیماری‌زای محیط کار است و بی‌توجهی به اصول ارگونومی در این رابطه، سبب ایجاد اختلالات اسکلتی عضلانی مثل کمردرد، درد لگن، درد کتف، آرنج، شانه، بازو، مچ دست و پا و دردهای عضلانی در نقاط دیگر بدن خواهد شد. این پژوهش با توجه به اصول و طراحی ارگونومی، برای طراحی صندلی ارگونومی متناسب با کاربران رایانه در اتاق مونیتورینگِ یکی از صنایع استان مازندران انجام شد.
روش‌کار: شرکت‌کنندگان در این مطالعه ۳۲ کارمندِ مردِ اتاق مانیتورینگِ یکی از صنایع استان مازندران بودند. ۲۴ پارامتر از بدن هر فرد، درحالی‌که در وضعیتی عمودی و روی یک صندلی با قابلیت تنظیم ارتفاع نشسته بودند، با کالیپر آنتروپومتری و متر، اندازه‌گیری شد و داده‌ها با استفاده از برنامه‌های آماری Excel و Minitab آنالیز شدند.
یافته‌ها: میانگین سنی افراد مطالعه شده، ۵/۳۴ ±۴۲/۵۹ سال بود. صدک‌های ۲۵، ۵، ۵۰، ۹۰، ۷۵ و ۹۵ ابعاد آنتروپومتری آنان و ضریب همبستگی پیرسون برای طراحی ارتفاع، عمق، ارتفاع دسته، فاصلۀ بین دسته‌ها و پهنای صندلی ارگونومی به دست آمد. همۀ قطعات صندلی دو درجه آزادی دارند. حمایت‌کننده‌های ناحیۀ گردن و کمر به‌صورت کاملاً ویژه و با قابلیت تنظیم، برای این نوع صندلی طراحی شد. همچنین میزان تراکم‌پذیری سطح نشستنگاه با استفاده از استاندارد MIT (Massachusetts Institute of Technology)، براساس صدک ۹۵ وزن، برابر با ۴/۲۶ سانتی‌متر شد.
نتیجه گیری: با در نظر گرفتن این واقعیت که کشورهای دیگر نیز با توجه به ویژگی آنتروپومتری افراد، صندلی‌هایی مناسب طراحی و تولید می‌کنند، توصیه می‌شود مشابه این پژوهش در نقاط مختلف کشور انجام شده و صندلی‌هایی متناسب با ابعاد جسمی افراد و نیازهای آنان طراحی و تولید شود.
رشید حیدری مقدم، محمد بابامیری، مجید معتمدزاده، نسرین نوری،
دوره 5، شماره 3 - ( 8-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: طراحی ابزار ممکن است نقش مهمی در توسعه مشکلات مرتبط با کار در دست و ساعد داشته باشد. با بهبود ویژگی‌های ارگونومیک ابزاردستی، سلامت کاربران و رضایت آنها ممکن است تحت تأثیر مثبت قرار گیرد. هدف از اجرای این پژوهش ارزیابی ناراحتی موضعی ناشی از استفاده از مدادهای رایج مورد استفاده توسط دانش آموزان مقطع ابتدایی و مقایسه آن با مداد ارگونومیک طراحی شده است.
روش‌کار: در این مطالعه، ۵۰ دانش‌آموز دختر که همگی راست دست بودند جهت انجام بررسی احساس ناراحتی موضعی هنگام استفاده از مدادهای رایج مورد استفاده خود و مداد ارگونومیک طراحی شده شرکت کردند. با هر نوع نوشت‌افزار مورد بررسی در مطالعه یک پاراگراف شامل پنج‌خط از کتاب فارسی نوشتند. در انتها نظرات آنها با استفاده از پرسشنامه LPD (ناراحتی وضعیتی موضعی) جمع‌آوری و با استفاده از آزمون‌های آماری من-ویتنی و t مستقل و توسط نرم‌افزار آماری SPSS نسخه ۲۳ آنالیز گردید.
یافته‌ها: نتایج به دست آمده از مقیاس LPD نشان داد که این مقیاس به منظور ارزیابی ناراحتی وضعیتی موضعی در بین دانش آموزان مدارس می‌تواند بسیار مفید باشد. همچنین نتایج مقایسه میانگین داده‌های حاصل از پرسشنامه LPD نشان داد که بین مدادهای رایج و مداد طراحی شده تفاوت معنی‌داری از نظر ایجاد ناراحتی وضعیتی موضعی وجود دارد.
نتیجه‌گیری: در این مطالعه مشخص شد که استفاده از مدادهای رایج باعث ایجاد درد، فشار، ناراحتی موضعی در دست، ساعد و شانه می‌شود. و استفاده از مداد ارگونومیک طراحی شده فشار و درد وارده بر دست و شانه را کاهش می‌دهد.
بهرام ایپکی،
دوره 6، شماره 3 - ( 7-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: پارکینسون بیماری پیشرونده سیستم عصبی است که با تأثیرگذاشتن بر حرکت‌های بدن، کیفیت زندگی بیماران را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و انجام وظایف روزانه مثل غذاخوردن را برای آنها دشوار و زمان‌بر می‌کند. هدف این مطالعه بهبود وضعیت راحتی بیماران پارکینسون، هنگام غذاخوردن به کمک شناسایی مشکلات ارگونومیک و طراحی محصول برای آن بوده است.
روش‌کار: ۱۲ بیمار پارکینسون با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده وارد مطالعه شدند. بدین ترتیب هنگام غذاخوردن بیمار از طریق مصاحبه ترجمه‌شده بخش Discomfort Questionnaire نرم‌افزار ErgoFellow و مشاهده مستقیم، اطلاعات لازم جمع‌آوری شد و پس از تحلیل نهایی و استخراج دستورالعمل‌های طراحی، ایده‌های طراحی اسکچ، و به کمک AHP ارزیابی شد تا طرح نهایی شکل بگیرد.
یافته‌ها: میانگین نرخ سختی ۱۰/۶ از ۷ (۱/۵۱۴) داده‌های Discomfort Questionnaire در قسمت‌های دست و انگشتان، مچ دست، بازوها، آرنج، گردن، ناحیه کمر بالا تنه و شانه‌های بدن هنگام غذاخوردن بیماران نشان داد نسبت به دیگر قسمت‌های بدن، وضعیت غیرارگونومیک پوسچر شدیدتر است. مشاهدات نیز مشخص کرد برای نزدیک‌شدن دهان بیمار به غذا تغییراتی غیرارگونومیک در پوسچر آن ایجاد می‌شود و به همین جهت طراحی محصول باید به کمک داده‌های آنتروپومتریک صورت بگیرد.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد کاهش فاصله دهان تا غذا، ناراحتی و خستگی بیمار را کاهش خواهد داد. از همین رو به کمک داده‌های آنتروپومتریک، ظرفی با قابلیت تنظیم ارتفاع طراحی شد و توسعه یافت که سبب بهبود وضعیت پوسچر و کاهش سختی بیمار حین غذا خوردن می‌شود.
بهرام ایپکی، زهرا مریخ پور،
دوره 6، شماره 3 - ( 7-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از نکات مهم در طراحی کاربرمحور، توجه به شرایط فیزیکی و روانی کاربر و خطاهای ناشی از طراحی نامطلوب است. سیستم تغییر دندۀ دوچرخه و اهرم آن، از پیچیده‌ترین اجزای دوچرخه است که تعاملات فیزیکی و روانی متعدد کاربران با آن منجر به تأثیراتی بر جسم و روان آنها می‌شود. هدف از این پژوهش، شناخت دقیق نیازهای دوچرخه‌سواران در تعامل با محصول و طراحی محصول برای آن است.
روش کار: در این پژوهش ابتدا با روش AEIOU تحلیلی کیفی صورت گرفت. در ادامه ۵۰ دوچرخه‌سوار دانشگاه هنر اسلامی تبریز با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی دردسترس پژوهش قرار گرفتند و با سنجش مطلوبیت ۳ آزمودنی، از آنها نظرسنجی کمّی به عمل آمد. پس از آماده‌سازی پیش‌نیازهای طراحی، با استفاده از تکنیک اسکمپر، ایده‌هایی ارائه و با روش DFV ارزیابی شد و ایدۀ نهایی شکل گرفت.
یافته‌ها: یافته‌های اولیه نشان داد که کاربران حین تغییردنده با مشکلات روانی نسبت به مشکلات فیزیکی بیشتر مواجه می‌شوند. همچنین طبق سنجش مطلوبیت، آزمودنی (۲) با مجموع امتیاز ۸۸۳ و میزان نسبت مطلوبیت ۱.۲۱۲ نسبت به آزمودنی (۳) و ۱.۲۵۶ نسبت به آزمودنی (۱) از نظر کاربران، مطلوب‌ترین محصول بود که این مسئله نشان داد میزان مطلوبیت با سادگی طراحی آزمودنی‌ها رابطۀ مستقیم دارد.
نتیجه‌گیری: از آنجایی که بیشتر اشتباهات کاربران در درک جابه‌جایی منطقی دنده‌ها منجر به نامطلوب‌بودن شرایط تعویض دندۀ دوچرخه می‌شود. طراحی محصول مدنظر با تمرکز بر کاهش خطای کاربر و تعداد عملکردهای اضافی، تسریع در فرایند تصمیم‌گیری کاربر و بدون آسیب‌رسانی به سیستم تعویض دندۀ دوچرخه صورت گرفت.
مهدی گنجی، میلاد کریمی، بهنوش بهاری،
دوره 6، شماره 4 - ( 12-1397 )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به ضرورت پکیجینگ صحیح راننده، تنظیم پارامترهای پکیج به‌منظور حصول بالاترین ارگونومی راننده بسیار مهم است. محدوده تغییرات برخی پارامترهای پکیجینگ گسترده است و انتخاب صحیح مقدار این پارامترها تا حصول شرایط ارگونومی راننده نیز مستلزم سعی و خطاست.
روش کار: در پژوهش حاضر، با استفاده از نرم‌افزار MINITAB نسخه ۱۶ و پارامترهای پکیجینگ راننده، چندین شبیه‌سازی شرایط رانندگی به کمک ابزار (DHM(Digital human modeling و (DOE (Design of experiment انجام شد؛ بنابراین برای کلاس خودرویی C، محدوده تمامی پارامترهای پکیج راننده، مانند ارتفاع صندلی، زاویه فرمان و... با استفاده از سایت A۲MAC۱ استخراج و به‌عنوان مبنای پارامتر ورودی در نظر گرفته شد. در ادامه با توجه به آزمایش‌های پیشنهادی به کمک نرم‌افزار MINITAB نسخه ۱۶، ارزیابی میزان راحتی راننده براساس معیار (PORTER (۱۹۹۸ صورت گرفت.
یافته‌ها: ارتفاع صندلی همچنین فواصل قائم و افقی مجموعه فرمان تا نقطه مبنای پاشنه پا، بیشترین تأثیر را بر ارگونومی راننده دارند. همچنین با توجه به همبستگی زیاد برخی پارامترهای پکیج با خروجی‌های ارگونومی زوایای بدن، معادلات پیش‌بینی‌گری در این باره ارائه شده است.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان‌دهنده الگویی بهینه برای ارگونومیک‌ترین موقعیت رانندگی در خودرو است. همچنین تأثیرگذارترین پارامترهای پکیج راننده از نظر ارگونومی شناخته و با استفاده از آنالیز
(ANOVA (Analysis of variance برای آنها مدل‌های پیش‌بینی‌گر ریاضی ارائه شده است.
احمد بالش زر، میمنت تعبدی، زهرا رجحانی شیرازی،
دوره 7، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: طراحی محیط کار از عوامل مؤثر بر عملکرد و کارایی کارکنان است. بهره‌وری نه تنها ممکن است تحت تأثیر عوامل محیطی قرار گیرد، بلکه از عوامل درونی مانند ویژگی‌های جمعیت‌شناختی نیز تأثیر می‌پذیرد؛ بنابراین این پژوهش رابطه عوامل محیطی و جمعیت‌شناختی را با بهره‌وری کارکنان دانشکده‌های دانشگاه آزاد شیراز بررسی می‌کند.
روش کار: در این پژوهش مقطعی ۱۸۶ نفر از ۳۶۰ نفر کل کارکنان دانشکده‌های دانشگاه آزاد اسلامی شیراز، به‌عنوان گروه نمونه در دسترس بررسی شدند. از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه محیط فیزیکی کار اداری کارکنان و پرسشنامه بهره‌وری هرسی ـ گلداسمیت استفاده شد. از ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش ارتباط بین متغیرهای کمی، به طور جداگانه، با بهره‌وری استفاده و برای بررسی ارتباط هم‌زمان متغیرهای دموگرافیک و محیطی با بهره‌وری از رگرسیون خطی چندگانه استفاده شد.
یافته‌ها: بین پنج عامل بررسی‌شده در طراحی محیط کار (صندلی، صدا، دما، روشنایی و چیدمان محیط) با بهره‌وری کارکنان رابطه معنی‌داری وجود دارد. همچنین بین سطح تحصیلات با امتیاز بهره‌وری ارتباط معنی‌داری وجود دارد؛ به‌طوری‌که افراد با سطح تحصیلات دکتری از افراد با سطح تحصیلات زیر دیپلم سطح بهره‌وری بالاتری دارند. همچنین در بررسی تأثیر هم‌زمان عوامل دموگرافیک و محیطی با بهره‌وری تنها عامل چیدمان ارتباط معنی‌داری را نشان می دهد.
نتیجه‌گیری: طراحی مناسب محیط کار با میزان بهره‌وری کارکنان دانشکده‌های دانشگاه آزاد مرتبط است. این امر می‌تواند به مشخصات دموگرافیک افراد مربوط باشد، اما در بررسی تأثیر هم‌زمان هر دو عامل چیدمان بیشترین ارتباط را با بهره‌وری نشان می دهد.
محمد غفرانی، مجید معتمدزاده، محمدرضا آقایی، زهرا محمدمرادی،
دوره 7، شماره 3 - ( 8-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: چگونگی استقرار و عملکرد افراد در طی فعالیت های روزانه در پویایی و سلامت جسمی و روانی افراد جامعه، نقش اساسی دارد و با توجه به اینکه انسان، روزانه با وسایل متفاوتی سروکار دارد، لازم است که تطابق لازم را با ویژگی های بدن وی داشته باشد. هدف اصلی این مطالعه، طراحی و ساخت میز و صندلی ارگونومیک نقشه‌کشی، منطبق با ابعاد بدنی هنرجویان می باشد.
روش کار: در این تحقیق به یکی از پر کاربردترین مبلمان‌های آموزشی، یعنی میز و صندلی رسم پرداخته‌شده است. پس از بررسی میزان رضایتمندی از این مبلمان، برای بازنگری و طراحی ارگونومیک مطابق با ابعاد آنتروپومتری، ابعاد بدنی ۱۶۰ هنرجو و ۴۰ دانشجوی یک آموزشکده ی فنی و حرفه‌ای، مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. داده ها توسط نرم‌افزار SPSS تحلیل آماری شدند.
یافته ها: مطابق با نتایج، حدود ۷۰ درصد هنرجویان، از ویژگی های صندلی و میزهای رسم راضی نیستند و به جز قد و طول ران، اختلاف معنی‌داری بین پایه های مختلف تحصیلی در هنرستان ها وجود ندارد و در نهایت با کمک ویژگی های تنسنجی، میز و صندلی رسمی طراحی شد که به استثناء ارتفاع نشستن گاه، در سایر شاخص ها، تطابق صد درصدی با ابعاد بدن هنرجویان داشت.
نتیجه گیری: در این پژوهش مشاهده شد که نارضایتی فراوانی در بین هنرجویان به دلیل عدم تطابق این مبلمان آموزشی با ابعاد بدنی آنان وجود دارد که سبب لطمات جسمی‌عضلانی و روانی و عدم کیفیت آموزشی شده است. در پایان مطالعه، جهت طراحی ارگونومیک، مواردی درجهت رضایتمندی، پایداری و کاهش هزینه‌های تولید و همچنین دلایل نارضایتی هنرجویان از میز و صندلی‌های آموزشی ارائه شد.
سیاوش اعتمادی نژاد، سید اسماعیل حسینی نژاد، جمشید یزدانی چراتی، فریبا قائم پناه، محمود یوسفی چمازکتی، مجتبی احمدی، علی امانی،
دوره 7، شماره 4 - ( 11-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: خیاطی از جمله مشاغلی است که شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی در آن بالاست. شرایط ایستگاه کار خیاطی به گونه ای است که خیاطان را مترادف با آسیب های اسکلتی عضلانی در نواحی مختلف بدن بخصوص درد در گردن، شانه و قسمت فوقانی پشت و حتی کمر ساخته است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر ایستگاه کاری طراحی شده برای خیاطی با در نظر گرفتن نتایج مطالعات گذشته بر روی عضلات گردن و شانه کاربران توسط الکترومیوگرافی است.
روش کار: در این مطالعه تحلیلی مداخله ای، میزان فعالیت چهار عضله سطحی گردن و شانه (عضلات جناغی چنبری ، دلتوئیدقدامی، دلتوئید میانی ، دلتوئید خلفی) توسط الکترومیوگرافی روی ۳۳ شرکت کننده (زن و مرد) در دو ایستگاه کاری طراحی شده جدید و متداول با هم مقایسه شدند.
یافته ها: میزان فعالیت عضلات در دوایستگاه کاری جدید و متداول، دارای اختلاف معنادار بود(P<. اما بین حالت های مختلف ایستگاه کاری جدید تفاوت معناداری مشاهده نشد.
بحث و نتیجه گیری: هر چهار عضله در ایستگاه کاری جدید در مقایسه با ایستگاه کاری متداول دارای فعالیت کمتری بود، بدین معنی که ایستگاه کاری طراحی شده، توانسته است فعالیت عضلات گردن و شانه را در حین کار کاهش دهد.
فرین خانه شناس، پیمانه حبیبی، سید ابوالفضل ذاکریان،
دوره 7، شماره 4 - ( 11-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: ارگونومی در ارتباط با مطالعه و طراحی سیستماتیک محیط کار در جهت بهبود سلامتی و رفاه انسان است. سلامت و رفاه کارکنان تحت تاثیر فاکتورهای مختلفی قرار می گیرد. طبیعت یک پارادایم جدید در ارگونومی شغلی می باشد که در متون اصلی ارگونومی نقش آن در ارتباط با رفاه انسان بخوبی بررسی و تشریح نشده است. بنابراین، هدف اصلی این مطالعه بررسی نتایج حاصل از پیوند با طبیعت بر سلامتی کارکنان بویژه رفاه در قالب یک مطالعه مروری سیتماتیک بود.
روش کار: با جستجوی مقالاتی که از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ در زمینه طراحی بیوفیلیک منتشر شده بود و براساس معیارهای تحقیق تعداد ۲۵ مقاله برای مطالعه سیستماتیک حاضر انتخاب شدند. مقالاتی که زبان اصلی آنها غیر انگلیسی بود از مطالعه خارج گردید.
یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که طراحی بیوفیلیک در ارتباط با بهبود رفاه انسانی، عملکرد وکاهش استرس می باشد.
نتیجه گیری: سازمان ها به کمک ارگونومیست ها باید چنین تغییراتی را در محیط کار مدنظر قرار داده و راه حل های مبتنی بر طبیعت به صورت برنامه های راهبردی در جهت بهبود رفاه و نه صرفا اعمال استراتژی موقت که شرایط فیزیکی یک ساختمان یا چشم انداز آن را تغییر می دهند ارائه شوند.
محمدصادق سهرابی، مهرداد عنبریان،
دوره 7، شماره 4 - ( 11-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: استفاده از ویژگی‌های آنتروپومتریکی در طراحی ارگونومیک ایستگاه‌های کاری در پیشگیری و کاهش ناراحتی‌های اسکلتی-عضلانی در محیط‌های اداری مفید است. هدف مطالعه حاضر تعیین ابعاد آنتروپومتری کارکنان اداره گاز استان هرمزگان به منظور طراحی میز کار و صندلی برای کار با رایانه بر مبنای متغیرهای آنتروپومتری بوده است.
روش کار: در مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر که در سال ۱۳۹۸ انجام شد، به منظور اندازه‌گیری ۳۶ متغیر آنتروپومتری، ۱۲۱ کارمند شرکت گاز استان هرمزگان به صورت خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. پس از اندازه‌گیری با معیارهای طراحی ارگونومی مشخصات ابعادی میز کار و صندلی اداری طراحی شد.
یافته‌ها: شرکت‌کنندگان پژوهش ۸۰.۲ درصد مرد و ۱۹.۸ درصد زن با میانگین سنی ۳۵.۱۱ و انحراف معیار ۶.۶ در محدوده سنی ۲۵ تا ۵۹ سال بودند. میانگین و انحراف معیار ارتفاع قد اندازه‌گیری‌شده به‌ترتیب ۱۷۰.۷ و ۸.۰۶ سانتی‌متر به دست آمده است. نتایج آنتروپومتری به تفکیک جنسیت و صدک‌ها در جدول‌ها آمده و ویژگی‌های ابعادی صندلی و میز کار اداری بر مبنای داده‌های به‌دست‌آمده طراحی شده است.
نتیجه گیری: جدول‌های آنتروپومتری ارائه‌شده، در مطالعات و طراحی‌های بعدی کاربرد دارد. همچنین مشخصات ابعادی تجهیزات ارائه‌شده راهنمای کاربردی برای طراحی و ساخت محیط کار اداری است.
محمدامین موعودی، فاطمه رزاقی پهنه کلایی، فریبا قائم پناه، امیرحسین مهدوی، احمدرضا ویسی،
دوره 8، شماره 2 - ( 4-1399 )
چکیده
زمینه و هدف:دو نوع توالت درحالت نشسته( فرنگی)و وضعیت چمباتمه ( سنتی)استفاده می گردند.از آنجایی که هریک ازاین دو نوع،معایب و محاسن خاص خود را دارند،این پژوهش جهت بر طرف نمودن معایب سنگ توالت نوع چمباتمه ای مبتنی بر اصول ارگونومی انجام گردید.
روش کار: ۶۱ نفر( ۲۹نفرمذکرو ۳۲ نفرمونث)در محدوده سنی ۱۹ تا ۶۰ سال وارد این مطالعه گردیدند. ۷مشخصه آنتروپومتری با استفاده از مترنواری در این افراد اندازه گیری گردید. پرسشنامه ای حاوی ۴ سوال در اختیار آنان قرار داده شد.هر یک از افراد روی شیب های مختلف از صفر تا ۲۰ درجه به حالت چمباتمه به مدت ۲ دقیقه می نشستند. ارزیابی ناراحتی وضعیتی موضعی (LPD) با پرسش از افراد در ۳ نقطه از بدن ، در شیب های مختلف،وگونیومتری در (A)، ( B)،(C)و (D) نیز انجام شد.
نتایج: براساس مشخصه‌های آنتروپومتری افراد، یافته‌های حاصل از ال‌پی‌دی و گونیومتری در نواحی مختلف بدن، ابعاد موردنیاز در سنگ‌توالت در جایگاه کف پا، به طول ۳۲/۳۳ و پهنای ۱۲/۷۴سانتی‌متر به دست آمد. زاویۀ بین کف پاها ۲۳/۳۳ درجه و شیب موردنیاز در کف پا ۱۲ درجه مشخص شد.
نتیجه گیری: یافته های حاصل از این تحقیق، نشان داد که اصلاح جایگاه پا در سنگ توالت چمباتمه ای و طراحی آن به صورت شیبدار می تواند در ایجاد احساس راحتی در کاربران، موثر باشد. با توجه به اندک بودن مطالعات در مورد این نوع توالت ، به نظر می رسد تحقیقات بیشتر در این زمینه و از جمله پژوهش بر روی جمعیت های خاص همچون معلولین، کودکان ، زنان باردار،کهنسالان و ... ضروری می باشد.
فخرالدین قاسمی، مائده حصینی، مجتبی احمدی، مصطفی رحمیانی ایرانشاهی،
دوره 8، شماره 4 - ( 11-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: طراحی ایستگاه‌های کاری متناسب با ابعاد آنتروپومتریک از پوسچرهای کاری نامطلوب می تواند پیشگیری کند و خطر اختلالات اسکلتی عضلانی را کاهش دهد. هدف مطالعه حاضر بررسی تطابق آنتروپومتریک ایستگاه‌های کاری و ارتباط آن با امتیاز پوسچر کاری افراد شاغل در یکی از صنایع بافندگی بود.
روش کار: این مطالعه مقطعی در سال ۱۳۹۹ در یکی از صنایع بافندگی استان همدان انجام گرفت. برای بررسی پوسچر ایستگاه‌های کاری نشسته و ایستاده روش‌های NERPA و REBA به کار رفت. ابعاد آنتروپومتریک افراد بر اساس استاندارد ISO 7250 اندازه‌گیری و تطابق آنتروپومتریک افراد با ایستگاه‌های کاری آنها ارزیابی شد. برای بررسی رابطه بین تطابق آنتروپومتریکی و پوسچر افراد آزمون آماری من ویتنی استفاده شد.
یافته‌ها: در این مطالعه ۲۰۵ نفر با میانگین سنی ۳۱/۲۹ سال شرکت کردند. پوسچرهای کاری عمدتاً وضعیت نامطلوب داشته و نیازمند مداخلات ارگونومیکی بودند. در ایستگاه‌کاری نشسته، رابطه معنی‌داری بین تطابق آنتروپومتریکی با عمق نشیمنگاه صندلی، عرض نشیمنگاه صندلی، ارتفاع پشتی صندلی و امتیاز پوسچر کاری مشاهده نشد؛ ولی تطابق نداشتن آنتروپومتریکی با ارتفاع صندلی و ارتفاع میز کار رابطه معنی‌داری با پوسچر کاری افراد داشت (۰/۰۵>P). افزون بر این در ایستگاه‌های کاری ایستاده، رابطه معنی‌داری بین تطابق آنتروپومتریکی با ارتفاع میز کار و امتیاز پوسچر مشاهده شد (۰/۰۵>P).
نتیجه‌گیری: تطابق نداشتن آنتروپومتریک با ایستگاه‌کاری عموماً پوسچر کاری را نامطلوب می کند. با وجود این، تطابق آنتروپومتریک با ارتفاع صندلی و ارتفاع میز کار، تنها عوامل تاثیرگذار بر امتیاز پوسچر کاری بود؛ از این رو، برای باز طراحی ایستگاه‌های کاری توجه ویژه به این عوامل پیشنهاد می‌شود.
رامش طاهریان اجارود، علی فرجی،
دوره 9، شماره 3 - ( 9-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: صنعت طلا و جواهر سازی سهم بزرگی از درآمد مردم و دولت را دربر می‌گیرد. میز و صندلی اصلی‌ترین وسیله برای سازندگان، طراحان، هنرجویان و تعمیرکاران این حوزه به عنوان گروه کاربران به شمار می‌آید. این پژوهش به دنبال طراحی میز و صندلی ساخت طلا و جواهر است که علاوه بر واحد بنیان بودن، تعاملی و ارگونومیک نیز باشد.
روش‌کار: این پژوهش از دیدگاه هدف، کاربردی و از نقطه نظر ماهیت، کیفی-توصیفی است. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش پیمایشی استفاده کرده است. مهمترین ابزار آن به صورت میدانی به دو صورت کلامی-تصویری (پرسشنامه، مصاحبه) و غیر کلامی (مشاهده) بوده است. روش طراحی مبتنی بر طراحی نامه بوده که بر پایۀ طراحی تعاملات و کاربر محوری است.
یافته‌ها: میز و صندلی ساخت طلا و جواهر واحد بنیان، تعاملی و ارگونومیک تحت برند مصوب دستاورد این پژوهش است. کاربران این محصول از مزیت یک طراحی مستقل حاصل از واحد بنیان بودن آن برخوردار بوده، از قابلیت سودمندی و یک تجربۀ مطلوب کاربری به واسطۀ تعاملی بودن آن سود برده و از ویژگی ایمنی و راحتی آن به علت ارگونومیک بودن بهره‌مندند.
نتیجه‌گیری: این دستاورد نه تنها رضایت شخصی کاربران را فراهم می‌کند، بلکه نیاز به بسیاری از درمان‌های پزشکی آنان را نیز کاهش می‌دهد. از یک سو عناصر شش‌گانۀ قابلیت سودمندی همچون کارآمدی، کارایی، ایمنی/راحتی، مطلوبیت، قابلیت یادگیری و یادآوری آسان را به ارمغان می‌آورد و از سویی دیگر اهداف طراحی تعامل همچون قابلیت رؤیت، بازخورد، محدودیت‌ها، سازگاری و فراخوانی را محقق ساخته و یک تجربۀ مطلوب کاربری را ارائه می‌دهد.
فخرالدین قاسمی، رشید حیدری مقدم، پیام خانلری،
دوره 9، شماره 3 - ( 9-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: کارکنان بیمارستان‌ها و مراکز درمانی برای محافظت از خود و بیماران در برابر آلودگی از دستکش‌های پزشکی استفاده می‌کنند. پوشیدن دستکش ممکن است چابکی دستی و قدرت چنگش را کاهش داده و در اجرای کارها تداخل ایجاد کند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر پوشیدن دستکش‌های پزشکی بر روی قدرت چنگش و چابکی دستی با استفاده از تست‌های چابکی جایگزین انجام شده است.
روش کار: در این مطالعه ۲۰ نفر (۱۰ زن، ۱۰ مرد) شرکت کردند. شرکت کنندگان در سه حالت بدون دستکش، با دستکش لاتکس و با دستکش نیتریل با دو تست پگ بورد ۹ روزنهای و پگ بورد اصلاح شده مورد آزمایش قرار گرفتند. راحتی کار با دستکش، پوشیدن و درآوردن دستکش هم با استفاده از مقیاس ذهنی ارزیابی شد.
یافته‌ها: گستره سنی شرکت کنندگان ۲۰ تا ۴۰ سال با میانگین ۲۹/۴۵ سال بود. تفاوت معنی‌داری در چابکی بین دست بدون دستکش و دستکش نیتریلی در تست پگ بورد ۹ روزنهای وجود داشت. در تست پگ بورد اصلاح شده، چابکی دست بدون دستکش با هر دو دستکش لاتکس و نیتریل تفاوت‌های معنی‌داری وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد که پوشیدن هر نوع دستکشی منجر به کاهش معنی دار قدرت چنگش دست افراد می‌شود. بدترین نمره ارزیابی راحتی، به پوشیدن دستکش‌ها اختصاص یافت.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد پوشیدن دستکش منجر به کاهش امتیاز چابکی با استفاده از تست‌های جایگزین و قدرت چنگش با استفاده از دینامومتر بالون می‌شود. همچنین تست پگ‌بورد اصلاح شده برای ارزیابی چابکی دستکش‌های پزشکی پیشنهاد می‌شود. پوشیدن دستکش‌های لاتکس و نیتریل مشکل است و این موضوع باید در طراحی‌ها در نظر گرفته شود.
سولماز تابع افشار، سحر طوفان، آرش ثقفی اصل،
دوره 9، شماره 4 - ( 12-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: معماری محیط کار، از مهمترین عوامل تأثیرگذار در سلامت و رفاه کارکنان می‌باشد. بنابراین بررسی نقش طراحی محیط کار بر ظهور انواع مختلف مشکلات سلامتی در بین کارکنان ضروری است. هدف از پژوهش حاضر، ضمن بررسی شرایط حاکم بر محیط‌های کاری مورد مطالعه، شناسایی نقش عوامل متأثر از چیدمان داخلی (جانمایی- ارگونومی، روشنایی، کیفیت هوای داخلی (Indoor air quality) IAQ، دما، نوفه، سبک طراحی و نظافت) در ظهور سندرم ساختمان بیمار بین کارکنان بود.
روش‌کار: این مطالعه در سه ساختمان اداری شهر ارومیه (راه و شهرسازی، نظام مهندسی، فرودگاه) انجام پذیرفته و در مجموع، ۲۲۶ نمونه از کارکنان این ساختمان‌ها انتخاب و اطلاعات آنها از طریق پرسش‌نامه‌ای که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تأیید شده بود، جمع‌آوری گردید.
یافته‌ها: یافته نشان می‌دهد که با وجود فواید و مزایایی که طرح چیدمان پلان باز در سازماند‌هی محیط‌های کاری داشته است، پیامد‌های منفی زیادی همچون افزایش نوفه و حواس پرتی، عدم رعایت اصول ارگونومی، ازدحام، کاهش حریم خصوصی و عدم امکان کنترل فردی در شرایط محیطی را در پی داشته و به طور کلی، یک طرح چیدمان کارآمد برای محل کار در نظر گرفته نمی‌شود.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که برای مقابله‌ی مؤثر با ظهور سندرم ساختمان بیمار و دستیابی به یک محیط داخلی سالم در محیط‌های کاری، ضمن توجه به عوامل و پارامترهای متأثر از طراحی چیدمان، بایستی با توجه به ماهیت و نوع کار، توازنی بین چیدمان محیط به شکل اتاق‌های شخصی، مشترک و یا سالن پلان باز وجود داشته باشد.
مهسا نیک‌نژاد، علی فرجی،
دوره 10، شماره 3 - ( 10-1401 )
چکیده
اهداف: هوای سالم هوایی عاری از هرگونه آلاینده‌ای اعم از بوها، گازهای مضر، ریزگردها و ویروس‌ها به ویژه کرونا است که توسط دستگاه تصفیه تهیه می‌گردد. یکی از معضلات کلان شهرها، نداشتن هوای سالم است که از مهمترین نیازهای بشر می‌باشد. هدف از انجام این مطالعه، طراحی دستگاه تصفیه هوای خانگی نوین با ویژگی‌های تعاملی و ارگونومیک بود.
روش کار: هدف و ماهیت این پژوهش به ترتیب کاربردی و کیفی- توصیفی بود. از روش پیمایشی برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده نمودیم. مهمترین ابزار آن به صورت میدانی، پرسش‌نامه‌ی کلامی- تصویری محقق ساخته بوده که از واکاوی از گروه دلفی بهره برده است. روش طراحی به صورت کاربرد طراحی‌نامه مبتنی بر روش طراحی تعامل و کاربرمحوری و به کارگیری تحلیل سلسله‌مراتبی به منظور ارزیابی، شکل گرفته است.
یافته‌ها: دستاورد این پژوهش دستگاه تصفیه هوای خانگی نوین با ویژگی‌های تعاملی و ارگونومیک و با نشان نیک است. از یک‌سو سهولت استفاده و تسریع در عملیات تصفیه با مساحت بیشتر نسبت به دستگاه‌های موجود از طریق صافی‌های مختلف را محقق می‌سازد و از سوی دیگر اقتصادی و بهینه طراحی شده است. دارای تنظیم خودکار و دستی سرعت فن و کنترل از راه دور بوده، قابلیت استفاده به صورت ایستاده و دیواری را داشته و دوستدار محیط‌زیست می‌باشد.
نتیجه‌گیری: با به ارمغان آوردن کارآمدی، کارآیی، ایمنی/ راحتی، مطلوبیت، قابلیت یادگیری و یادآوری آسان به عنوان عناصر کاربردپذیری، ویژگی‌هایی همچون قابلیت رؤیت، بازخورد، محدودیت‌ها، سازگاری و فراخوانی را به عنوان اهداف طراحی تعامل ارائه داد و یک تجربه‌ی مطلوب کاربری را به نمایش گذاشت.
لیلا سادات رضوی منش، کمال اعظم، سید ابوالفضل ذاکریان، پیام خانلری،
دوره 11، شماره 3 - ( 9-1402 )
چکیده
اهداف: از نمادها برای آگاه‌سازی از نحوه‌ی عملکرد ابزارهای مختلف استفاده می‌شود. با توجه به اینکه ماشین لباس‌شویی ابزاری پرکاربرد در زندگی امروزی محسوب می‌شود، مطالعه‌ی حاضر با هدف تعیین میزان درک مراجعه‌کنندگان به سرای ایرانی از نمادهای درج‌شده بر ماشین‌های لباس‌شویی ایرانی انجام شد.
روش کار: تعداد ۳۰۰ نفر از مراجعه‌کنندگان به سرای ایرانی واقع در شهر قم در این مطالعه شرکت کردند. از چک‌لیست محقق‌ساخته‌ای که مبتنی بر استاندارد ISO ۹۱۸۶-۱ ۲۰۰۷ بود، استفاده شد. پس از اینکه چک‌لیست به تأیید خبرگان رسید، در بین شرکت‌کنندگان توزیع شد و از آنها خواسته شد که مفهوم هر نماد را در مقابل آن یادداشت کنند. از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی ۲۲ و آزمون کای‌اسکوئر و آزمون دقیق فیشر استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد نماد «شستن بدون چروک لباس» با میزان درک ۷۰ درصد تنها نمادی بود که شرکت‌کنندگان از میزان درک مناسبی از آن برخوردار بودند. این در حالی بود که درک افراد از ۱۳ نماد دیگر کمتر از حد استاندارد بود. میزان درک نمادهای یک بار آبکشی اضافه (۰/۰۱۶=P)، شست‌وشو با آب سرد (۰/۰۳۷=P)، قفل کودک (۰/۰۰۲=P) و شست‌وشوی تمام‌قدرت (۰/۰۴۴=P) با افزایش سن کاهش یافت. همچنین، با افزایش تحصیلات، میزان درک نمادها افزایش یافت (۰/۰۰۱=P).
نتیجه‌گیری: از بین ۱۴ نماد سنجش‌شده در پژوهش حاضر، تنها یک نماد از سطح درک قابل قبولی برخوردار بود. لذا، با توجه به استفاده‌ی گسترده از ماشین‌های لباس‌شویی، به‌منظور بهینه‌سازی استفاده از این ابزار، طراحی مناسب و اجرای آموزش‌های لازم برای آشنایی با این نمادها و درک آنها ضروری به نظر می‌رسد.
مهدی گنجی، میلاد کریمی، بهنوش بهاری،
دوره 12، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده
اهداف: امروزه استفاده از نمایشگرهای دیجیتال داخل خودرو، فراوانی زیادی پیدا کرده است؛ از این رو، بحث انعکاس صفحه نمایشگر به صورت تصویر مجازی روی شیشه‌های جانبی خودرو هنگام شب، از مباحث بحث‌برانگیز در طراحی موقعیت ارگونومی نمایشگر است. با توجه به اهمیت فراوان وظایف بصری، لازم است در فرایند طراحی خودرو ملاحظات ارگونومی، جهت طراحی موقعیت بهینه نمایشگر صورت پذیرد.
روش کار: در پژوهش حاضر با شناسایی عوامل موثر در جانمایی نمایشگر مرکزی در داخل خودرو و تعیین بازه مقداری برای آنها، با استفاده از روش آماری طراحی آزمایش به روش طراحی عاملی کامل، ۲۴۳ حالت از ترکیب عوامل شناسایی‌شده با استفاده از نرم‌افزار MINITAB نسخه ۱۸، حاصل شد و با اجرای تمامی حالت‌های استخراج‌شده، میزان انعکاس ناشی از نمایشگر مرکزی روی شیشه‌های جانبی، تحلیل آماری واریانسی (ANOVA) شد.
یافته‌ها: عوامل موثر به لحاظ آماری (شامل برهم‌کنش آنها)، بر روی خروجی میزان انعکاس تصویر مجازی روی ناحیه حساس دید و مجموع انعکاس روی شیشه سمت راست و چپ راننده شناسایی شد و با ارائه مدل رگرسیون خطی، میزان و نحوه اثرگذاری عوامل روی خروجی‌های بیان‌شده، تحلیل شد.
نتیجه‌گیری: حین فرایند طراحی داخلی خودرو و هنگام جانمایی نمایشگر، می‌توان عوامل شناسایی‌شده را در این پژوهش به عنوان ابزاری کنترلی جهت کاهش یا از بین بردن نگرانی میزان انعکاس نمایشگر روی شیشه‌های جانبی به کار گرفت تا از بروز مشکلات ارگونومی دید راننده، هنگام رانندگی در شب، جلوگیری شود.
مهدی رکنیان، جعفر صالحیان، پیام خانلری بانیارانی،
دوره 13، شماره 1 - ( 3-1404 )
چکیده
زمینه و هدف: سلاح‌های گرم، از جمله تپانچه‌ها و تفنگ‌ها، ابزارهای پیچیده‌ای با کاربردهای نظامی، ورزشی و شخصی هستند که نیازمند توجه به ارگونومی برای بهینه‌سازی طراحی و کارایی آنها می‌باشند. این مطالعه با هدف بررسی تحقیقات موجود در مورد ویژگی‌های ارگونومیکی تفنگ‌ها، با تمرکز ویژه بر تفنگ‌های تهاجمی طراحی و اجرا شده است.
روش کار: این مطالعه با استفاده از روش مرور دامنه‌ای به بررسی ارگونومی تفنگ‌ها پرداخته است.. جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی PubMed ، Web of Science و Scopus با استفاده از کلمات کلیدی مرتبط با طراحی ارگونومی سلاح‌های گرم انجام شد. مقالات مرتبط از میان مطالعات جمع‌آوری‌شده انتخاب شدند داده‌ها توسط دو نویسنده استخراج و بررسی شده و نتایج بر اساس حوزه‌های مشترک دسته‌بندی شدند.
یافته‌ها: تعداد 3121 مطالعه از طریق جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی پیدا شدند که پس از حذف موراد تکراری و بررسی عنوان و چکیده، فایل 121 مطالعه دانلود شد و بر اساس معیارهای ورود مورد بررسی قرار گرفتند در نهایت 9 مطالعه وارد مرحله نهایی شدند. موضوعات مورد بررسی مقالات و تأثیر گذار بر ارگونومی سلاح‌ها شامل ملاحظات آنتروپومتریک و مدل‌سازی دیجیتال انسانی، پیکربندی تفنگ‌ها و ویژگی‌های طراحی، پایداری وضعیتی، ایمنی و آموزش بودند.
نتیجه‌گیری: طراحی ارگونومیکی سلاح تأثیر قابل توجهی بر عملکرد کاربر، ایمنی و تجربه کلی دارد. تلاش‌های طراحی آینده باید بر رویکردهای انسان‌محور، با در نظر گرفتن داده‌های آنتروپومتریک، پیکربندی سلاح، پایداری کاربر و مکانیسم‌های ایمنی برای تولید تفنگ‌ها تأکید کند.
پیام حیدری، اوین احمدیان، آرام محمدی، پخشان احمدیان، سید احسان سمائی،
دوره 13، شماره 1 - ( 3-1404 )
چکیده
مقدمه: امروزه آسایش بصری از مؤلفه‌های مهم و اساسی محیط‌های انسان‌ساخت به شمار می‌رود: در نتیجه ضروری است به همه فاکتورهای تأثیرگذار بر آن توجه ویژه‌ای کرد. این مطالعه به‌صورت مرور سیستماتیک انجام شد تا فاکتورهای مؤثر بر آسایش بصری را خلاصه کند.
روش کار: جستجوی الکترونیکی در پایگاه‌های اطلاعاتی ملی و بین‌المللی شامل Web of Science، Scopus، Google Scholar، Medline، PubMed، Wiley Online Library، BMJ Learning، Springer، ProQuest، SID، IranMedex انجام شد. مقالات بدون محدودیت زمانی با استفاده از کلمات کلیدی آسایش بصری، ویژگی‌های معماری، پیکربندی فضا، طراحی داخلی، فاکتورهای فیزیکی، روشنایی جستجو شدند.
یافته‌ها: از میان 135 مقاله، در نهایت، متن کامل 19 مقاله بررسی شد. پرسشنامه با 5/53 درصد و اندازه‌گیری دستگاهی با 4/21 درصد به ترتیب بیشترین ابزارهای به کار گرفته شده در مطالعات مورد بررسی بودند. هم چنین فاکتورهای فیزیکی با 4/51 درصد و فاکتورهای معماری، پیکربندی فضا و طراحی داخلی با 7/25 درصد به ترتیب دارای بیشترین تأثیر بر آسایش بصری در مطالعه مورد بررسی بودند.
نتیجه‌گیری: بهبود آسایش بصری از طریق فاکتورهای تأثیرگذار از جمله فاکتورهای فیزیکی و همچنین فاکتورهای معماری، پیکربندی فضا و طراحی داخلی می تواند باعث کاهش خطا، بهبود عملکرد افراد، کاهش آسیب‌های ناشی از سقوط و افزایش کیفیت زندگی گردد.
